Page 134 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

จากถุงดิน แตละชั้นใชไฟดวงละประมาณ 40 แรงเทียน ติดไวเปนราว เวลาเขาไปตรวจดูตัวอยางวาแหงหรือยัง
จะรอนเหมือนอยูในเตาอบ ดังนั้น เวลาไปตรวจดูตัวอยางก็จะพบนายเทพ คนเตรียมตัวอยางดิน ใสกางเกงตัว

เดียวเดินไปเดินมาตลอดเวลา เมื่อคนเตรียมตัวอยางมีอยูคนเดียว เครื่องบดตัวอยางก็มีอยูเครื่องเดียว
เวลาตัวอยางเขามามากๆ พรอมๆกัน การเตรียมตัวอยางจึงเปนไปไดชามาก หนําซ้ําตัวอยางที่เก็บมาสง
หลายๆ ตัวอยางเปยกมาก กวาจะตากจนแหงเอามาบดได ก็แทบวาจะลืมไปเลย กวาตัวอยางจะถึงหอง Lab
ก็ใชเวลานาน และกวาจะวิเคราะหเสร็จ จึงมักจะเกิดการตอวาตอขานกันเปนเรื่องประจํา และเมื่อนักสํารวจดิน

นําตัวอยางเขามาสง ในเวลาใกลๆกัน หองเตรียมตัวอยางดิน ไมสามารถจะรับตัวอยางไวไดทั้งหมดเพราะพื้นที่ไมพอ
ทานเหลานั้นจึงนําตัวอยางที่ยังไมไดสงถึงหอง Lab อยางเปนเรื่องเปนราวไปวางเรียงไวตามระเบียงหนา
หอง Lab ตั้งแตหัวตึกลามไปถึงใตบันไดขึ้นชั้นสองจนเต็มพื้นที่ จนแทบไมมีทางจะเดิน บางครั้งตัวอยางดินก็ถูก

คนเตะ ตองไปตามเก็บกลับมา มิฉะนั้นตัวอยางจะขาดหายไป ฝนตกสาดลงมา ตัวอยางดินก็ตองกองอยูอยาง
นั้น กวาจะระบายไปที่หองเตรียมตัวอยางได ก็ตองถูกทิ้งอยูเปนเวลานาน เราจึงเริ่มมีความคิดกันวา ถาเรามีที่
ทํางานเปนสัดสวนของกอง จะไดรวม Lab ตางๆ ที่อยูกระจัดกระจายภายในกรม มาไวดวยกัน มีที่รับตัวอยาง
เตรียมตัวอยางใหเปนที่เปนทาง คงจะทําใหสถานที่ทํางานของกรมเปนระเบียบสวยงามขึ้น ผอ.สมนึกก็ได
พยายามของบประมาณสรางตึกของกองวิเคราะหอยูหลายครั้ง แตไมเคยสําเร็จ จนกระทั่งมาถึงสมัยที่ดิฉันเปน

ผูอํานวยการกอง ความคิดเรื่องขอสรางตึกใหมยังไมหายไป ขณะนั้นทาน อธพ. สิทธิลาภ เปนอธิบดีกรม ดิฉัน
ไดไปเรียนปรึกษาทาน ทานไดบอกวาใหลองตั้งงบประมาณมา ไดเรียนถามทานตอไปวา จะใหใชพื้นที่สวนไหน
ของกรม เปนที่สรางตึก การกําหนดพื้นที่ใหไดกอน เปนขั้นตอนแรก สถาปนิก จะตองดูพื้นที่ รูความตองการ

ของการใชพื้นที่ จึงจะออกแบบได และสามารถกําหนดวงเงินงบประมาณได ขณะนั้นสถาปนิกไดออกแบบ และ
กําหนดวงเงินที่จะตองใชใหเรียบรอยแลวแตยังไมทันไดยื่นของบประมาณ มีการเปลี่ยนแปลงตัวทานอธิบดี
อธิบดีทานใหมมีความคิดที่จะปรับปรุงพื้นที่ภายในกรมใหม ทานไดมอบใหคุณสุจิตร ถนอมกุล สถาปนิกของ
กองชาง (ขื่อสมัยนั้น) กําหนดพื้นที่สําหรับสรางตึกใหใหม โชคดีที่คุณสุจิตร มีความเห็นวา พื้นที่เดิม

