Page 96 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแล้งในเขตชลประทาน

3-22

ถั่วเหลืองในระยะแรกคอนขางนอย จนกระทั่งถึงระยะออกดอกและเริ่มติดฝกซึ่งเปนระยะวิกฤติที่
ตองการน้ําอยางเพียงพอ โดยจะตองใหน้ําอยางสม่ําเสมอหลังจากฝกเริ่มสรางเมล็ดจนถึงเมล็ดโต

เต็มฝก ซึ่งจะชวยใหเมล็ดถั่วเหลืองมีคุณภาพดี สําหรับการใหน้ําถั่วเหลืองในดินรวนปนทราย และ

ดินรวนเหนียวปนทรายควรใหน้ําแบบทวมแปลงแลวระบายออกจากหลังแปลงใหหมด โดยใหน้ํา
ประมาณ 10 วันตอครั้ง หรือจํานวน 9 ครั้ง ตลอดฤดูปลูก จะทําใหถั่วเหลืองไดผลผลิตสูงที่สุด แต

ถาในสภาพขาดแคลนน้ํา จะชวยประหยัดการใชน้ําทําใหการใหน้ําแตละครั้งมีประโยชนตอพืช ทํา

ใหพืชสามารถใชน้ําไดนาน 15-20 วัน แลวจึงใหน้ําครั้งตอไป

3) พื้นที่เขตชลประทานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เปนแหลงปลูกถั่วเหลืองฤดูแลง

ที่สําคัญเชนกัน โดยเฉพาะจังหวัดขอนแกน อุทัยและคณะ (2539) ไดทําการศึกษาวิธีการใหน้ํา

ชลประทานถั่วเหลืองในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในดินชุดรอยเอ็ด พบวา ควรปลูกถั่วเหลืองบน
สันรองกวาง 1.50 เมตร ใหน้ําเมื่อความชื้นของดินที่เปนประโยชนตอพืชในระดับความลึก 0-1.0

เมตรลดลงรอยละ 50 ถั่วเหลืองจะใหผลผลิตสูงสุด ใหประสิทธิภาพการใชน้ําชลประทานสูง และให

ขนาดเมล็ดโต แตเพื่อใหเกษตรกรปฏิบัติไดงาย ควรปลูกถั่วเหลืองบนสันรองกวางขนาด
เดียวกันและใหน้ํา 14 วันตอครั้ง ถึงแมวา วิธีนี้ถั่วเหลืองใหผลผลิตลดลงและประสิทธิภาพการใช

น้ําลดลง แตลดลงนอยกวาวิธีอื่นๆ

3.4.4 การใหน้ําชลประทาน

การปลูกพืชไรในฤดูแลงเกษตรกรจะตองคํานึงถึงแหลงน้ําและวิธีการใหน้ําเปนลําดับแรก

เนื่องจากน้ํานับวาเปนปจจัยที่สําคัญที่สุดในการเจริญเติบโตและสรางผลผลิตของพืช สําหรับ
วิธีการใหน้ําที่เหมาะสมควรจะตองคํานึงถึงสภาพพื้นที่ปลูก ลักษณะของดิน วิธีการปลูก เงินทุน

และแหลงน้ําที่ใช เนื่องจากปจจัยตางๆ ที่กลาวมาจะเปนสวนประกอบในการตัดสินใจวาจะเลือก

การใหน้ําวิธีไหนจึงจะเหมาะสม เชน พื้นที่ปลูกเปนดินเหนียวและระบายน้ําไมดี จําเปนจะตอง

เลือกวิธีการปลูกโดยการยกแปลงและใหน้ําแบบรองคูหรือใหน้ําตามรองแปลงหรือในกรณีที่
สภาพพื้นที่ไมราบเรียบและเปนที่สูงชัน จําเปนที่จะตองเลือกวิธีการใหน้ําแบบฉีดพนฝอยหรือ

สปริงเกอร เปนตน โดยทั่วไปวิธีการใหน้ําที่เหมาะสําหรับพืชไรสามารถแบงออกไดเปน 2 วิธี คือ

1. การใหแบบพนฝอย (sprinkler irrigation) เนื่องจากการใหน้ําแบบนี้มีลักษณะคลายฝนตก
การใหน้ําแบบนี้เหมาะในพื้นที่ที่มีความลาดชัน ดินมีการซึมน้ําดี หนาดินตื้น แหลงน้ําไมเพียงพอที่จะ

ใหทางผิวดิน และพื้นที่ไมสามารถปรับระดับได เนื่องจากคาใชจายสูงมาก ขอเสียของการใหน้ําแบบนี้

คือ ลงทุนสูง มีวัชพืชเกิดขึ้นมาก สําหรับในกรณีการปลูกถั่วเหลืองยังไมปรากฏวามีการใหน้ําดวยวิธีนี้

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแลงในเขตชลประทาน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน