Page 149 - ถอดบทเรียนแนวทางการผลิตที่เป็นเลิศ 21 ชนิดพืช : เผยแพร่ในวันครบรอบสถาปนา 61 ปี วันที่ 23 พฤษภาคม 2567 ภายใต้หัวข้อ “พัฒนาที่ดิน เกษตรกรทำกินอย่างยั่งยืน"

หຌองสมุดกรมพัฒนาทีไดิน
124

๑. ต้นแบบกาแฟอะราบิกา “แปลงใหญ่ไทยลั๊วะหกบ้านบน ต าบลขุนน่าน”༛

1.1 ชืไอผลิตภัณฑຏ༛“กา฽ฟ฽ปลง฿หญ຋เทยลัๆวะหกบຌานบน༛ตำบลขุนน຋าน”
1.2 ชืไอ-ทีไอยู຋༛นายศรี༛อุ຋นถิไน༛หมอดินอาสาประจำหมู຋บຌานสะ฼กีๅยง༛

หมู຋ 8 ตำบลขุนน຋าน༛อำ฼ภอ฼ฉลิมพระ฼กียรติ༛จังหวัดน຋าน
1.3 ความ฼ปຓนมา
ป຃༛2556༛฾ครงการ฽ม຋ฟງาหลวง༛นำ฼กษตรกร฿นพืๅนทีไ༛6 หมู຋บຌาน༛
รวมทัๅงบຌานสะ฼กีๅยง༛ตำบลขุนน຋าน༛อำ฼ภอ฼ฉลิมพระ฼กียรติ༛จังหวัดน຋าน

จำนวน༛30༛ราย༛฾ดยคัด฼ลือก฼กษตรกรทีไมีความขยัน༛หัวเว฿จสูຌ༛เปศึกษาดู
งานการปลูกกา฽ฟทีไพระตำหนักดอยตุง༛จังหวัด฼ชียงราย༛หลังจากนัๅนเดຌจัด
อบรมถ຋ายทอดองคຏความรูຌ༛การปลูก༛ดู฽ลรักษา༛฿ส຋ปุຉย༛฼กใบ฼กีไยว༛การจัดการ
หลังการ฼กใบ฼กีไยว༛฽ละการ฽ปรรูปกา฽ฟ༛พรຌอมทัๅงสนับสนุนกลຌากา฽ฟ฽ละปຑจจัยการปรับปรุงดิน༛฾ดย฼ริไมตຌนป຃༛

2556༛มี฼กษตรกรบຌานสะ฼กีๅยงปลูกกา฽ฟ฼พียง༛13༛ราย༛ซึไงพืๅนทีไปลูก฼กษตรกรจะปลูกตาม฽นวคันดินทีไสถานี
พัฒนาทีไดินน຋าน༛เดຌจัดระบบอนุรักษຏดิน฽ละนๅำเวຌ฽ลຌว༛ร຋วมกับการ฿ชຌถัไวมะ฽ฮะ฽ละเมຌปຆา༛฼พืไอ฼ปຓนพืชร຋ม฼งา
฿หຌกับกา฽ฟ฿นระยะ༛1༛ป຃฽รก༛ปຑจจุบันบຌานสะ฼กีๅยงมี฼กษตรกรปลูกกา฽ฟ༛256༛ราย༛พืๅนทีไปลูก༛531༛เร຋༛หรือคิด
฼ปຓนพืๅนทีไปลูกกา฽ฟรຌอยละ༛80༛ของพืๅนทีไทำกินทัๅงหมดของหมู຋บຌาน༛฼กษตรกรบางรายปลูกรຌอยละ༛100༛ของ

