Page 34 - ผลสำเร็จของการดำเนินงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริโครงการพัฒนาลุ่มน้ำพัฒนาคุณภาพชีวิตในพื้นที่ต้นน้ำน้ำหนาว
P. 34
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
21
- สาธารณสุข มีสถานพยาบาลในชุมชนจ านวน 3 แห่ง ได้แก่ โรงพยาบาลส่งเสริม
สุขภาพต าบลหลักด่าน สถานบริการสาธารณสุขชุมชนบ้านห้วยกะโปะ และสถานพยาบาลเอกชน
- การบริการขั้นพื้นฐาน
(1) เส้นทางคมนาคมหลัก จ านวน 1 สาย โดยใช้ทางหลวงหมายเลข 2216
สายกกกะทอน-ห้วยสนามทราย มีระยะทางที่อยู่ในพื้นที่รับผิดชอบของต าบลหลักด่าน ประมาณ 12
กิโลเมตร เป็นสายที่เชื่อมการคมนาคมระหว่างต าบลหลักด่านกับอ าเภอน้ าหนาวและอ าเภอหล่มเก่า
ซึ่งสภาพถนนเป็นเส้นทางคดเคี้ยวสูงชันไปตามสันเขา ระยะเวลาในการเดินทางไปอ าเภอน้ าหนาว
ประมาณ 1 ชั่วโมง
(2) เส้นทางคมนาคมสายรอง (ย่อย) เป็นเส้นทางในหมู่บ้าน ที่ส าคัญมี 3 สาย ได้แก่
สายบ้านโนนชาติ-ห้วยลาด เป็นถนนลาดยางท้องถิ่นระยะทางตลอดสาย ประมาณ 3 กิโลเมตร
สายโนนชาด-ห้วยกะโปะ เป็นถนนลาดยาง ประมาณ 6 กิโลเมตร (มีถนนคอนกรีตเสริมเป็นบางช่วง) และ
สายบ้านห้วยน้ าหนาว-บ้านหลักด่าน เป็นถนนคอนกรีตระยะทางตลอดสาย ประมาณ 3 กิโลเมตร
(องค์การบริหารส่วนต าบลหลักด่าน, 2560)
2.7 การชะล้างพังทลายของดิน (กลุ่มวิชาการเพื่อการพัฒนาที่ดิน ส านักงานพัฒนาที่ดินเขต 8)
ดินเป็นพื้นฐานส าคัญที่เอื้ออ านวยให้มนุษย์เราได้มาซึ่งปัจจัยสี่ส าหรับด ารงชีพ ขณะเดียวกันดิน
เป็นผลที่เกิดจากการผุพังและการพังทลายของวัตถุต้นก าเนิดคือ หินชนิดต่าง ๆ ดินในที่ดอนหรือดินบน
ภูเขาเกิดจากการผุพังของหินต้นก าเนิด ณ ที่นั้นเองเป็นส่วนใหญ่ ส่วนดินที่เกิดในที่ราบและที่ลุ่มเกิดจาก
การพัดพาตะกอนมาจากที่อื่นมาทับถมไว้ การชะล้างพังทลายเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติอย่างหนึ่งที่เกิด
มาพร้อมกับโลกของเรา กระบวนการที่กล่าวมาเป็นกระบวนการชะล้างพังทลายของดินที่เกิดขึ้นตาม
ธรรมชาติ จึงเห็นได้ว่าในสภาพธรรมชาติ มีความสมดุลทางนิเวศวิทยาในพื้นที่ต่าง ๆ บนผิวโลก แต่เมื่อ
มนุษย์เข้ามาเกี่ยวข้อง จึงท าให้เกิดการเสียสมดุลขึ้น ทั้งนี้เนื่องมาจากการชะล้างพังทลายของดินโดย
มนุษย์เป็นผู้กระท า ทั้งที่มนุษย์เข้าไปเกี่ยวข้องกับการชะล้างพังทลายนี้โดยมิได้มีเจตนาแต่ประการใด
แต่เป็นผลสืบเนื่องมาจากการน าพื้นที่ที่เคยเป็นป่าไม้มาใช้ประโยชน์ต่าง ๆ เช่น ใช้ในการเกษตร ใช้สร้าง
บ้านเรือนอาคาร ถนน เป็นต้น แต่เดิมมนุษย์มีการตั้งถิ่นฐานในที่ราบลุ่มริมแม่น้ า เมื่อพื้นที่ราบนั้นถูกใช้
หมดไป ประชากรมีเพิ่มมากขึ้น จึงต้องบุกรุกที่ดินท ากินเพิ่มมากขึ้น ผลที่ได้รับคือดินในที่ดอนที่ใช้ปลูกพืช
มีการชะล้างพังทลายสูง ต้องเสียดินปีละมาก ๆ สมดุลของการเกิดดินและสูญเสียดินจึงต้องเสียไป และ
พืชปลูกจะให้ผลผลิตลดลงเรื่อย ๆ จนในที่สุดเนื้อดินอาจหมดไปเหลือแต่เศษหินที่เคยเป็นชิ้นส่วนของ
หินต้นก าเนิดใช้ปลูกพืชไม่ได้ กระบวนการชะล้างพังทลายของดินแบ่งได้ 3 ขั้นตอน คือ
1) การแยกตัวของอนุภาคดินออกจากกัน
2) การเคลื่อนที่ของอนุภาคดิน
3) การทับถมของอนุภาคดิน
2.7.1 ปัจจัยที่ท าให้เกิดการชะล้างพังทลายของดิน
