Page 97 - แนวทางการศึกษาดินตัวแทนหลักสำหรับพัฒนาการเกษตรของประเทศไทย

- 90 -

Flat ลักษณะเป็นก้อนแบน

ชนิดและธรรมชาติของก้อนหินและแร่ที่พบ เป็นการศึกษาชนิดเศษหินและแร่ดังกล่าวนั้น
ว่าเป็นอะไร และอยู่ในสภาพใด
ชนิด บอกชื่อของแร่หรือหิน เช่น granite, shale, phyllite ฯลฯ

สภาพที่พบ ให้พิจารณาดังต่อไปนี้

Fresh ยังไม่สลายตัว
Weathered มีการสลายตัวเกิดขึ้นแล้ว สีอาจจะเปลี่ยนไป แต่มีบางส่วนคงสภาพ
เดิมให้เห็นบ้าง

Strongly weathered มีการสลายตัวมาก สี ผลึก เนื้อของวัสดุดังกล่าวเปลี่ยนไป
มาก จับหักดูจะยุ่ยออกจากกันได้โดยง่าย

การรายงาน รายงานตามลําดับคือ ปริมาณ ขนาด รูปร่าง และชนิด ดังเช่น
....; few small rounded stones (8-12 cm) of quartz and few large angular stones
(15-20 cm) of weathered diorite เป็นต้น

2. สิ่งสะสมเข้มข้น (Concentrations) สิ่งสะสมเข้มข้นในดิน เป็นวัตถุที่เกิดการสะสมในดิน
โดยกระบวนการทางดิน ในการศึกษาจะตรวจปริมาณ ขนาด รูปร่าง การยึดตัว สี องค์ประกอบ ชนิด และ

ตําแหน่งที่พบ
ชนิด (Kinds) ประกอบด้วย

1) มวลสะสม (Masses) เป็นสารที่แยกตัวออกจากพื้นเนื้อ (matrix) ของดิน และ
สะสมกันอยู่โดยไม่มีการเชื่อมตัวกัน มักจะเกิดอยู่กับที่ ส่วนใหญ่เป็นสารพวกคาร์บอเนต ผลึกละเอียดของ
ยิปซัมหรือเกลือที่ละลายได้ง่ายกว่ายิปซัม และออกไซด์ของเหล็กและแมงกานีส

2) พลินไทต์หรือศิลาแลงอ่อน (Plinthite) เป็นมวลที่ประกอบด้วยสารที่มีเหล็กเป็น
องค์ประกอบสูง มีสีออกแดง มีอินทรียวัตถุต่ํา และจับตัวกันแน่นแตกต่างจากดินบริเวณใกล้เคียง

3) มวลก้อนกลมหรือก้อนทรงมน (Nodules) และมวลสารพอก (Concretions)
เป็นมวลที่เชื่อมตัวกันแน่น สามารถแยกออกจากดินได้เป็นหน่วยเดี่ยวๆ อาจเกิดอยู่กับที่ หรือมีการเคลื่อนย้าย
มาสะสมได้ มวลพอกแตกต่างจากสารเม็ดกลม โดยที่จะมีโครงร่างภายในเป็นวง และมีจุดศูนย์กลางล้อมรอบ

ด้วยมวลเป็นชั้นๆ
4) กลุ่มผลึก (Crystals) เป็นผลึกของแร่ที่เกิดและสะสมตัวอยู่กับที่ เช่น ผลึกของ
ยิปซัม แคลไซต์ เฮไลต์ หรือแร่ชนิดอื่นๆ

5) หินเหล็ก (Ironstone) เป็นการสะสมอยู่กับที่ของเหล็กออกไซด์ที่มีการเชื่อมตัว
กัน มักพบอยู่เป็นชั้นบนของชั้นพลินไทต์

ปริมาณ คิดเป็นร้อยละต่อปริมาตรของดิน โดยใช้หลักการต่อไปนี้

น้อย (Few) พบน้อยกว่า ร้อยละ 2
ค่อนข้างมาก (Common) พบระหว่าง ร้อยละ 2-20

มาก (Many) พบมากกว่า ร้อยละ 20

ขนาด อาจได้จากการวัดโดยตรง หรือจากประมาณตามชั้นของขนาดดังกล่าวข้างล่างนี้ การ
จัดขนาดจะขึ้นอยู่กับรูปร่างของสารที่จะอธิบาย คือ 1) ถ้ารูปร่างสม่ําเสมอ วัดจากส่วนสั้นที่สุด เช่น เส้นผ่าน