Page 131 - แผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาภาคใต้ฝั่งตะวันออกตอนล่าง

3-59

3.2 การประเมินคุณภาพที่ดิน

การประเมินคุณภาพที่ดินดานกายภาพเปนการวิเคราะหศักยภาพของหนวยที่ดินตอการ

ใชประโยชนที่ดินประเภทตางๆ ในระดับการจัดการที่แตกตางกัน วิธีการประเมินคุณภาพที่ดินมีหลายวิธี

กลุมวางแผนทรัพยากรน้ําเพื่อการพัฒนาที่ดินไดเลือกใชวิธีการประเมินคุณภาพที่ดินตามหลักการของ

FAO Framework ซึ่งมีจํานวน 2 รูปแบบ คือ
1) การประเมินทางดานคุณภาพ เปนการประเมินเชิงกายภาพวาที่ดินนั้นๆ มีความเหมาะสม

มากหรือนอยเพียงใดตอการใชประโยชนที่ดินประเภทตางๆ

2) การประเมินทางดานปริมาณหรือเศรษฐกิจ ซึ่งจะใหคาตอบแทนในรูปผลผลิตที่ไดรับ
จํานวนเงินในการลงทุน และจํานวนเงินจากผลตอบแทนที่ไดรับ

3.2.1 การประเมินคุณภาพที่ดินดานกายภาพ

การศึกษาไดดําเนินการประเมินคุณภาพที่ดินทางกายภาพเพียงดานเดียว โดยศึกษา

การประเมินคุณภาพดินรวมกับประเภทการใชประโยชนที่ดินที่ไดกําหนดเปนตัวแทนการ
เกษตรกรรมหลักในลุมน้ําสาขา ดังแสดงใน รวมทั้งยังไดประเมินคุณภาพที่ดินจากพืชที่ควรแนะนํา

ในลุมน้ําสาขาภาคใตตะวันออกตอนลาง การวิเคราะหไดคํานึงถึงปจจัยที่มีผลตอการเจริญเติบโตของ

พืชในแตละดานของดินที่แตกตางกัน โดยอาศัยคุณลักษณะดินแตกตางกันไปตามวัตถุตนกําเนิดของดิน
ซึ่งคุณลักษณะที่ดินที่ใชในการแสดงคาเพื่อวัดระดับการเจริญเติบโตแตกตางกัน

การเลือกคุณลักษณะที่ดินเพื่อใชเปนตัวแทนคุณภาพที่ดินในการประเมินความเหมาะสมที่ดิน

ตามระบบ FAO กําหนดในระบบไว 25 ชนิด สําหรับประเทศไทยใชคุณลักษณะดินเพื่อใชเปน

ตัวแทนคุณภาพที่ดินในการประเมินความเหมาะสมที่ดิน 13 ชนิด โดยตัวแทนคุณภาพที่ดินแตละตัว
มีขอจํากัดในการเลือกใชจากปจจัยดาน 1) มีผลตอพืชหรือประเภทการใชที่ดินนั้นๆ 2) พบคาวิกฤตใน

พื้นที่ปลูกนั้นๆ 3) การรวบรวมขอมูลตองสามารถปฏิบัติไดจริงจากเงื่อนไขดังกลาว จําเปนตอง

จัดลําดับความสําคัญคุณภาพที่ดินกอนที่จะนํามาประเมิน ตามเงื่อนไขการคัดเลือกคุณภาพที่ดิน
เมื่อทําการจัดลําดับความสําคัญแลวพบวา เงื่อนไขหลักขึ้นอยูกับการรวบรวมขอมูล

คุณลักษณะที่ดิน ดังนั้นเมื่อนํามาใชในการประเมินความเหมาะสมทางกายภาพของพืชตางๆ ในเขตลุมน้ํา

สาขา จึงมีปจจัยหลัก 7 ปจจัย ที่นํามาวิเคราะห ดังนี้
1) ความชุมชื้นที่เปนประโยชนตอพืช (m)

2) ความเปนประโยชนของออกซิเจนตอรากพืช (o)

3) ความเปนประโยชนของธาตุอาหาร (s)
4) ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (n)

5) สภาวะการหยั่งลึกของราก (r)

แผนการใชที่ดินลุมน้ําสาขาภาคใตฝงตะวันออกตอนลาง