Page 3 - การคัดเลือกจุลินทรีย์ดินที่มีประสิทธิภาพควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมในพืช Effective selection of microbial against root knot nematode
P. 3
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
ทะเบียนวิจัยเลขที่ 61 63 17 09 020001 005 105 01 23
ชื่อโครงการวิจัย (ภาษาไทย) : การคัดเลือกจุลินทรีย์ดินที่มีประสิทธิภาพควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมในพืช
(ภาษาอังกฤษ) : Effective selection of microbial against root knot nematode.
กลุ่มชุดดินที่ -
สถานที่ด้าเนินการ ห้องปฏิบัติการจุลินทรีย์ทางการเกษตร และโรงเรือนทดลอง
กองเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน กรมพัฒนาที่ดิน
ผู้ร่วมด้าเนินการ
หัวหน้าโครงการ: นายพิสิฏฐ์ กิมยงค์ นักวิชาการเกษตร ปฏิบัติการ
กองเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน กรมพัฒนาที่ดิน
ผู้ร่วมด้าเนินการ: นางนวลจันทร์ ชะบา นักวิชาการเกษตร ช านาญการพิเศษ
นางจันจิรา แสงสีเหลือง นักวิชาการเกษตร ช านาญการพิเศษ
นางสาวพนิดา ปรีเปรมโมทย์ นักวิชาการเกษตร ช านาญการพิเศษ
กองเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน กรมพัฒนาที่ดิน
บทคัดย่อ
การคัดเลือกจุลินทรีย์ดินที่มีประสิทธิภาพควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมในพืชด าเนินการระหว่าง
ปี 2552-2563 ณ ห้องปฏิบัติการจุลินทรีย์ และโรงเรือนทดลอง กองเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน กรมพัฒนาที่ดิน
เพื่อคัดแยกจุลินทรีย์ดินที่มีประสิทธิภาพควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมในพืช พบว่า ตัวอย่างดินที่เก็บใน
ภาคสนามในพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา นครปฐม นครสวรรค์ เพชรบูรณ์ และเพชรบุรี สามารถแยก
จุลินทรีย์ ได้แก่ เชื้อรา 4 ไอโซเลต และแบคทีเรีย 101 ไอโซเลต น าเชื้อจุลินทรีย์ที่แยกได้มาทดสอบ
การผลิตเอนไซม์โปรติเอสและไคติเนส พบว่า เชื้อที่ผลิตเอนไซม์โปรติเอสตอบสนองต่อการควบคุมโรค
รากปมได้ถึง 58 ไอโซเลต และส่วนใหญ่มีประสิทธิภาพในการควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมได้มากกว่า
60 เปอร์เซ็นต์ ขณะที่เชื้อที่ผลิตเอนไซม์ไคติเนสตอบสนองต่อการควบคุมโรครากปมได้เพียง 3 ไอโซเลต
และมีประสิทธิภาพในการควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมได้ไม่เกิน 60 เปอร์เซ็นต์ คัดเลือกจุลินทรีย์ที่มี
ประสิทธิภาพในการควบคุมไส้เดือนฝอย 5 ไอโซเลต ซึ่งพิจารณาจากเชื้อที่ผลิตเอนไซม์โปรติเอสมาจ าแนก
ชนิดด้วยเทคนิคทางชีวโมเลกุล โดยสกัดดีเอ็นเอ และน าส่งวิเคราะห์ล าดับเบส ได้เชื้อจุลินทรีย์ที่มี
ประสิทธิภาพในการควบคุมไส้เดือนฝอย และไม่เป็นเชื้อก่อโรค ได้แก่ NW7-A3, NW9-A1, NT4-2 และ
NT2-2 และน าเชื้อจุลินทรีย์ดังกล่าวมาทดสอบประสิทธิภาพการควบคุมไส้เดือนฝอย พบว่า ความสูงของ
ต้นมะเขือเทศหลังปลูก 30 และ 37 วัน พบว่า ต ารับที่ 2 มีความสูงมากที่สุด รองลงมาคือ ต ารับที่ 6, 4, 3
และ 5 ส่วนต ารับที่ 1 มีความสูงน้อยที่สุด หลังปลูก 44 วัน พบว่า ต ารับที่ 2 มีความสูงมากที่สุด รองลงมา
ต ารับที่ 3, 6, 5 และ 4 ส่วนต ารับที่ 1 มีความสูงน้อยที่สุด และหลังปลูก 51 และ 58 วัน พบว่า ต ารับที่ 2
มีความสูงมากที่สุด รองลงมาคือต ารับที่ 5, 3, 6 และ 4 ส่วนต ารับที่ 1 มีความสูงน้อยที่สุด
