Page 9 - บทบาทของหญ้าแฝกในการบำบัดสารปนเปื้อนในน้ำและสิ่งแวดล้อม
P. 9
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
4
ระยะเวลาและสถานที่ด้าเนินงาน
1. ระยะเวลาด าเนินงาน เดือนพฤษภาคม ถึง เดือนกันยายน พ.ศ. 2558
2. สถานที่ด าเนินงาน สถานีพัฒนาที่ดินพิษณุโลก ส านักงานพัฒนาที่ดินเขต 8
ขั นตอนและวิธีด้าเนินงาน
รวบรวม และวิเคราะห์เอกสารทั้งในและต่างประเทศ ในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับหญ้าแฝกในการ
บ าบัดน้ าเสียและสิ่งปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อม
ผลการด้าเนินงาน
1. หญ้าแฝก
1.1 แหล่งที่มาของหญ้าแฝก
หญ้าแฝกเป็นพืชตระกูลหญ้า พบกระจายอยู่ทั่วไปในทุกภาคของประเทศไทย ในอดีตมีการ
ใช้ประโยชน์ในการน าไปท าเป็นวัสดุมุงหลังคา มีการสันนิษฐานว่าแหล่งเดิมหรือศูนย์กลางของหญ้า
แฝกกระจายอยู่บริเวณตอนกลางและตอนใต้ของประเทศอินเดีย ต่อมาได้มีการน าไปปลูกในหลายเขต
ของโลก ในปัจจุบันปรากฏกระจายแพร่หลายอยู่ทั่วไป ประเทศไทยได้มีการน าหญ้าแฝกมาใช้
ประโยชน์ในด้านการอนุรักษ์ดินและน้ าอย่างจริงจังตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงมี
พระราชด าริในการใช้ประโยชน์หญ้าแฝกเมื่อวันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ. 2534 โดยกรมพัฒนาที่ดิน และ
ส านักงานคณะกรรมการประสานงานโครงการในพระราชด าริ (กปร.) เป็นหน่วยงานหลักที่สนอง
พระราชด าริในเรื่องดังกล่าว โดยด าเนินการทั้งด้านการวิจัยและพัฒนาหญ้าแฝกสายพันธุ์ต่างๆ เพื่อใช้
ในการอนุรักษ์ดินและน้ า และการฟื้นฟูทรัพยากรดิน (กรมพัฒนาที่ดิน, 2546)
1.2 สายพันธุ์หญ้าแฝก
กรมพัฒนาที่ดินและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ท าการส ารวจและเก็บตัวอย่างหญ้าแฝก
ทั่วประเทศ มาท าการจัดหมวดหมู่จนสามารถจัดหญ้าแฝกออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่ หญ้าแฝกลุ่ม และ
หญ้าแฝกดอน ซึ่งมีลักษณะประจ าในแต่ละชนิดดังนี้
1.2.1 หญ้าแฝกลุ่ม
หญ้าแฝกลุ่มเป็นพืชที่มีความสามารถในการปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมต่างๆ ได้ดี
และค่อนข้างเร็ว หญ้าแฝกลุ่มที่น าเข้ามาจากต่างประเทศส่วนใหญ่ ได้แก่ พันธุ์ที่น ามาจากประเทศ
อินเดีย ศรีลังกา และอินโดนีเซีย เป็นหญ้าที่ได้รับคัดเลือกพันธุ์ และปลูกภายใต้การดูแลที่มีปัจจัยต่าง
จากสภาพในธรรมชาติ อาทิ มีการตัดแต่งอย่างสม่ าเสมอเพื่อเร่งราก เร่งการแตกกอ และเพื่อไม่ให้
เกิดช่อดอก ท าให้ไม่เกิดการผสมและไม่กลายพันธุ์โดยยังคงลักษณะเดิมต่างๆ ไว้อย่างสม่ าเสมอ (กรม
พัฒนาที่ดิน, 2548) หญ้าแฝกลุ่มที่พบในสภาพธรรมชาติจะขึ้นในพื้นที่ลุ่มมีความชื้นสูงหรือมีน้ าขัง
