Page 106 - การวิเคราะห์ข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคมเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินในพื้นที่ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำยมตอนล่าง ปีการผลิต 2544/45
P. 106
5-5
ความชวยเหลือและจัดสรางอางกักเก็บน้ําขนาดเล็กใหกระจายอยูรอบๆ บริเวณพื้นที่การเกษตรนาจะเปนทาง
ออกที่เปนไปได ควรมีการประสานความรวมมือระหวางหนวยงานของรัฐ เชน กรมชลประทาน กรมสง
เสริมการเกษตร และกรมพัฒนาที่ดิน เปนตน กับเกษตรกรผูใชน้ําในหมูบานตางๆ จะตองมีความเขม
แข็งในการจัดสรรทรัพยากรน้ํา เพื่อใหการใชทรัพยากรน้ําที่เริ่มจะจํากัดไดประโยชนสูงสุด
5. เพื่อเปนการลดตนทุนการผลิต เนื่องจากตนทุนเกี่ยวกับคาจางแรงงานคนและเครื่องจักร
ภายในครัวเรือนและแรงงานจาง ตลอดจนคาปุย คาสารเคมี เปนตนทุนที่มากที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับคา
ใชจายในการผลิต ตามโครงสรางตนทุน ดังนั้นควรสงเสริมและสนับสนุนใหมีการแลกเปลี่ยนแรงงาน
ภายในชุมชนและหมูบานใกลเคียง ใหรูจักพึ่งพาและชวยเหลือซึ่งกันและกัน ตลอดจนสงเสริมและ
สนับสนุนใหเกษตรกรในพื้นที่หันมาใชปุยคอกหรือปุยอินทรีย ปุยหมัก และปุยชีวภาพเพื่อลดการใชปุย
เคมีในการปลูกพืชใหนอยลง ดังนั้นหนวยงานที่เกี่ยวของ จึงมีความจําเปนที่ตองดําเนินการจัดทําโครง
การหลายรูปแบบ เชน การจัดทําแปลงสาธิตการใชปุยอินทรีย ปุยชีวภาพ หรือปุยหมัก หรือการฝกอบรม
วิธีการทําปุยดังกลาวจากเศษวัสดุเหลือใชจากฟารมหรือจากวัตถุดิบราคาถูกที่หาไดจากในทองถิ่น เพื่อลด
จํานวนสารเคมีที่ตกคางในดินและน้ํา รวมทั้งจะชวยลดตนทุนในการผลิตพืชใหนอยลงอีกดวย
6. เนื่องจากการปลูกขาวเปนอาชีพหลักของเกษตรกรในพื้นที่ลุมน้ําสาขาแมน้ํายมตอนลาง
เกษตรกรใชเนื้อที่เพาะปลูกขาวเปนจํานวนมาก ดินมีความอุดมสมบูรณเปนที่ราบลุม จึงเหมาะแกการเพาะ
ปลูกขาว ซึ่งนอกจากจะใชเปนอาหารหลักเพื่อการบริโภคในครัวเรือนแลวยังใชเพื่อการจําหนายดวย สามารถ
สรางรายไดใหแกเกษตรกรคอนขางดี ถึงแมจะตองเผชิญถึงปญหาความเสี่ยงหรือความไมแนนอนของผล
ผลิตและราคาผลผลิตก็ตาม จึงควรสนับสนุนใหมีการผลิตใหเพียงพอตอการบริโภค และควรสนับสนุนให
เกษตรกรใชพันธุสงเสริมแทนพันธุพื้นเมืองเดิมเพราะจะใหผลผลิตตอไรมากกวาเพื่อเพิ่มรายไดใหเกษตรกร
แตก็ควรจะดูวัตถุประสงคของเกษตรกรประกอบดวยและจากขอจํากัดดานขนาดที่ดินและจํานวนน้ําที่
ใชเพื่อการเกษตร ตลอดจนสิ่งแวดลอมอื่นๆ ที่เกี่ยวของ ควรสงเสริมแนะนําใหเกษตรกรจัดระบบการ
ปลูกพืชที่เหมาะสมสอดคลองกับสถานะของครัวเรือนเกษตรกรเอง โดยอาศัยหลักการทําการเกษตรแบบพอเพียง
มาใชเปนแนวทางในการทําการเกษตร ระบบการเกษตรที่เหมาะสมใหความสําคัญในการจัดที่ดินเพื่อเก็บ
กักน้ํา ใหเพียงพอแกการทําฟารมแบบผสมผสาน โดยมีการปลูกขาวรวมกับการปลูกพืชไรและไมผล
ตลอดจนการเลี้ยงสัตว ที่สามารถจําหนายทํารายไดใหแกครัวเรือน และในพื้นที่ไมมีน้ําชลประทาน
ควรแนะนําใหเกษตรกรปลูกพืชตระกูลถั่วชนิดตางๆ เชน ถั่วเหลือง ถั่วเขียวผิวมัน หรือถั่วเขียวผิวดํา
เพราะถั่วเปนพืชที่ใหน้ํานอย