Page 59 - เปรียบเทียบพันธุ์หญ้าแฝกและพืชคลุมดินต่อการฟื้นฟูและการปรับปรุงสมบัติทางกายภาพและเคมีของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

41

ระดับความลึก 30-50 เซนติเมตร พบวามีความแตกตางอยางมีนัยสําคัญยิ่งทางสถิติ
หญาแฝกพันธุสุราษฎรธานี และพันธุสงขลา 3 มีความหนาแนนรวมของดินต่ําสุดเทากัน 1.05 กรัมตอลูกบาศก
เซนติเมตร ซึ่งไมแตกตางกันทางสถิติกับหญาแฝกพันธุนครสวรรค พันธุศรีลังกา พันธุรอยเอ็ด พันธุตรัง 2 พันธุ

พระราชทาน.06 1.06 1.11 1.12 1.15 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร ตามลําดับ แตมีความแตกตางกันทางสถิติ
กับหญาแฝกพันธุประจวบคีรีขันธ ถั่วปนโต ถั่วเวอราโน และหญาแฝกพันธุราชบุรี มีความหนาแนนรวมของดิน
เทากับ 11.18 1.20 1.24 และ 1.25 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร ตามลําดับ สวนแปลงควบคุมมีความ
หนาแนนรวมของดินมากที่สุด 1.42 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร จะเห็นไดวาทุกตํารับการทดลองมีความ

หนาแนนรวมของดินลดลงกวาดินกอนปลูกยกเวนแปลงควบคุม แปลงหญาแฝกลุม และหญาแฝกดอนมีความ
หนาแนนรวมของดินลดลงใกลเคียงกัน เทากับ 1.09 และ 1.15 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร ตามลําดับ สวนพืช
คลุมดิน เทากับ 1.22 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร แปลงควบคุม เทากับ 1.42 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร
และเมื่อเปรียบเทียบความหนาแนนรวมของดินเฉลี่ยระหวางแปลงควบคุม หญาแฝก พืชคลุมดิน พบวาทุกกลุม

มีความแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญยิ่งทางสถิติ (ตารางภาคผนวกที่ 37)
จะเห็นวาแปลงที่มีการปลอยพื้นที่วางเปลาทําใหความหนาแนนรวมของดินเพิ่มขึ้น สวน
แปลงที่ปลูกหญาแฝก และพืชคลุมดิน ความหนาแนนรวมของดินมีการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ลดลง อาจ

มาจากการที่ปลูกหญาแฝกและพืชคลุมดิน โดยความหนาแนนรวมจะมีความสัมพันธเชิงลบกับมวลชีวภาพราก
ของหญาแฝก (ตารางที่ 20) เมื่อมวลชีวภาพรากหญาแฝกเพิ่มขึ้นความหนาแนนรวมของดินจะลดลง ซึ่งราก
หญาแฝกชอนไชทําใหเกิดชองวางในดิน รวมถึงใบพืชคลุมดินและใบหญาแฝกที่ตัดนําไปคลุมดิน มวลชีวภาพที่
มีการสะสมเปนการเพิ่มปริมาณอินทรียวัตถุในดิน ซึ่งมีผลโดยตรงกับความหนาแนนรวมของดินลดลง
(คณาจารยภาควิชาปฐพีวิทยา, 2548; Lu and Zhong, 1998; Liyu, 1988) ทั้งนี้ สอดคลองกับภาคภูมิ

(2546) พบวาแปลงที่ปลูกพืชคลุมดิน และหญาแฝกจะมีเม็ดดินขนาดใหญเพิ่มมากขึ้น จึงทําใหเกิดชองวาง
ขนาดใหญในดินเพิ่มมากขึ้นดวย ซึ่งสงผลโดยตรงตอความหนาแนนรวมของดิน และกมลาภา (2556) รายงาน
วาแปลงที่ปลูกหญาแฝกระยะเวลา 2 ป ความหนาแนนรวมของดินลดลงโดยเฉพาะที่ระดับความลึก

0-15 15-30 เซนติเมตร อยูในชวง 1.42-1.48 และ 1.39-1.52 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร ตามลําดับ ณรงคเดช
และคณะ (2557) รายงานวา การปลูกหญาแฝกทําใหความหนาแนนรวมของดินลดลงมากกวาแปลงควบคุม
โดยแปลงควบคุมความหนาแนนรวมของดินสูงเทากับ 1.74 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร หญาแฝกดอนความ
หนาแนนดินรวมของดินลดลง 1.49 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร และหญาแฝกลุมมีความหนาแนนรวมของดิน

ลดลงมากที่สุดเทากับ 1.41 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร นอกจากนี้รายงานของ Hatfield and Stewart (1994)
ที่กลาววา พืชคลุมดินทําใหมีการเพิ่มขึ้นของปริมาณอินทรียคารบอนในดิน เปนผลที่สําคัญตอการเปลี่ยนสมบัติ
ทางกายภาพของดิน การแทรกซึมน้ําของดิน และการเปลี่ยนแปลงของการจับตัวและการสรางชองวางขนาด
ใหญในดิน ทําใหเกิดความพรุนของดินโดยรากพืช เศษซากพืชที่ตกลงบนผิวหนาดิน จะชวยลดการแนนทึบของ

ผิวหนาดินได ชุมพล และวิศิษฐ (2532) รายงานวาจากการศึกษาใชปุยพืชสดลดความหนาแนนรวมของดินใน
ชุดดินปากชอง พบวาพืชปุยสดทุกชนิดเมื่อไถกลบและทิ้งไวใหสลายตัวในดินนาน 20 วัน และปลูกตอเนื่องกัน
เปนเวลา 2 ป ความหนาแนนของดินลดลง และความพรุนของดินเพิ่มขึ้น