Page 26 - การจัดการทรัพยากรดิน ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลห้วยยาง อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร
P. 26
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ 13
7. แนวทางแก้ไขสภาพทรัพยากรดินที่เป็นปัญหา
7.1 การแก้ไขดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต�่าเพื่อน�ามาใช้ท�าการเกษตร
ดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต�่า คือ ดินที่มีธาตุอาหารที่จ�าเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชไม่เพียงพอ
ต่อความต้องการของพืช ท�าให้พืชมีการเจริญเติบโตไม่ดี และมีศักยภาพในการผลิตลดลง โดยสามารถรักษา
และเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ดินได้ดังนี้
7.1.1 การไถกลบตอซัง คือ การไถกลบวัสดุเศษซากพืชที่มีอยู่ในไร่นาหลังจากการเก็บเกี่ยวผลผลิต
โดยท�าการไถกลบวัสดุเศษพืชในระหว่างการเตรียมพื้นที่เพาะปลูกแล้วทิ้งไว้ระยะหนึ่งเพื่อให้เกิดกระบวนการย่อย
สลายในดินก่อนที่จะท�าการปลูกพืชต่อไป โดยประโยชน์ของการไถกลบตอซังจะช่วยปรับปรุงโครงสร้าง
ของดิน ท�าให้ดินมีความโปร่งร่วนซุย เพิ่มปริมาณอินทรียวัตถุ และหมุนเวียนธาตุอาหารของพืชคืนสู่ดิน
เพิ่มปริมาณจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์ในดิน ช่วยลดระดับความเค็มของดิน และลดมลภาวะเมื่อเปรียบเทียบกับ
พื้นที่ที่เผาตอซัง
7.1.2 การใส่ปุ๋ยหมักเพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน โดยปุ๋ยหมัก คือ ปุ๋ยที่ท�าจากซากวัสดุ
อินทรีย์มีธาตุอาหารที่จ�าเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช ผลิตจากวัสดุอินทรีย์ ของเสียจากโรงงาน (บางประเภท)
มูลวัว มูลไก่ มูลค้างคาว ซากต้นไม้ ใบใม้ กรดอะมิโน โดโลไมต์ และแร่ธาตุต่างๆ น�ามาบด เติมจุลินทรีย์ บ่มหมัก
กลับกอง ย่อยสลายกลายเป็นปุ๋ย
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานวิธีการท�าปุ๋ยหมักเป็นองค์ความรู้
ให้กับประชาชนชาวไทย ดังพระราชด�าริ
“...ต้นไม้ทุกชนิดต้องการอาหาร เพื่อการเจริญเติบโต พูดง่ายๆ เราต้องใส่ปุ๋ย ไร่นา สวนของเราพืชผล
จึงจะงามดี เดี๋ยวนี้ปุ๋ย ที่ซื้อตามท้องตลาดแพงเหลือเกิน เรามาท�าปุ๋ยหมักใช้เองดีกว่า...”
โดยกรมพัฒนาที่ดินขอพระราชานุญาตน�าสูตรปุ๋ยดังกล่าว ไปขยายผลเพื่อเป็นทางเลือกให้แก่
เกษตรกร และเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ เพื่อให้เกษตรกรน�าไปปรับใช้ในการท�าการเกษตรแบบพึ่งพาตนเองในวง
กว้าง และเป็นการลดการใช้สารเคมี โดยสูตรปุ๋ยพระราชทานมีส่วนประกอบและวิธีท�าดังนี้
