Page 21 - มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ำที่เหมาะสมในการปลูกข้าวไร่บนพื้นที่สูงในเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำแม่จันตอนบน ตำบลแม่สลองนอก อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
11

- แถบชา ปลูกเป็นแถวจ านวน 1 แถว ระยะห่างระหว่างต้น 30 เซนติเมตร ปลูก
ขวางความลาดชันของพื้นที่ ระยะห่างระหว่างแถบชาค านวณตามค่าของระยะห่างในแนวดิ่ง (V.I.) ใช้
เศษวัชพืชจากการก าจัดวัชพืชด้วยมือ คลุมดินบริเวณโคนต้นเป็นแถวตลอดความยาวของแถวชา
- หญ้าแฝก ปลูกเป็นแถวขวางความลาดชัน 1 แถว บริเวณสันคันดินด้านนอกระยะ

ระหว่างต้น 5 เซนติเมตร ระยะห่างระหว่างแถบชาค านวณตามค่าของระยะห่างในแนวดิ่ง (V.I.)
2.2.4 การใส่ปุ๋ย
1) ข้าวไร่ ทุกต ารับการทดลองใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 20 กิโลกรัมต่อไร่
แบ่งใส่ 2 ครั้ง ครั้งละเท่าๆกันเมื่ออายุ 20 วัน และ 40 วัน ใส่โดยวิธีหยอดข้างต้นแล้วพรวนกลบ

2) ชา ใส่ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน หลังปลูก 1 และ 2 เดือน ใส่โดยวิธีหยอด
ข้างต้นแล้วพรวน
2.2.5 ก าจัดวัชพืชด้วยมือ โดยวิธีการถอนและใช้จอบถาก 2 ครั้ง ครั้งที่ 1 หลังปลูก 20
วัน ครั้งที่ 2 หลังปลูก 40 วัน

2.2.6 การเก็บเกี่ยวผลผลิต เก็บเกี่ยวผลผลิตข้าวไร่ในเดือนตุลาคม
2.3 ขั้นตอนและวิธีการในการเก็บข้อมูล
2.3.1 ข้อมูลดิน

เก็บตัวอย่างดินก่อนปลูก และหลังปลูก ที่ระดับความลึก 0-15 เซนติเมตร ส่งวิเคราะห์หาค่า
ความเป็นกรดเป็นด่างของดิน (pH), ปริมาณอินทรียวัตถุ (OM), ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ (P),
โพแทสเซียมที่สกัดได้ (K) เก็บตัวอย่างดินในแปลงย่อยละ 5 จุด รวมเป็น 1 ตัวอย่าง วิเคราะห์ปริมาณ
อินทรียวัตถุในดิน (OM) วิเคราะห์โดยใช้วิธีของ (Walkley and Black, 1947) ปริมาณฟอสฟอรัสที่
เป็นประโยชน์ (Avai.P) วิเคราะห์โดยใช้น้ ายาสกัด Bray II (Bray and Kurt, 1945) ปริมาณ

โพแทสเซียมที่สกัดได้ (Extr.K) วิเคราะห์โดยใช้น้ ายาสกัด NH OAc1N pH 7 (ส านักวิทยาศาสตร์เพื่อ
4
การพัฒนาที่ดิน, 2547) และเก็บตัวอย่างดินเพื่อวิเคราะห์ความหนาแน่นรวม รวมทั้งหมด 21 แปลง
2.3.2 ข้อมูลพืช

เก็บข้อมูลการเจริญเติบโตของข้าวไร่ ในระยะก่อนการเก็บเกี่ยวผลผลิต
1) ความสูงของข้าวไร่ วัดความสูงจากโคนต้นถึงปลายรวง แปลงย่อยละ 15 ต้น จ านวน 21
แปลง แล้วน ามาหาค่าเฉลี่ยความสูงของต้นข้าว (เซนติเมตร) เก็บข้อมูลองค์ประกอบ และผลผลิตข้าวไร่
ในระยะหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิต

2) เปอร์เซ็นต์เมล็ดดีของข้าว หลังจากนวดข้าวด้วยการฟาดด้วยมือในพื้นที่ปลูกทั้งหมด สุ่ม
เก็บเมล็ดข้าวจ านวน 300 กรัมต่อตัวอย่าง รวมทั้งหมด 21 แปลง น าไปสุ่มนับเมล็ดข้าว 100 เมล็ด
จากนั้นแยกเมล็ดดี เมล็ดลีบออกจากกัน ใน 100 เมล็ด คิดเป็น 100 เปอร์เซ็นต์ ถ้าหากมีเมล็ดดี 80
เมล็ด เมล็ดลีบ 20 เมล็ด ก็จะได้เปอร์เซ็นต์เมล็ดดีของข้าว 80 เปอร์เซ็นต์