Page 29 - แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสำหรับการปลูกพืชสมุนไพร กระเจี๊ยบแดง เก็กฮวย ดีปลี บอระเพ็ด พญายอ เพชรสังฆาต มะระขี้นก มะลิ มะแว้งเครือ และมะแว้งต้น

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

2-17

2.7.3 ประโยชนและสรรพคุณ

เปนสมุนไพรที่ใชกันมานานนับพันป ในเอเซีย อาฟริกา และละตินอเมริกา อายุรเวทใชผล

มะระรักษาเบาหวาน โรคตับ บรรเทาอาการโรคเกาตและขออักเสบ ตํารายาไทยใชใบมะระในตํารับ
ยาเขียวลดไข รากในตํารับยาแกโลหิตเปนพิษ และโรคตับ

ผลแหง รักษาโรคหิด
ผล รสขม เย็นจัด ใชแกรอน รอนในกระหายน้ําทําใหตาสวาง แกบิด ตาบวมแดง

แผลบวมเปนหนอง ฝอักเสบ

เมล็ด รสขม ชุม ไมมีพิษ แกวัวถูกพิษใชคั้นเอาน้ําใหกิน เปนยากระตุนความรูสึกทาง
เพศ เพิ่มพูนลมปราณ บํารุงธาตุ บํารุงกําลัง

ใบ แกโรคกระเพาะ บิด แผลฝบวมอักเสบ ขับพยาธิ

ดอก รสขม เย็นจัด ใชแกบิด
ราก รสขม เย็นจัด ใชแกรอน แกพิษ บิดถายเปนเลือด แผลฝบวมอักเสบ และปวดฟน

เถา รสขม เย็นจัด ใชแกรอน แกพิษ บิดฝอักเสบ ปวดฟน

2.7.4 สารธรรมชาติออกฤทธิ์

มะระขี้นก (สีเขียว) มีคุณคาทางอาหารเพราะมีวิตามินเอ (2,924 IU) ไนอะซิน
(190 มก./100 ก.) และมีคุณสมบัติตานอนุมูลอิสระ มะระที่สุกแลวจะมีสารซาโปนิน (Saponin)

ในปริมาณมาก การรับประทานอาจทําใหมีอาการอาเจียน ทองรวงได และอาจทําใหถึงขั้นเสียชีวิต
เพราะฉะนั้นหามรับประทานแบบสุกๆ

ในมะระขี้นกมีสารหลายชนิดที่ตานเบาหวาน และมีหลายกลไกที่ออกฤทธิ์ตานเบาหวาน

ไดแก เสริมการหลั่งอินซูลินจากตับออน ลดการสรางน้ําตาลจากตับ เสริมการเผาผลาญน้ําตาล
เพิ่มความไวตออินซูลิน เพิ่มความทนตอกลูโคส (glucose tolerance) นอกจากนี้ยังยับยั้งการหลั่ง

กลูโคสในลําไสเล็ก และยับยั้งเอนไซมกลูโคไซเดส

แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสําหรับการปลูกพืชสมุนไพร
กระเจี๊ยบแดง เกกฮวย ดีปลี บอระเพ็ด พญายอ เพชรสังฆาต มะระขี้นก มะลิ มะแวงเครือ และมะแวงตน กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน