Page 124 - การศึกษาการเปลี่ยนแปลงสมบัติทางกายภาพและเคมีของดินบริเวณพื้นที่ปลูกป่าของศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
P. 124
107
ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินมีการเปลี่ยนแปลงของ pH ในดินเพิ่มขึ้น
ท าให้ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดิน ลดลงจากความเป็นกรดจัดมากเปลี่ยนเป็นกรดจัด
เปลี่ยนแปลงมากที่สุดคือ แปลงปลูกป่า พ.ศ. 2542 ปมท.1 จากการเพิ่มขึ้นของความชื้นในดินและ
อินทรียวัตถุที่เพิ่มขึ้นเล็กน้อย แต่ต้องมีการปรับสภาพความเป็นกรดเป็นด่างของดิน โดยใช้โดโล
ไมท์ช่วยปรับสภาพความเป็นกรดเป็นด่างของดินให้สูงขึ้น เพื่อให้เหมาะสมกับการปลูกพืช
การเปลี่ยนแปลงของฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน และโพแทสเซียม
ที่เป็นประโยชน์ในดินต่ า ดังนั้นต้องมีการปรับปรุงบ ารุงดินด้วยอินทรียวัตถุก่อนการปลูกพืช เช่น
ถั่วพร้า ปอเทือง และน้ าหมักชีวภาพเพื่อเป็นการเพิ่มฮอร์โมนพืชและธาตุอาหารที่จ าเป็นส าหรับการ
เจริญเติบโตของพืช ควรมีการใส่ปุ๋ยเคมีควบคู่ไปด้วย และใช้มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ า โดยจัดท า
คันดินกั้นน้ าแบบฐานแคบลักษณะที่ 4 เพื่อช่วยในการลดการชะล้างพังทลายของหน้าดิน และเพิ่ม
ความชุ่มชื้นในแปลงปลูกป่า เพราะปริมาณน้ าฝนที่ตกในพื้นที่ของศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทราย
อันเนื่องมาจากพระราชด าริน้อยมาก เพื่อจะได้ช่วยในการปลูกป่าได้เจริญเติบโตได้ดียิ่งขึ้น และจะ
ได้ช่วยให้กิจกรรมต่างๆ เกิดการเปลี่ยนแปลงลักษณะคุณภาพดินทางด้านกายภาพ และคุณสมบัติ
ทางเคมี ในบริเวณแปลงป่าไม้ได้ดียิ่งขึ้น เพราะจากการศึกษาพบว่าเมื่อเวลาผ่านไปความชื้นในดินมี
ผลต่อการเปลี่ยนแปลง
2.2) เป็นแปลงป่าธรรมชาติ (แปลง ปมท. 3 , 5 , 6 และ 8)
มีลักษณะเป็นป่าทุติยภูมิมีหน้าดินตื้นถึงหนาปานกลาง เนื้อดินเป็นดิน
ร่วนปนทราย ปนเศษหิน ดินร่วนซุย และบางพื้นที่พบชั้นหินแกรนิตผุ และชั้นดานมีอุปสรรคต่อ
การชอนไช และการแพร่กระจายของรากพืชมีสภาพพื้นที่ค่อนข้างลาดชัน ควรอนุรักษ์เป็นป่าต้นน้ า
ล าธาร เป็นการปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก มีลักษณะทางกายภาพ เช่น ความหนาของชั้นหน้าดินมีการ
เปลี่ยนแปลงมากที่สุด คือ แปลงป่าธรรมชาติ ปมท.3
ความหนาของชั้นดินบนเพิ่มขึ้นได้เร็วกว่าแปลงป่าปลูก เนื่องจากการล่วง
หล่นและทับถมของใบไม้มากกว่า ปริมาณความหนาแน่นรวมของดินที่เปลี่ยนแปลงมากที่สุด คือ
แปลงป่าธรรมชาติ ปมท.3 อยู่ในเกณฑ์ประเมินร่วนซุยปานกลางถึงร่วนซุยมาก ได้จากการเพิ่มขึ้น
ของอินทรียวัตถุและความชื้นในดิน และการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทางเคมี
ค่าความเป็นกรดเป็นด่างเปลี่ยนแปลงจากเกณฑ์ประเมินกรดจัดไปเป็น
กรดน้อย–ปานกลาง ท าให้ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินไม่มีผลต่อการดูดซับธาตุอาหารในดินที่
มีประโยชน์ต่อพืชยึดไว้ พืชสามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่
ปริมาณอินทรียวัตถุที่เปลี่ยนแปลงจากเดิมมากที่สุดคือ แปลงป่าธรรมชาติ
ปมท.5 ที่อยู่ในเกณฑ์ต่ าเปลี่ยนอยู่เกณฑ์ประเมินปานกลางได้ดีกว่าแปลงป่าปลูก
การเปลี่ยนแปลงปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินมากที่สุดคือ
แปลงป่าธรรมชาติ ปมท.8