ที่กรมกําหนดใหสรางตึกนั้นเปนที่ชายธง การจะสรางตึกใหดูสวยงามทําไดยาก จึงไดเลือกที่ใหมใหเปนที่ใชสราง
อาคารสํานักวิทยาศาสตรในปจจุบัน ที่ตรงนี้เดิมเปนโรงรถ ใชจอดรถของกรม และอยูมาทางดานหนาของกรม
เมื่อกําหนดที่ไดแลวคุณสุจิตร ก็ไดออกแบบอาคารใหดวย และกําหนดวงเงินสําหรับยื่นของบประมาณ
โชคดีอีกอยางหนึ่งที่สํานักงบประมาณ ไดมาตรวจสอบดูเหตุผลวาทําไมตองขอสรางตึกที่ทําการใหม

สํานักงบประมาณไดเห็นถึงความแออัด ความรกรุงรัง และความยากลําบากเมื่อถึงเวลาหนาฝน ตองขนตัวอยางลุยน้ํา
นอกจากนั้น หอง Lab ตางๆก็กระจัดกระจาย อยูตามที่ตางๆของกรม ควรจะไดรวบรวมใหอยูเปนที่เปนทาง
ภายในอาคารเดียวกัน สํานักงบประมาณเห็นถึงความจําเปนดังกลาวจึงไดใหการสนับสนุนเปนอยางดี ไดรับ
อนุมัติงบประมาณตามที่ขอไป ความจริง ทุกอยางก็ทําทาวาจะจบลงดวยดี แตก็ยังอุตสาหมีอุปสรรคปญหา

จากเศรษฐกิจของประเทศยุคฟองสบูแตก ผูรับเหมาทิ้งงาน ทําใหการกอสรางตองหยุดชะงักไปเปนป
เมื่อถึงเวลาจะสรางตอ คากอสรางก็เปลี่ยนแปลงไปจากงบเดิมที่ไดรับ จําเปนตองยื่นของบใหม แตเราก็ไมไดยอทอ
ประกอบกับไดรับการสนับสนุนจากกองชางและจากสํานักงบประมาณเปนอยางดียิ่ง ในที่สุด เราจึงไดอาคาร

สํานักวิทยาศาสตรสมกับการรอคอย ใชงบประมาณไปทั้งหมดราวๆ 50 ลาน ถือวาเปนสมบัติที่กองวิเคราะห
ไดมาดวยความยากลําบากและจะตองชวยกันบํารุงรักษาไวใหอยูในสภาพที่ดีที่ใชงานไดอีกตอไปนานๆ

นายเขมแข็ง ยุติธรรมดํารง รองอธิบดีกรมพัฒนาที่ดินดานปฏิบัติการ ไดกลาวสรุป สิ่งที่อาจารยได
เรียบเรียงเลาใหฟง ทําใหไดเห็นไดรับทราบเรื่องราวของการตอสู และนี่ก็เปนการตอสูแคสํานักเดียว
สํานักวิเคราะหดินซึ่งเติบโตมาจากตั้งแตเปนกองกสิกรรมเคมี เมื่อป พ.ศ. 2497 ทานไดรอยเรื่องราวจนเกิด

เปนกระทรวงพัฒนาเกษตรแหงชาติ และมาเปนกรมพัฒนาที่ดิน ในป พ.ศ. 2506 โดยเฉพาะในเรื่องของการ
สรางตึกตองขอขอบคุณอาจารยที่ไดเลาถึงการตอสูที่กวาจะไดตึกนี้มาดวยความยากลําบากตั้งแตเริ่มตน

เรื่องเลาของชาววิเคราะหดิน 131