Page 37 - เทคโนโลยีการพัฒนาที่ดินสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน OVERVIEW of TECHNOLOGIES and APPROACHES for SUSTAINABLE DEVELOPMENT
P. 37
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
แนวทางการจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ
ในนาขั้นบันไดของชุมชนบนพื้นที่สูง
จักรพันธ์ เภาสระคู
กองวิจัยและพัฒนาการจัดการที่ดิน
บทนํา การจัดการน้ําอยางมีประสิทธิภาพในนาขั้นบันไดของชุมชนบานดง ตําบลหวยหอม
อําเภอแมลานอย จังหวัดแมฮองสอน ไดนําวิธีการที่มีตั้งแตดั้งเดิมโดยการใชระบบสงน้ําแบบฝาย
คันดิน เพื่อผันน้ําจากแหลงธรรมชาติมาใชในการปลูกขาวเปนแนวทางการจัดการน้ําชุมชนในพื้นที่
แหลงตนน้ําใหอยูรวมกับพื้นที่เกษตรกรรมอยางยั่งยืน
การดําเนินการ มีขั้นตอนดังนี้
1. การคัดเลือกพื้นที่
2. การขุดปรับพื้นที่นาขั้นบันได
3. การปรับปรุงบํารุงดิน
4. การปลูกขาว
5. การใสปุย
6. การบริหารจัดการนํ้า
7. การปองกันกําจัดโรคและแมลง
8. การควบคุมวัชพืช
9. การบํารุงรักษาเทคโนโลยีระบบสงน้ําแบบ
ฝายคันดินในนาขั้นบันไดบนพื้นที่สูง
สรป ุ ผลการดาํ เนินงาน ไดแ ้ นวทางการจดั การน้ําชุมชนในพน้ื ทแ ่ี หลง่ ตน ้ น้ําใหอ้ ยร ู่ ว่ มกบั
ั
พน้ื ทเ ่ี กษตรกรรมอยา่ งยง ั่ ยน ื ชว่ ยแกไ้ ขปญหาความเสอ่ื มโทรมของทรพั ยากรดนิ น้ํา และ
่
ปาไม ้ ลดการชะลา้ งพงั ทลายของดนิ ตลอดจนชว่ ยเพมิ่ ความอุดมสมบรู ณ์ของดนิ และ
ั
บรรเทาปญหาการขาดแคลนแหลง่ น้ําเพอ่ื การเกษตร ทาํ ใหช้ าวบา้ นในพน้ื ทม ่ี คี วามเป็นอยู่
และคุณภาพชวี ติ ทด ่ี ขี น้ึ
เอกสารฉบับเต็มหัวข้อที่ 22 แนวทางการจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ
ในนาขั้นบันไดของชุมชนบนพื้นที่สูง
จากหนังสือ 37 เทคโนโลยีเพื่อการจัดการดินอย่างยั่งยืน 32