Page 95 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแล้งในเขตชลประทาน
P. 95
3-21
3.4.3 การจัดการน้ํา
การจัดการน้ําในการปลูกพืชในเขตชลประทานนั้น คํานึงถึงการใชน้ําอยางประหยัด
พอเหมาะกับการเจริญเติบโตของพืช จึงจําเปนตองพิจารณาถึงปริมาณและเวลาการใหน้ําชลประทาน
การจัดการน้ําในแปลงถั่วเหลืองนับวาเปนปจจัยที่สําคัญอยางหนึ่งที่มีผลตอการเจริญเติบโตและ
การสรางผลผลิต ตลอดจนผลตอบแทน สําหรับการผลิตถั่วเหลืองในสภาพนาหลังเก็บเกี่ยวขาว
ในเขตชลประทาน ทั้งนี้ เนื่องจากการเจริญเติบโตและผลผลิตของถั่วเหลืองมีความสัมพันธโดยตรง
กับปริมาณน้ํา และชวงเวลาการให ตลอดจนวิธีการใหน้ําชลประทานที่มีอยู ตลอดจนสภาพภูมิอากาศ
ในแตละแหลงปลูก การจัดการน้ําในแตละแหลงปลูกถั่วเหลืองฤดูแลงที่สําคัญ ดังนี้
1) พื้นที่เขตชลประทานภาคกลาง ซึ่งเปนเขตที่มีพื้นที่รับน้ําชลประทานมากที่สุด
ของประเทศพื้นที่สวนใหญเปนที่ราบลุม ดินสวนใหญเปนดินเหนียวถึงเหนียวจัด มีการระบายน้ําไมดี
วันชัย (2542) ไดศึกษาการตอบสนองของพันธุถั่วเหลืองตอการใหน้ํา ในดินชุดราชบุรี ที่มี
เนื้อดินชนิดเหนียว (clay) หรือรวนเหนียว (clay loam) ในเขตชลประทานภาคกลางจังหวัดชัยนาท
ผลปรากฏวา ในการปลูกถั่วเหลืองทุกพันธุ (พันธุอายุสั้น ปานกลาง หรือยาว) ควรใหน้ําที่อัตรารอยละ
70 ของคาการระเหย หรือใหน้ําในปริมาณ 42 มิลลิเมตร เมื่อคาการระเหยสะสมครบ 60
มิลลิเมตร ตลอดฤดูปลูกมีการใหน้ํา 5 ครั้ง รวมเปนปริมาณน้ําที่ใหทั้งหมด 210 มิลลิเมตร หรือ
336 ลูกบาศกเมตรตอไร ในกรณีที่มีน้ําไมเพียงพอตลอดฤดูปลูก สามารถลดความเสียหายจาก
การขาดน้ําลงไดบางสวน โดยการใชวัสดุคลุมดิน เพราะผลการทดลองพบวา ถั่วเหลืองที่คลุม
ดวยฟางขาวอัตรา 2 ตันตอไร ใหผลผลิตสูงกวาการไมใชวัสดุคลุมดิน ประมาณรอยละ 10-15
ในขณะที่อุทัยและคณะ (2539) ไดทําการศึกษาวิธีการใหน้ําชลประทานแกถั่วเหลืองในเขต
ชลประทานภาคกลาง พบวา การปลูกถั่วเหลืองฤดูแลงในดินชุดราชบุรี และนครปฐมในเขต
ชลประทานภาคกลาง ควรปลูกโดยวิธีใหน้ําครั้งละ 40-50 มิลลิเมตร ถั่วเหลืองใหผลผลิตสูง ให
ประสิทธิภาพการใชน้ําสูง และใหขนาดเมล็ดโต
2) พื้นที่เขตชลประทานภาคเหนือ ซึ่งเปนพื้นที่ปลูกถั่วเหลืองฤดูแลงมากที่สุดของประเทศ
พื้นที่สวนใหญเปนดินรวน รวนทราย และรวนเหนียว มีการระบายน้ําดี มีความอุดมสมบูรณ
ปานกลางถึงสูง โดยเฉพาะในเขตชลประทานภาคเหนือตอนลาง พรศิริ (2534) ไดทําการศึกษาปริมาณ
การใชน้ําของถั่วเหลืองฤดูแลง ในดินชุดสันทรายในเขตภาคเหนือตอนบน ผลปรากฏวา ปริมาณ
การใชน้ําของถั่วเหลืองตลอดฤดูปลูกอยูระหวาง 177-181 มิลลิเมตร และใหผลผลิตเฉลี่ยอยู
ระหวาง 320-467 กิโลกรัมตอไร สําหรับพันธุอายุสั้น (นครสวรรค 1) พันธุอายุปานกลาง (สจ.2
และ สจ.5) และพันธุอายุยาว (มช.001-1) นอกจากนี้ พิมพร (2542) รายงานวา การใชน้ําของ
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแลงในเขตชลประทาน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน