Page 46 - การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อการสำรวจทรัพยากรดินในพื้นที่สูงบริเวณลุ่มน้ำสาขา น้ำแม่ต้า (ลุ่มน้ำยม)

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

34

ตารางที่ 2 การแบ่งระดับสูง ปานกลาง หรือต่ําของผลวิเคราะห์ดินที่ใช้ในการประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ความจุแลกเปลี่ยน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม
อินทรียวัตถุ ความอิ่มตัวเบส
ระดับ แคตไอออน ที่เป็นประโยชน์ ที่เป็นประโยชน์
(กรัมต่อกิโลกรัม) (เปอร์เซ็นต์)
(เซนติโมลต่อกิโลกรัม) (มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม) (มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม)
ต่ํา < 15 < 35 < 10 < 10 < 60

ปานกลาง 15 - 35 35 - 75 10 - 20 10 - 25 60 - 90

สูง > 35 > 75 > 20 > 25 > 90

ที่มา: ณรงค์ (2544)
2.5.2 การจําแนกความเหมาะสมของดินสําหรับพืชเศรษฐกิจ

กองสํารวจและจําแนกดิน (2543) ให้ความหมายของการจําแนกความเหมาะสมของดินไว้ว่า
เป็นการจัดหมวดหมู่ของดิน โดยอาศัยลักษณะและสมบัติทางกายภาพ เคมี ตลอดจนสภาพแวดล้อมของดิน
บางประการที่มีผลต่อการเจริญเติบโต หรือมีผลกระทบต่อผลผลิตพืช โดยจําแนกดินออกเป็นหมวดหมู่อย่าง
มีระบบและจดจําได้ง่าย อีกทั้งแปลข้อมูลดินเป็นภาษาง่ายๆ ว่าพื้นที่นั้นมีความเหมาะสมต่อการเพาะปลูกพืช
มากหรือน้อยเพียงใด มีข้อจํากัดอะไรบ้าง และมีความรุนแรงอยู่ในระดับใด เพื่อจะนําไปใช้เป็นข้อมูลเบื้องต้น

ในการแก้ปัญหาของข้อจํากัดเหล่านั้น ซึ่งหากสามารถแก้ปัญหาได้อย่างถูกต้อง ก็จะเป็นการช่วยลดค่าใช้จ่าย
ในการลงทุน และได้ผลผลิตตอบแทนในอัตราที่คุ้มค่าต่อการลงทุน

การจําแนกความเหมาะสมของดินสําหรับพืชเศรษฐกิจ แบ่งชั้นความเหมาะสมของดิน
ออกเป็น 5 ชั้น (class) โดยแต่ละชั้นไม่ได้หมายความว่ามีการจัดการหรือมีการดูแลรักษาที่เหมือนกันเสมอไป

ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นจะมีข้อจํากัดปลีกย่อยลงไปอีกหรือที่เรียกว่า ชั้นความเหมาะสมของดินย่อย
(subclass) โดยแบ่งชั้นความเหมาะสมเป็น 5 ชั้น ประกอบด้วย

ชั้นความเหมาะสมที่ 1 เป็นชั้นที่มีความเหมาะสมดีมาก (soil very well suited)

ชั้นความเหมาะสมที่ 2 เป็นชั้นที่มีความเหมาะสมดี (soil well suited)

ชั้นความเหมาะสมที่ 3 เป็นชั้นที่มีความเหมาะสมปานกลาง (soil moderately suited)

ชั้นความเหมาะสมที่ 4 เป็นชั้นที่ไม่ค่อยเหมาะสม (soil poorly suited)

ชั้นความเหมาะสมที่ 5 เป็นชั้นที่ไม่เหมาะสม (soil unsuited)

ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้น ยกเว้นชั้นความเหมาะสมที่ 1 จะระบุลักษณะและ
คุณสมบัติของดินที่มีผลต่อการเจริญเติบโตหรือมีผลกระทบต่อผลผลิตของพืชที่ปลูก ลักษณะของดินที่ระบุไว้ใน
ชั้นความเหมาะสมของดินสําหรับปลูกพืชแต่ละชั้น เรียกว่า ข้อจํากัด (limitation) ซึ่งเมื่อทราบว่าชุดดินนั้นมี

ลักษณะใดที่เป็นข้อจํากัดที่รุนแรงที่สุดที่จะเป็นอุปสรรคต่อการเจริญเติบโตหรือมีผลกระทบต่อผลผลิตของพืช
ก็จะตกอยู่ในชั้นความเหมาะสมนั้น และเมื่อทราบชั้นความเหมาะสมของดินสําหรับการปลูกพืชแล้ว ทําการ
จําแนกชั้นความเหมาะสมย่อยลงไปอีกหรือที่เราเรียกว่าชั้นความเหมาะสมของดินย่อย (subclass) โดยระบุ
ชนิดของข้อจํากัดตัวที่รุนแรงที่สุดไว้ท้ายชั้นความเหมาะสมของชั้นดินหลัก (class) ชนิดของข้อจํากัดหรือ

ลักษณะของดินที่เป็นอันตราย หรือทําความเสียหายกับพืช ได้แก่