Page 102 - การวิเคราะห์ข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคมเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินในพื้นที่ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำยมตอนล่าง ปีการผลิต 2544/45

บทที่ 5

สรุปและขอเสนอแนะ

จากผลของการศึกษาสภาวะทางเศรษฐกิจและสังคมโดยทั่วไปของเกษตรกร ตลอดจน
สภาพการผลิตพืชเศรษฐกิจที่สําคัญ จําแนกตามหนวยที่ดินทั้งหมด 28 หนวยที่ดินในเขตลุมน้ําสาขาแม

น้ํายมตอนลาง ปรากฏวาลุมน้ําสาขาแมน้ํายมตอนลางมีเนื้อที่ทั้งหมด 7,010,875 ไร หรือ 11,217.40

ตารางกิโลเมตร คิดเปนรอยละ 45.97 ของพื้นที่ลุมน้ําสาขาแมน้ํายมทั้งหมด ประกอบดวยพื้นที่บางสวน
ของ 7 จังหวัดภาคเหนือตอนกลาง ไดแก จังหวัดแพร อุตรดิตถ สุโขทัย พิษณุโลก พิจิตร กําแพงเพชร

และนครสวรรค แตพื้นที่สวนใหญจะอยูในเขต 3 จังหวัดติดตอกัน คือ สุโขทัย พิจิตร และกําแพงเพชร

หัวหนาครัวเรือนมีอายุเฉลี่ย 46.08 ป สวนใหญเฉลี่ยรอยละ 99.72 ของประชากรทั้งหมด นับถือศาสนา

พุทธ การศึกษาระดับประถมศึกษามากสุดเฉลี่ยรอยละ 87.60 สมาชิกในแตละครัวเรือนเฉลี่ยครัวเรือน
ละประมาณ 4.13 คน ในจํานวนนี้จะเปนผูอยูในวัยแรงงานเฉลี่ย 3.08 คน และอยูนอกวัยแรงงานเฉลี่ย

1.05 คน ผูที่อยูในวัยแรงงานสวนใหญจะทําการเกษตรในครอบครัวแตเพียงอยางเดียว ลักษณะการถือ

ครองที่ดินของครัวเรือนเกษตรจะมีเนื้อที่ถือครองเฉลี่ยครัวเรือนละ 35.30 ไร และจะเปนเนื้อที่ถือครอง
ของตนเองเสียสวนใหญเฉลี่ยครัวเรือนละ 25.11 ไร สวนหนังสือสําคัญในที่ดินจะเปนโฉนดมากที่สุด

เฉลี่ยรอยละ 53.14 ของเนื้อที่ถือครองของตนเอง รองลงมา ไดแก ส.ป.ก.4-01 และ น.ส.3 ตาม

ลําดับ เกษตรกรที่ใชเนื้อที่ถือครองสวนใหญในการปลูกขาว ทั้งขาวนาปและขาวนาปรัง บางครั้งขา

วนาปรังสามารถปลูกไดถึง 2 ครั้ง ขาวเจาที่ปลูกนอกจากจะใชเพื่อการบริโภคในครัวเรือน แตยังเก็บผล
ผลิตสวนหนึ่งนําไปขายได นอกจากเกษตรกรใชเนื้อที่เพื่อการปลูกขาวแลว ยังมีพืชเศรษฐกิจอีกหลาย

ชนิดที่ปลูกในเขตลุมน้ําสาขาแมน้ํายมตอนลางไดแก พืชไรชนิดตางๆ เชน ถั่วเหลือง ถั่วเขียวผิวมัน

ยาสูบ ออย กลวย มันสําปะหลัง เปนตน และไมผล/ไมยืนตน เชน สมเขียวหวาน สมโอ มะมวง
เปนตน ครัวเรือนเกษตรจะมีรายได 2 ทางคือ รายไดในฟารมและรายไดนอกฟารม รวมมีรายไดทั้ง

หมดเฉลี่ยครอบครัวละ 175,127.74 บาท ซึ่งจะเปนรายไดจากพืชมากที่สุดเฉลี่ยรอยละ 83.73 ของรายได

ทั้งหมด ในสวนของรายจาย ไดแก รายจายในฟารมและรายจายนอกฟารมหรือคาใชจายในการครองชีพ
รวมมีรายจายทั้งหมดเฉลี่ยครอบครัวละ 139,079.22 บาท ซึ่งสวนใหญจะเปนคาใชจายในการผลิตพืชเฉลี่ย

รอยละ 69.16 ของคาใชจายทั้งหมด ดังนั้นครัวเรือนเกษตรจะมีรายไดสุทธิหรือเงินออมเฉลี่ยครัวเรือนละ

36,048.52 บาท

ในสวนของสภาพการผลิตพืชโดยทั่วไป จากการกําหนดคุณสมบัติของดินออกเปนหนวยที่ดิน

ทั้งหมด 28 หนวยที่ดิน ในพื้นที่ลุมน้ําสาขาแมน้ํายมตอนลางมีการใชประโยชนที่ดินในแตละหนวย