Page 24 - คู่มือการวิเคราะห์ดินทางเคมีเพื่อประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
16

3.2 กำรวิเครำะห์ปริมำณอินทรียวัตถุ

อินทรียวัตถุในดินมีธาตุคาร์บอน (carbon) เป็นองค์ประกอบที่ส าคัญอยู่ธาตุหนึ่ง ดังนั้นการ
หาปริมาณอินทรียวัตถุในดิน สามารถท าได้โดยการใช้สารเคมีท าให้เกิดปฏิกิริยาออกซิเดชันขึ้นกับธาตุ

คาร์บอนในอินทรียวัตถุนั้น แล้วค านวณปริมาณคาร์บอนในอินทรียวัตถุจากปริมาณสารเคมีที่ใช้ไป
และเมื่อทราบปริมาณคาร์บอนแล้วสามารถน ามาค านวณปริมาณอินทรียวัตถุโดยประมาณได้ โดย
อาศัยหลักว่า อินทรียวัตถุในดินมีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบอยู่ร้อยละ 58 โดยน้ าหนัก ปริมาณ
คาร์บอนที่วิเคราะห์ได้คูณด้วยค่า 1.724 ก็จะได้ค่าอินทรียวัตถุที่ต้องการ

การวิเคราะห์ปริมาณอินทรียวัตถุในดิน ห้องปฏิบัติการส่วนใหญ่นิยมใช้วิธีของ Walkley และ

Black (1946) เป็ น วิธีที่ เรีย ก ว่า wet oxidation โด ย ก าร oxidized ค าร์บ อ น ให้ เป็ น
คาร์บอนไดออกไซด์ด้วย K2Cr2O7 และ H2SO4 แล้ววัดปริมาณ Cr2O7 ที่เหลือโดยการไทเทรตกับ
2-
reducing agent โดยมีหลักการดังนี้คือ

1. ใช้ oxidizing agent (K2Cr2O7) ที่มากเกินพอท าปฏิกิริยากับ reducing agent
ที่มีอยู่ในดินจนหมด ซึ่งในที่นี้หมายถึงอินทรีย์คาร์บอน

2. ใช้ reducing agent (FeSO4•7H2O หรือ Fe(NH4)2(SO4)2•6H2O) ท าปฏิกิริยา
กับ K2Cr2O7 ที่เหลือ
3. ท า blank อีกครั้งโดยไม่รวมดินตัวอย่าง

4. ปริมาณของ FeSO4 ที่ท าปฏิกิริยากับ K2Cr2O7 ใน blank จะน ามาค านวณ
ความเข้มข้นที่แท้จริงของ FeSO4

เนื่องจากปริมาณของ easily oxidizable material ที่วิเคราะห์ได้นั้นเป็นเพียงการวัด
reducing power ของดินเท่านั้น ดังนั้นก่อนที่จะเปลี่ยนให้เป็นปริมาณอินทรียวัตถุก็ต้องผ่าน
สมมุติฐานหลายข้อ คือ

(1) ถือว่าไม่มี reducing agent อื่นที่เป็นอนินทรียวัตถุในดินเลย จะมีแต่อินทรีย
คาร์บอนเท่านั้นที่ถูก oxidized ในการท าปฏิกิริยาครั้งนี้

(2) ถือว่า equivalent weight ของคาร์บอน ซึ่งถูก oxidized เท่ากับ 3
2K2Cr2O7 + 3C + 6H2SO4 2K2SO4 + 2Cr2(SO4)3 + 8H2O + 3CO2

(3) ให้ค่าเฉลี่ยของเปอร์เซ็นต์ recovery ของคาร์บอนในดินเท่ากับ 77 % (Combs
and Nathan, 1998 : Weil and Magdaff, 2004) ซึ่งค่านี้ได้มาจากการเปรียบเทียบผลการ
วิเคราะห์กับวิธี dry combustion ซึ่งเป็นวิธีที่ให้ 100 % recovery

(4) อินทรียวัตถุในดินจะมีคาร์บอนอยู่ระหว่าง 48-58 % โดยน้ าหนัก การค านวณ
ปริมาณอินทรียวัตถุในดิน ก าหนดให้มีคาร์บอน 58 % ซึ่งเป็นอินทรียวัตถุที่อยู่ในรูปของ

คาร์โบไฮเดรต เช่น กลูโคส เป็นต้น

อุปกรณ์และเครื่องมือ
1. ขวดรูปชมพู่ (erlenmeyer flask) ขนาด 250 mL
2. dispensor ขนาด 10 mL และ 50 mL
3. ขวดวัดปริมาตร (volumetric flask) ขนาด 100 mL และ 2 L