Page 110 - แผนบริหารจัดการโครงการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำโดมใหญ่ อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
80

S3 S3s, S3o, S3sd
การจ าแนกชั้นความเหมาะสมของที่ดินเป็นการประเมินความสามารถของดินหรือประเมิน

ศักยภาพของดินต่อการปลูกพืชหรือประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดินที่ได้กล่าวไว้แล้วโดยการหาความสัมพันธ์
ระหว่างคุณภาพที่ดินจากชุดดินที่ได้ท าการส ารวจไว้ในขั้นละเอียด (กลุ่มวางแผนการใช้ที่ดิน, 2563)

กับความต้องการปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อการเจริญเติบโตและให้ผลผลิตของพืชหรือประเภทการใช้ประโยชน์

ที่ดินแต่ละชนิด เพื่อจ าแนกชั้นความเหมาะสมของชุดดินต่าง ๆ ต่อประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน
การจ าแนกชั้นความเหมาะสมของที่ดินเป็นการประเมินความสามารถของดินหรือประเมิน

ศักยภาพของดินต่อการปลูกพืชหรือประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดินที่ได้กล่าวไว้แล้วโดยการหาความสัมพันธ์

ระหว่างคุณภาพที่ดินจากกชุดดินที่ได้ท าการส ารวจไว้ในขั้นละเอียด (ส่วนส ารวจจ าแนกดินที่ 3, 2549)
กับความต้องการปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อการเจริญเติบโตและให้ผลผลิตของพืชหรือประเภทการใช้ประโยชน์

ที่ดินแต่ละชนิด เพื่อจ าแนกชั้นความเหมาะสมของชุดดินต่าง ๆ ต่อประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน

ทั้งนี้ได้ท าการจ าแนกชั้นความเหมาะสมของที่ดินดังกล่าวออกเป็น 4 ชั้น โดยใช้ปัจจัยหรือ ข้อ
ขีดขั้นต่าง ๆ พิจารณาผลของการจ าแนกชั้นความเหมาะสมของที่ดินได้ดังตารางแสดงชั้นความเหมาะสม

ด้านกายภาพของหน่วยที่ดินส าหรับประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน และจากการจ าแนกชั้นความเหมาะสม
ของที่ดินดังกล่าว สามารถสรุปหน่วยที่ดินและเนื้อที่ของแต่ละประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน ที่มีชั้นความ

เหมาะสมสูง ความเหมาะสมปานกลาง และความเหมาะสมเล็กน้อย

จากข้อมูลคุณภาพที่ดินของหน่วยที่ดิน ท าการประเมินความเหมาะสมด้านกายภาพของแผน
ที่ดิน ในเขตเกษตรน้ าฝนร่วมกับประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน พื้นที่ลุ่มน้ า ได้แก่ ข้าวนาปี มันส าปะหลัง

ยางพารา และปาล์มน้ ามัน จากการประเมินพบข้อจ ากัดส าหรับการใช้ที่ดินในเขตเกษตรน้ าฝน
ดังตารางที่ 4-1

1) ข้าวนาปี

1.1) ชั้นความเหมาะสมเล็กน้อย (S3) มีเนื้อที่ 57,935 ไร่ หรือร้อยละ 56.85 ของเนื้อที่
ลุ่มน้ า ข้อจ ากัดของบางหน่วยแผนที่ ประกอบด้วยลักษณะของเนื้อดิน (Soil texture : s ) ความเป็น

ประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช (Oxygen availability: o) และความลึกของดิน (Effective soil

depth : d)
2) มันส าปะหลัง

2.1) ชั้นความเหมาะสมปานกลาง (S2) มีเนื้อที่ 23,856 ไร่ หรือร้อยละ 23.41 ของเนื้อที่
ลุ่มน้ า ข้อจ ากัดของบางหน่วยแผนที่ ประกอบด้วย ปริมาณน้ าฝนเฉลี่ยในรอบปีหรือความต้องการน้ า

ในช่วงการเจริญเติบโตของพืช (r) ความอิ่มตัวด้วยเบส (b) ความสามารถในการแลกเปลี่ยนไอออนบวก

(cation exchange capacity: c) ปริมาณอินทรียวัตถุ (organic matter : m) ความเป็นประโยชน์ของ
ฟอสฟอรัส (available phosphorus : p) และโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ (exchangeable

potassium : k) และความเป็นกรด-ด่างของดิน (soil reaction : a)