Page 15 - คู่มือการวิเคราะห์ดินทางเคมีเพื่อประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
7

แปลงที่ 5

ที่ลำดเทปำนกลำง

แปลงที่ 4
ที่ลำดเทค่อนข้ำงมำก

แปลงที่ 3
แปลงที่ 2 ที่ลำดเทค่อนข้ำงมำก
ที่รำบสม่ ำเสมอ

แปลงที่ 1

ที่ลุ่ม

ภำพที่ 2 การแบ่งแปลงเก็บตัวอย่างดินตามลักษณะความแตกต่างของพื้นที่

1. ต้องถางหญ้าหรือกวาดเศษพืชและใบไม้คลุมดินอยู่ออกทิ้งเสียก่อน แล้วใช้จอบ เสียม
หรือพลั่ว ขุดหลุม เป็นรูปตัว V ลึกประมาณ 15 cm จากผิวดิน แล้วแซะด้านข้างของหลุมหนา
ประมาณ 1.3 - 2.5 cm จากปากหลุมขนานลงไปตามหน้าดินที่ขุดไว้ลึกถึงก้นหลุมแล้วงัดขึ้น หน้าดิน

ก็จะติดมาบนพลั่ว จอบ เสียม จากนั้นใช้มีดพับตัดดินบนพลั่ว จอบ หรือเสียมออกเสีย เอาไว้แต่ดิน
ตรงกลางกว้างประมาณ 2.5-5.0 cm ท าดังนี้ทุก ๆ หลุม จะได้ตัวอย่างดินที่ดี แล้วเก็บใส่ไว้ในถัง
พลาสติก ดังภาพที่ 3

2. ความลึก ความลึกที่จะเจาะเอาตัวอย่างดินในหลุมหนึ่ง ๆ ไม่จ ากัดแน่นอน ขึ้นอยู่กับ
ความต้องการที่จะศึกษาและชนิดของพืชที่จะปลูก ถ้าเป็นดินที่ใช้ท าไร่ หรือท านาเจาะลึกประมาณ
15 cm หรือเก็บที่ระดับความลึกของชั้นไถพรวน แต่ถ้าเก็บดินส าหรับปลูกพืชพวกหญ้าอาหารสัตว์
เก็บลึกเพียง 5 cm ก็พอเนื่องจากเป็นพืชที่หยั่งรากตื้น (บางสถานที่อาจจะเก็บลึกกว่า ถ้าต้องการ
ทราบอิทธิพลของดินล่าง) ส่วนดินส าหรับปลูกไม้ผล หรือไม้ยืนต้นอาจจะเจาะลึกถึง 1 เมตร ทั้งนี้

เพราะไม้ผลและไม้ยืนต้นเป็นพืชที่หยั่งรากลึก ส าหรับระดับความลึกภายใน 1 เมตร ที่จะเก็บอาจ
แบ่งเป็น 4 ระดับ คือ 0-25, 25-50, 50-75, 75-100 เซนติเมตร แต่ถ้าพบชั้นดินแข็งก็เอาเพียง
ระดับชั้นดินแข็ง

3. จ านวนหลุมที่จะเจาะในหนึ่งแปลง ตัวอย่างดินที่จะเป็นตัวแทนที่ดีของดินแปลงที่เก็บ
ตัวอย่างนั้น ควรได้จากดินมากหลุม โดยปกติในแปลงขนาดเนื้อที่ 10-20 ไร่ ควรเจาะประมาณ 10-2

หลุม ในที่ต่าง ๆ กัน กระจายทั่วแปลง ในแต่ละหลุมน้ าหนักดินที่เก็บนั้นควรมีน้ าหนักเท่าๆ กัน ดัง
ภำพที่ 4