Page 6 - บทบาทของหญ้าแฝกในการบำบัดสารปนเปื้อนในน้ำและสิ่งแวดล้อม

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
1

บทบาทของหญ้าแฝกในการบ้าบัดสารปนเปื้อนในน ้าและในสิ่งแวดล้อม

บทคัดย่อ

หญ้าแฝกเป็นพืชตระกูลหญ้าพบกระจายอยู่ทั่วไปในทุกภาค ประเทศไทยได้มีการน าหญ้าแฝก
มาใช้ประโยชน์ในด้านการอนุรักษ์ดินและน้ า เนื่องจากหญ้าแฝกมีลักษณะเด่นทางพฤกษศาสตร์ คือ

รากสามารถหยั่งลึกลงในดินตามแนวดิ่ง ปรับตัวและเจริญเติบโตได้ดีในสภาพดิน และสภาพอากาศ
ในช่วงกว้าง อีกทั้งยังสามารถดูดซับสารต่างๆ ได้ดี จากคุณสมบัติเด่นดังกล่าวจึงท าการศึกษารวบรวม
และวิเคราะห์แนวทางส าหรับการใช้ประโยชน์หญ้าแฝกในด้านการบ าบัดสารปนเปื้อนในน้ า เพื่อการ
รักษาและฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม

น้ าเสียเป็นปัญหาหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต และความเป็นอยู่ของมนุษย์อย่างยิ่ง
จึงควรได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน เพื่อให้สามารถน าน้ ากลับมาใช้ได้ และไม่ส่งผลกระทบจนเกิด
ปัญหาการสะสมในสิ่งแวดล้อม จากการรวบรวมและวิเคราะห์ผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการบ าบัด
น้ าเสีย พบว่าหญ้าแฝกสามารถช่วยบ าบัดน้ าเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังประหยัดค่าใช้จ่าย

และได้ผลอย่างรวดเร็ว ในการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวม และวิเคราะห์ข้อมูลในด้านการใช้
ประโยชน์หญ้าแฝก เพื่อบ าบัดสารปนเปื้อนในน้ าและในสิ่งแวดล้อม จากการศึกษาพบว่าหญ้าแฝก
สามารถบ าบัดน้ าเสียได้หลายรูปแบบ เช่น การปลูกหญ้าแฝกบนแพลอยน้ า การปลูกหญ้าแฝก
ในระบบบึงประดิษฐ์ และการปลูกหญ้าแฝกในแหล่งน้ าเสีย โดยหลังการบ าบัดแล้วน้ ามีค่าบีโอดี

ทีเคเอ็น ฟอสฟอรัสทั้งหมด ฟอสเฟตทั้งหมดลดลง และมีค่าดีโอเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งอยู่ในเกณฑ์ที่สามารถ
ปล่อยลงสู่แหล่งน้ าธรรมชาติได้ โดยสายพันธุ์หญ้าแฝกให้ผลในการบ าบัดน้ าเสียไม่แตกต่างกัน และ
งานวิจัยส่วนใหญ่นิยมศึกษาหญ้าแฝกพันธุ์สุราษฎร์ธานีในการบ าบัดน้ าเสีย นอกจากนี้ยังพบว่า
หญ้าแฝกสามารถบ าบัดโครเมียมที่ปนเปื้อนในน้ าเสียได้ หญ้าแฝกพันธุ์ศรีลังกามีประสิทธิภาพในการ

บ าบัดน้ าเสียที่ปนเปื้อนไซยาไนด์ได้ หญ้าแฝกสามารถดูดซึมโลหะหนัก ได้แก่ สารหนู ตะกั่ว และ
แคตเมียม โดยสะสมไว้ที่รากเป็นส่วนใหญ่ และยังสามารถช่วยกรองสารพิษรอบกองขยะได้ โดยสะสม
สารอาร์เซนิคไว้ที่ใบได้อีกด้วย