Page 62 - เปรียบเทียบพันธุ์หญ้าแฝกและพืชคลุมดินต่อการฟื้นฟูและการปรับปรุงสมบัติทางกายภาพและเคมีของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

44

ดอนพันธุประจวบคีรีขันธมีปริมาณความชื้นในดินเฉลี่ยสูงสุด 15.66 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร รองลงมาไดแก
แปลงหญาแฝกพันธุราชบุรี พันธุสงขลา 3 พันธุรอยเอ็ด พันธุตรัง 2 พันธุนครสวรรค พันธุพระราชทาน
พันธุศรีลังกา พันธุสุราษฎรธานี ถั่วปนโต และถั่วเวอราโน มีปริมาณความชื้นในดินเทากับ 15.41 15.20 15.13
14.54 13.48 13.25 12.84 12.63 10.88 และ 10.17 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร ตามลําดับ สวนแปลงควบคุมมี
ความชื้นในดินต่ําที่สุด 9.49 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร เมื่อเปรียบเทียบปริมาณความชื้นในดินเฉลี่ยที่ระดับ 60
เซนติเมตร ระหวางแปลงควบคุม หญาแฝกและพืชคลุมดิน พบวาทุกกลุมมีความแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญยิ่ง
ทางสถิติ ซึ่งแปลงหญาแฝกดอนมีความชื้นในดินสูงสุด 14.92 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร แปลงหญาแฝกลุมมี
ความชื้นในดิน 13.69 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร แปลงพืชคลุมดินมีความชื้นในดิน 10.52 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
สวนแปลงควบคุมมีความชื้นในดินต่ําสุด 9.49 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
(4) ปริมาณความชื้นในดินที่ระดับความลึก 100 เซนติเมตร
ปริมาณความชื้นในดินที่ระดับความลึก 100 เซนติเมตร ดังแสดงในตารางที่
15 พบวาทุกเดือนที่มีการวัดปริมาณความชื้นในดินมีความแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญยิ่งทางสถิติ โดยแปลง
หญาแฝกลุมพันธุสงขลา 3 มีปริมาณความชื้นในดินสูงที่สุด 17.89 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร รองลงมาไดแก
แปลงหญาแฝกพันธุรอยเอ็ด พันธุประจวบคีรีขันธ พันธุศรีลังกา พันธุราชบุรี พันธุตรัง 2 พันธุพระราชทาน
พันธุสุราษฎรธานี พันธุนครสวรรค ถั่วเวอราโน และถั่วปนโต มีปริมาณความชื้นในดินเทากับ 15.54 14.74
14.33 14.26 14.13 13.66 12.07 11.25 9.56 และ 9.24 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร ตามลําดับ สวนแปลง
ควบคุมมีความชื้นในดินต่ําที่สุด 8.70 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร เมื่อเปรียบเทียบปริมาณความชื้นในดินเฉลี่ยที่
ระดับ 100 เซนติเมตร ระหวางแปลงควบคุม หญาแฝกและพืชคลุมดิน พบวาทุกกลุมมีความแตกตางกันอยางมี
นัยสําคัญยิ่งทางสถิติ ซึ่งแปลงหญาแฝกลุมมีความชื้นในดินสูงสุดเทากับ14.42 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
ใกลเคียงกับแปลงหญาแฝกดอนมีความชื้นในดิน 13.95 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร แปลงหญาแฝกมีความชื้นสูง
กวาแปลงพืชคลุมดินเทากับ 9.40 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร และแปลงควบคุมมีความชื้นในดินต่ําสุด 8.70
เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
ในปที่ 1 พบวาตลอดระยะเวลาที่มีการวัดปริมาณความชื้นในดิน แปลงที่ไม
ปลูกพืช แปลงหญาแฝกและพืชคลมุดิน ปริมาณความชื้นดินมีความสัมพันธกับปริมาณน้ําฝนในแตละเดือน โดย
แปลงหญาแฝกลุมและหญาแฝกดอนจะมีปริมาณความชื้นในดินสูงกวาแปลงพืชคลุมดินและแปลงควบคุม ถา
พิจารณาที่ระดับความลึก 40 เซนติเมตร ดินที่ปลูกหญาแฝกดอนพันธุรอยเอ็ดมีปริมาณความชื้นดินมากที่สุด
อาจเปนเพราะหญาแฝกดอนมีการใชน้ําในการเจริญเติบโตนอยกวาหญาแฝกลุม สอดคลองกับอภันตรี และ
คณะ (2548) รายงานวาหญาแฝกดอนมีการใชน้ําเฉลี่ย 259 ลูกบาศกเซนติเมตรตอกอตอวัน ใชน้ํานอยกวา
หญาแฝกลุมที่ใชน้ําเฉลี่ย 316 ลูกบาศกเซนติเมตรตอกอตอวัน โดยพันธุหญาแฝกที่ใชน้ํานอยที่สุดคือ พันธุ
รอยเอ็ด พันธุราชบุรี นอกจากนี้น้ําหนักใบหญาแฝกดอนที่ตัดใบคลุมดินทําใหลดอุณหภูมิ และลดการระเหย
ของน้ําในดินบนได ใบหญาแฝกดอนมีแนวโนมยอยสลายไดชาเนื่องจากใบมีลักษณะแข็งกวาใบหญาแฝกลุม
ทั้งนี้ถานําหญาแฝกดอนปลูกรวมกับพืชผักและปลูกพืชไร จะมีความเหมาะสมมากที่สุด สําหรับระดับความลึกที่
100 เซนติเมตร ดินที่ปลูกหญาแฝกลุมพันธุสงขลา 3 มีปริมาณความชื้นดินมากที่สุด จะมีความสัมพันธกับความ
ยาวราก และมวลชีวภาพของราก จึงเหมาะสมกับการปลูกหญาแฝกรวมกับพื้นที่ปลูกไมผลและไมยืนตน ที่มี
ระบบรากลึก รองลงมาไดแก หญาแฝกดอนพันธุรอยเอ็ด ซึ่งสอดคลองกับเอกสารแนะนําของสํานักวิจัยและ
พัฒนาการจัดการที่ดิน (มปป.) การเลือกหญาแฝกลุมหรือหญาแฝกดอนใชประโยชนใหเหมาะสมกับพื้นที่ตอง
คํานึงถึงพืชหลักและการดูแลปฏิบัติ เชน พืชไรควรใชหญาแฝกดอน สําหรับไมผล ควรใชหญาแฝกลุม
นอกจากนี้ในทางปฐพีกลศาสตรไดนําหญาแฝกมาวิจัยในเชิงวิศวกรรม โดยหญาแฝกจะสามารถสรางความ
แข็งแรงของมวลดินไดซึ่งหญาแฝกพันธุสงขลา 3 จะมีคาความแข็งแรงของมวลดินมากกวาหญาแฝกดอนพันธุ
นครสวรรค รากหญาแฝกจะมีสวนชวยเพิ่มคาความเชื่อมแนนของดินใหเพิ่มขึ้นซึ่งจะมีผลตออัตราสวนความ
ปลอดภัยของลาดคันดินได ทั้งนี้ความแข็งแรงของมวลดินจะเปลี่ยนแปลงตามปริมาณความชื้นของดินที่
เปลี่ยนไป (พานิช และคณะ, 2545)