พืๅนทีไทำกินของตน฼องทัๅงหมด༛฾ดย฿นป຃༛2563༛เดຌจัดตัๅง฼ปຓนกลุ຋ม฽ปลง฿หญ຋กา฽ฟ༛฽ละมีวิสาหกิจชุมชนกา฽ฟ
฽ปลง฿หญ຋เทยลัๆวะหกบຌานบน༛ตำขุนน຋านขึๅน༛ทำ฿หຌรายเดຌ฼พิไมขึๅน༛เม຋ตຌองเปทำงานต຋างถิไน༛฽ละเดຌพืๅนทีไปຆาเมຌ
กลับคืนมา༛สรຌางปຆาสรຌางรายเดຌ༛คนอยู຋ร຋วมกับปຆาเดຌอย຋างยัไงยืน
1.4 ขຌอมูลดิน༛ลักษณะภูมิอากาศ༛฽ละปริมาณนๅำฝน

พืๅนทีไปลูกกา฽ฟอะราบิกา༛มีสภาพพืๅนทีไ฼ปຓนลูกคลืไนลอน
ลาดถึงสูงชันมากทีไสุด༛25༛-༛35༛฼ปอรຏ฼ซในตຏ มีความสูง
จากระดับนๅำทะ฼ล༛1,000༛-༛1,600༛฼มตร༛พืๅนทีไปลูก

กา฽ฟจัดอยู຋฿นชุดดินวังสะพุง༛กลุ຋มชุดดินทีไ༛55༛ดินมีการ
ระบายนๅำดี༛ดินลึกปานกลาง༛ดินบน฼ปຓนดินร຋วนปนดิน
฼หนียวถึงดินร຋วนปนดิน฼หนียวปนกรวด฼ลใกนຌอย༛สีนๅำตาล
฼ขຌมถึงสีนๅำตาลปน฼ทา฼ขຌม༛ปฏิกิริยาดิน฼ปຓนกรดปานกลาง
ถึง฼ปຓนกลาง༛(pH 6.0༛-༛7.0)༛ดินล຋างตอนบน฼ปຓนดิน

฼หนียว༛สี฽ดงปน฼หลืองถึงสี฽ดง༛ปฏิกิริยาดิน฼ปຓนกรดจัดมากถึงกรดปานกลาง༛(pH 5.0༛-༛6.0)༛อุณหภูมิตลอด
ทัๅงป຃฼ฉลีไย༛25༛องศา฼ซล฼ซียส༛ปริมาณนๅำฝน฼ฉลีไย༛1,200༛มิลลิ฼มตรต຋อป຃
1.5 การจัดการดิน฽ละ฼ทคนิคทีไ฾ดด฼ด຋น฿นการปลูกกา฽ฟ

1.5.1 การ฼ตรียมดิน༛ขุดหลุม༛กวຌาง x ยาว x༛ลึก༛ขนาด༛30 x༛30 x༛30༛฼ซนติ฼มตร༛ตาม฽นวคันดิน༛
฽ละรองกຌนหลุมดຌวยปุຉยหมัก༛จากสาร฼ร຋งซุป฼ปอรຏ༛พด.1༛อัตรา༛2༛กิ฾ลกรัมต຋อหลุม༛
1.5.2 การ฼ตรียมตຌนกลຌา จะคัด฼มลใดพันธุຏจากตຌน฽ม຋ทีไสมบูรณຏ༛฿หຌผลผลิตสูง༛ทนทานต຋อ฾รค฽มลง༛
ทน฽ลຌงเดຌดี༛฼หมาะสมสำหรับทำพันธุຏ༛นำ฼มลใดกา฽ฟสุก฼ตใมทีไมา฼พาะกระบะทราย༛1༛฼มลใดต຋อหลุม༛จากนัๅน

2༛-༛3༛฼ดือน༛หลังจาก฼มลใดงอกจะยຌายลงถุง(ระยะป຃กผี฼สืๅอ)༛฼มืไอตຌนกลຌากา฽ฟ༛7༛฼ดือน༛(มี฿บ༛5༛คู຋)༛จึงนำเป
ปลูกลงดิน
1.5.3 ฤดูกาลปลูก༛ช຋วงตຌนฤดูฝน༛฼ดือน༛พฤษภาคม༛-༛มิถุนายน