Page 116 - รายงานการสำรวจและจำแนกดินเพื่อรองรับการประกาศเขตอนุรักษ์ดินและน้ำตามพระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ.2551 : กรณีศึกษาลุ่มน้ำน้ำย่าง จังหวัดน่าน
P. 116
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
84
7.2.3 ทรัพยากรดิน
จากผลการส ารวจดินแบบละเอียดและท าแผนที่ดิน มาตราส่วน 1:4,000 ในพื้นที่รองรับการประกาศ
เขตอนุรักษ์ดินและน้ า ต าบลป่ากลาง อ าเภอปัว จังหวัดน่าน สามารถสรุปหน่วยแผนที่ดิน ตามระบอบอนุกรมวิธาน
ดิน (Soil Taxonomy, 2014) (ตารางที่ 24) สามารถจ าแนกหน่วยแผนที่ดินได้ทั้งหมด 7 หน่วยแผนที่ (ตารางที่
25-26 และภาพที่ 30) พร้อมประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ของดิน โดยอธิบายรายละเอียดได้ดังนี้
1) ดินตะกอนน้ าพาเชิงซ้อนที่มีการระบายน้ าดีปานกลางและเป็นดินร่วนละเอียด (Alluvium Complex–
moderately well drained and fine-loamy variant : AC-mw,fl) จ าแนกเป็น Fine-loamy, mixed, semiactive,
isohyperthermic Fluventic Dystrustepts
เป็นดินพวกร่วนละเอียด เกิดจากการทับถมของตะกอนล าน้ า บริเวณที่ลุ่มต่ าระหว่างเนินเขา สภาพพื้นที่
ราบเรียบถึงค่อนข้างราบเรียบ (0-2 เปอร์เซ็นต์) การระบายน้ าดีปานกลาง น้ าซึมผ่านได้ดีปานกลาง ดินอุ้มน้ าได้ปาน
กลาง การไหลบ่าของน้ าผ่านผิวดินได้ช้าถึงปานกลาง
เป็นดินลึกถึงลึกมาก ดินบนหนาประมาณ 20 เซนติเมตร มีเนื้อดินเป็นดินร่วน สีน้ าตาล สีน้ าตาลปนเทา
มีจุดประสีเหลืองและสีแดง ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดปานกลาง (pH 5.5-6.0) ดินล่างมีเนื้อดินเป็นดิน
ร่วนปนทรายหรือดินร่วนเหนียวปนทราย และอาจพบชั้นดินทรายสลับแทรก สีน้ าตาลปนเทา จุดประสีแดง
สีน้ าตาลและสีเทา ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดเล็กน้อย (pH 5.5-6.0) พบก้อนกรวดท้องน้ าลึกมากกว่า
100 เซนติเมตรจากผิวดิน (ภาพที่ 27)
ความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติของดินตะกอนน้ าพาเชิงซ้อนอยู่ในระดับต่ า (ตารางที่ 21) ปัจจุบันในช่วง
ฤดูฝนเกษตรกรใช้ปลูกพืชไร่ เช่น ข้าวโพด
ปัญหาของดิน เกิดจากวัตถุต้นก าเนิดดินมีแร่ธาตุอาหารตามธรรมชาติน้อย ความอุดมสมบูรณ์ตาม
ธรรมชาติของดินอยู่ในระดับต่ า ประกอบกับเกษตรกรมีการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างต่อเนื่องติดต่อกันเป็นเวลานาน
โดยขาดการปรับปรุงบ ารุงดิน ท าให้ดินเสื่อมโทรม ธาตุอาหารพืชลดลง ท าให้พืชเจริญเติบโตช้า ผลผลิตลดลง
อีกทั้งเป็นดินที่พบอยู่ในทางน้ าระหว่างเนินเขา เป็นทางผ่านของน้ าอาจประสบปัญหาเรื่องการถูกน้ าไหลบ่า
การจัดการดิน ควรเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้แก่ดินและปรับปรุงบ ารุงดินเพื่อไม่ให้ดินเสื่อมโทรมหรือ
มีความอุดมสมบูรณ์ลดลง เช่น การใช้ปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยคอก ปุ๋ยพืชสด หรือใช้ปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกับปุ๋ยเคมี ไถกลบ
ปุ๋ยพืชสด (โสนอัฟริกัน หรือโสนอินเดีย) ร่วมกับการใช้ปุ๋ยอินทรีย์น้ า หรือปุ๋ยเคมี และท าคันดินให้มีขนาดใหญ่ขึ้น
ขวางความลาดเทของพื้นที่และทิศทางการไหลของน้ า ช่วยลดและชะลอความเร็วของกระแสน้ า เพื่อไม่ป้องกัน
ไม่ให้พืชเกิดความเสียหายจากน้ าไหลบ่าในฤดูฝน
ดินตะกอนน้ าพาเชิงซ้อนที่มีการระบายน้ าดีปานกลางและเป็นดินร่วนละเอียด พบ 1 หน่วยแผนที่ ได้แก่
- AC-mw,fl-lA/d5,E0 : ดินตะกอนน้ าพาเชิงซ้อนที่มีการระบายน้ าดีปานกลางและเป็นดินร่วนละเอียด
มีเนื้อดินบนเป็นดินร่วน ความลาดชัน 0-2 เปอร์เซ็นต์ ลึกมาก ไม่มีการกร่อน มีเนื้อที่ 119 ไร่ หรือร้อยละ 4.13
ของพื้นที่