Page 22 - การไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังพืชร่วมกับการใช้ปุ๋ยหมัก และน้ำหมักชีวภาพเพื่อเพิ่มผลผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ในพื้นที่โครงการส่งเสริมการเกษตรในรูปแบบแปลงใหญ่ข้าว อำเภอนาเยีย จังหวัดอุบลราชธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
11

บทที่ 3
การตรวจเอกสาร

3.1 โครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ (นาแปลงใหญ่)
โครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ (นาแปลงใหญ่) คือ การส่งเสริมให้เกษตรกรมี
การรวมกลุ่มกันเพื่อผลิตส่งผลให้มีอ านาจในการต่อรอง และสามารถลดต้นทุนในการผลิตได้โดยไม่ได้รวม

ทุกแปลงเข้าด้วยกันเพียงแต่เป็นการรวมกลุ่มกันเท่านั้น ซึ่งจะมีภาครัฐจะเข้ามาส่งเสริมการลดต้นทุน เพิ่ม
ผลผลิตเพิ่มคุณภาพข้าว และกิจกรรมการเกษตรอื่นๆ พัฒนาให้เป็นจุดเรียนรู้ มีการบริหารจัดการเชิง
อุตสาหกรรมอย่างครบวงจรด้วยการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตข้าวที่ประณีตและเหมาะสมกับพื้นที่สู่
เกษตรกรในชุมชน โดยผู้ปฏิบัติงาน คือ กรมการข้าว และหน่วยงานที่ร่วมบูรณาการ ได้แก่ กรมส่งเสริม

การเกษตร กรมพัฒนาที่ดิน ส านักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม กรมส่งเสริมสหกรณ์ และส านักงาน
เศรษฐกิจการเกษตร ที่จะด าเนินงานโครงการส าหรับแนวทางในการด าเนินการการเกษตรแบบแปลงใหญ่
(นาแปลงใหญ่) นั้น จ าเป็นต้องมีการพัฒนาการผลิตข้าวเพื่อให้ได้ผลผลิตที่ดีและมีคุณภาพ โดยมีการ

รวมกลุ่มชาวนาผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี และกลุ่มชาวนาผู้ผลิตข้าวคุณภาพดีที่มีการบริหารจัดการใน
รูปแบบเชิงอุตสาหกรรม โดยมีการพัฒนากรรมวิธีการปลูกข้าวแบบประณีต (Intensive Farming) น าชุด
เทคโนโลยีที่เหมาะสมมาใช้มีการน าเครื่องจักรกลการเกษตรมาใช้ในกระบวนการผลิตเพื่อลดต้นทุนการ
ผลิตของชาวนาที่ยังสูงอยู่ และสามารถผลิตข้าวได้ผลผลิตสูงมีคุณภาพดีที่มีการตรวจสอบรับรองมาตรฐาน
(GAP) รวมทั้งต้องมีการเชื่อมโยงการตลาด เพื่อให้สามารถกระจายผลผลิตทั้งที่ผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์ และ

ข้าวเปลือกคุณภาพดีสามารถขายได้ราคาสูงกว่าข้าวปกติทั่วไปในท้องตลาด ทั้งนี้เพื่อเป็นแรงจูงใจให้
ชาวนามีการพัฒนาคุณภาพผลผลิตของตนเองโดยมีการส่งเสริมแบบเน้นหนักในพื้นที่นาขนาดใหญ่ที่กลุ่ม
ชาวนามีส่วนร่วมในการด าเนินการร่วมกับหน่วยงานภาครัฐ องค์กรส่วนท้องถิ่น เอกชน และ

ผู้ประกอบการค้าข้าวทีเกี่ยวข้องในระดับพื้นที่ (กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, 2561)
3.1.1 วัตถุประสงค์ของโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ (นาแปลงใหญ่)
1) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าวโดยการลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มผลผลิตข้าว
คุณภาพดี

2) เพื่อเพิ่มสมรรถนะในการบริหารจัดการการผลิตข้าวของชุมชนแบบครบวงจรตั้งแต่
การผลิต การจัดการคุณภาพ และการจัดการด้านการตลาดเพื่อให้ชุมชนมีความเข้มแข็งพึ่งพาตนเองได้
3.1.2 หลักการด าเนินการโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ (นาแปลงใหญ่)
1) พื้นที่เหมาะสมสอดคล้องกับ Agri-Map

2) มีกระบวนการกลุ่มอยู่ก่อน (สหกรณ์ กลุ่มเกษตรกร หรือวิสาหกิจชุมชน)
3) มีแหล่งน้ าชัดเจน/ปริมาณน้ าเพียงพอ
4) มีตลาดรองรับ
5) การใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมกับพื้นที่

6) ก าหนดเป้าหมายและแผนปฏิบัติที่ชัดเจน
7) พัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และการใช้เครื่องจักรกลการเกษตร
8) ก าหนดมาตรฐานการผลิต
9) ผู้จัดการแปลงที่มีความสามารถ