Page 16 - การประเมินคุณภาพที่ดินด้านกายภาพสำหรับการวางแผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาคลองพระสทึง

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
7

4. การวิเคราะห์ทรัพยากรดิน

วิเคราะห์สถานภาพทรัพยากรที่ดิน ปัญหาของทรัพยากรดินในการใช้ประโยชน์ โดยการ

วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้รับต่อจากนักส ารวจดินในการวิเคราะห์และจัดท าหน่วยที่ดิน (Land Unit: LU) ซึ่ง
จะท าการรวบรวมข้อมูลดินชุดต่างๆ (Soil series) หรือกลุ่มดินที่ มีลักษณะทางกายภาพและเคมีของ

ดินคล้ายคลึงกันแต่จะต้องมีความแตกต่างกันอย่างเด่นชัดในแง่ของคุณภาพดิน (Land Quality: LQ) ที่

จะมีผลต่อความต้องการของการใช้ที่ดิน (Land use requirements) ให้เป็นหน่วยเดียวกัน ส่วนการ

วิเคราะห์และจัดท าหน่วยที่ดิน จะน าไปพิจารณากับปัจจัยด้านอื่นๆ เช่น พื้นที่รับน้ าชลประทาน
(Irrigated area) การพัฒนาที่ดิน เช่น การจัดรูปที่ดิน การจัดระบบอนุรักษ์ดินและ น้ า สภาพพื้นที่

(Landform) และอิทธิพลเฉพาะที่ (Site effect) เช่น ปัญหาดินเค็ม ดินเปรี้ยว น้ าท่วม พื้นที่ ความลึก

ของระดับการแช่ขังของน้ า ไม่มีการสร้างระบบป้องกันน้ าท่วม เป็นต้น ส าหรับแหล่งน้ าต้องไปศึกษา

ในภาคสนามแล้วน ากลับมาวิเคราะห์จัดท าเป็นหน่วยที่ดินต่อไป
5. การวิเคราะห์สภาพการใช้ที่ดินเพื่อการผลิตทางการเกษตร

เป็นการรวบรวมวิเคราะห์ข้อมูลการผลิตทางการเกษตรจากหน่วยงานในส่วนกลาง

อาทิ กรม วิชาการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร ส านักงานเศรษฐกิจการเกษตร ทั้งจากการ
ประสานงานโดยตรง และการสืบค้นทางอินเทอร์เน็ต พร้อมน าข้อมูลและแผนที่จากกลุ่มวิเคราะห์

สภาพการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดินมาวิเคราะห์ร่วมกัน เพื่อก าหนดประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน

ขั้นตอนที่ 4 น าเข้าข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลทรัพยากรด้านต่างๆ โดยใช้โปรแกรมวิเคราะห์ระบบ

สารสนเทศภูมิศาสตร์

เป็นการน าเข้าข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลทรัพยากรด้านต่างๆ ที่รวบรวมได้ มาจัดท าแผนที่

ซ้อนทับของภูมิประเทศ การปกครอง เส้นทางคมนาคม หน่วยที่ดิน และสภาพการใช้ที่ดิน เพื่อ
น าไปใช้เป็นเครื่องมือในการออกภาคสนาม และน าเข้าพร้อมทั้งวิเคราะห์ข้อมูลทรัพยากรด้านต่างๆ

โดยใช้โปรแกรมวิเคราะห์ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ เช่น ArcGIS และโปรแกรมอื่นๆ เช่น

Cropwat 8.0, Ms-Excel, Ms-Word และหนังสือคู่มือการประเมินคุณภาพที่ดิน ส าหรับพืชเศรษฐกิจ

ขั้นตอนที่ 5 การส ารวจและตรวจสอบ ความถูกต้องของข้อมูล ในภาคสนาม

เป็นการด าเนินการตรวจหน่วยที่ดิน ประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน ส ารวจสภาวะ เศรษฐกิจ

สังคม รวมทั้งเป็นการรวบรวมข้อมูลเพิ่มจากหน่วยงานในพื้นที่เพื่อความเป็นปัจจุบันของข้อมูล มี
รายละเอียดดังนี้

1. การส ารวจเพื่อตรวจสอบและคัดเลือกประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน (Land Utilization

Type: LUTs) โดยก าหนดให้คัดเลือกประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน 2 หมู่บ้านต่อ 1หน่วยที่ดินต่อ 1 LUT