Page 185 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน
P. 185
180
14.5. การติดตามและประเมินผลการดําเนินงาน
คณะกรรมการทั้ง 2 ชุดดังกลาว ซึ่งประกอบดวย คณะกรรมการบริหารเขตพัฒนาที่ดิน คณะทํางาน
สํารวจและออกแบบงานอนุรักษดินและน้ํา (ระดับเขต) รวมกับ กผง. ดําเนินการติดตามผลสําเร็จในการ
ดําเนินงาน และรายงานผลสําเร็จของการดําเนินงานเสนอกรมพัฒนาที่ดินโดยให กผง. เปนหนวยงานที่
รับผิดชอบในการจัดเก็บขอมูลและเอกสารตางๆ ของการดําเนินงานเขตพัฒนาที่ดินทั้งหมด เพื่อใช
ประโยชนในการพิจารณาบริหารและจัดการลุมน้ําของประเทศไทยตอไป
14.6. การมีสวนรวมของประชาชนในการบริหารและจัดการเขตพัฒนาที่ดิน
การพัฒนาที่ดินที่ไมถูกตองเหมาะสมตามหลักวิชาการยอมกอใหเกิดปญหาดินเสื่อมโทรม และ
สงผลกระทบตอความเปนอยูของเกษตรกร ซึ่งเปนคนสวนใหญประมาณ 30 ลานคน กระจายอยูกันทั่ว
ประเทศ การฟนฟูและปองกันการเสื่อมโทรมของทรัพยากรที่ดิน โดยเจาหนาที่ของรัฐที่เกี่ยวของไมเพียงพอ
ทั้งในดานบุคลากรและงบประมาณที่มีอยูอยางจํากัด โดยเฉพาะในสถานการณที่ประเทศกําลังมีปญหา
ทางดานเศรษฐกิจในขณะนี้ ดังนั้น ความจําเปนที่จะตองใหเกษตรกรหรือประชาชนในทองถิ่นใหมามีสวน
รวมในการดูแลรักษาทรัพยากรที่ดิน จึงเปนแนวทางที่จะกอใหเกิดประโยชนแกประเทศชาติ โดยเฉพาะแก
ชุมชนในทองถิ่นนั้นๆ ไดเปนอยางดี กรมพัฒนาที่ดิน ไดริเริ่มการมีสวนรวมของเกษตรกรและประชาชนไว
ในรูปแบบหมอดินอาสาคือ
หมอดินอาสา หมอดินอาสาหรือหมอดินอาสาประจําหมูบาน คือเกษตรกรที่สนใจงานพัฒนาที่ดิน
และสมัครใจเปนอาสาสมัครของกรมพัฒนาที่ดิน พรอมที่จะทําการเกษตร โดยใชเทคโนโลยีและผลิตภัณฑ
ของกรมพัฒนาที่ดินและใหคําแนะนําแกเกษตรกรทั่วไปในหมูบาน
หัวหนาหนวยพัฒนาที่ดิน จะเปนผูพิจารณาคัดเลือกคุณสมบัติของผูสมัคร โดยหมอดินอาสา
ประจําหมูบาน 1 คน จะดูแลเกษตรกรในหมูบานของตน หรือหากหมูบานนั้นมีเกษตรกรจํานวนมาก เชน
การจัดตั้งกลุมเกษตรกรใชสารอินทรียลดการใชสารเคมีทางการเกษตรมากกวา 1 กลุม ก็สามารถแตงตั้งหมอ
ดินอาสาประจําหมูบานเพิ่มขึ้น โดยอยางนอยหมอดินอาสาประจําหมูบาน 1 คน ตองดูแลกลุมเกษตรกรที่มี
สมาชิกไมนอยกวา 50 คน นอกจากนั้น ยังมีหมอดินอาสาประจําตําบล หมอดินอาสาประจําอําเภอ หมอดิน
อาสาประจําจังหวัดที่ไดรับการคัดเลือกจากหมอดินอาสาประจําอําเภอดวยกัน เพื่อชวยเหลือสนับสนุน
ภารกิจของกรมพัฒนาที่ดิน และดูแลเครือขายสมาชิก หมอดินอาสาในแตละระดับประจําตําบล อําเภอ และ
จังหวัดตามลําดับ ทั้งนี้ยังมี “ครอบครัวหมอดิน” ประกอบดวย เจาหนาที่กรมพัฒนาที่ดิน หมอดินอาสา
และยุวหมอดินทั่วประเทศ เครือขายหมอดินอาสาเหลานี้ ตองมีสวนรวมในการบริหารและจัดการ ตลอดจน
ขับเคลื่อนดําเนินการกิจกรรมตางๆ ในเขตพัฒนาที่ดิน ซึ่งจะสงผลใหการดําเนินเขตพัฒนาที่ดินมี
ประสิทธิภาพ มีผลสัมฤทธิ์และมีความยั่งยืนตลอดไป