Page 160 - การวิเคราะห์ทรัพยากรธรรมชาติและการกำหนดบริเวณการใช้ที่ดินตามศักยภาพพื้นที่ลุ่มน้ำสาขาคลองจันดี (รหัส2202)

114

ทางเลือกการใชที่ดิน เพื่อใชประกอบการตัดสินใจเพื่อวางแผนการใชที่ดินในพื้นที่ลุมน้ํา โดยมี

องคประกอบที่สําคัญดังนี้

1) การกําหนดคุณภาพที่ดิน คุณภาพของที่ดินที่นํามาประเมินสําหรับการปลูกพืช
ในระบบ FAO Framework ไดกําหนดไวทั้งหมด 25 ชนิด แตที่นํามาพิจารณาเพื่อประเมินความ

เหมาะสมของที่ดินในแตละประเภทการใชประโยชนที่ดินสําหรับลุมน้ําสาขาคลองจันดีมีทั้งหมด 8

ชนิด โดยแบงเปน 3 ดานตามความตองการปจจัยของพืชหรือประเภทการใชประโยชนที่ดินดังนี้
(1) ความตองการดานพืช (Crop requirement) เปนความตองการปจจัยที่มีผลตอการ

เจริญเติบโตและการใหผลผลิตของพืช ประกอบดวยปจจัยคุณภาพที่ดินดังนี้

- ความชุมชื้นที่เปนประโยชนตอพืช ( Moisture availability : m) คุณลักษณะ

ที่ดินที่เปนตัวแทนไดแก ปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยในรอบป หรือความตองการน้ําในชวงการเจริญเติบโตของพืช
นอกจากนี้ไดพิจารณาถึงลักษณะของเนื้อดิน ซึ่งมีผลตอความสามารถในการอุมน้ําที่เปนประโยชนตอพืช

- ความเปนประโยชนของออกซิเจนตอรากพืช (Oxygen availability : o) คุณลักษณะ

ที่ดินที่เปนตัวแทนไดแก สภาพการระบายน้ําของดิน ทั้งนี้เพราะพืชโดยทั่วไปรากพืชตองการออกซิเจน

ในกระบวนการหายใจ
- ความเปนประโยชนของธาตุอาหาร ( Nutrient availability : s) คุณลักษณะที่

เปนตัวแทนไดแก ปริมาณธาตุอาหารพืชในดิน

- ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (Nutrient retention capacity : n) คุณลักษณะที่ดิน
ที่เปนตัวแทนไดแก ความจุในการแลกเปลี่ยนประจุบวก (Cation exchange capacity) และความอิ่มตัว

ดวยดาง (Base saturation)

- ความเสียหายจากน้ําทวม ( Flood hazard : f) คุณลักษณะที่ดินที่เปนตัวแทน
ไดแก จํานวนครั้งที่น้ําทวมในชวงรอบปที่กําหนดไว

- สภาวะการหยั่งลึกของราก (Rooting conditions : r) คุณลักษณะที่ดินที่เปน

ตัวแทนไดแก ความลึกของดิน ความลึกของระดับน้ําใตดิน และชั้นการหยั่งลึกของราก โดยความยากงาย
ของการหยั่งลึกของรากในดิน มีปจจัยที่เกี่ยวของไดแกลักษณะเนื้อดิน โครงสรางของดิน การเกาะตัว

ของเม็ดดิน และปริมาณกรวดหรือเศษหินที่พบบนหนาตัดดิน

(2) ความตองการดานการจัดการ ( Management requirement) เปนความตองการ

ดานเครื่องจักร เครื่องกลซึ่งเกี่ยวของกับความยากงายในการเขตกรรม ประกอบดวยปจจัยคุณภาพ
ที่ดิน คือ ศักยภาพในการใชเครื่องจักร ( Potential for mechanization : w) คุณลักษณะที่ดิน

ที่เปนตัวแทนไดแก ความลาดชันของพื้นที่ ปริมาณหินโผล ปริมาณกอนหิน และการมีเนื้อดินเหนียวจัด

ซึ่งปจจัยทั้ง 4 นี้อาจเปนอุปสรรคตอการไถพรวนโดยเครื่องจักร

สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน