Page 48 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแล้งในเขตชลประทาน
P. 48
2-35
หรือประมาณรอยละ 82 ของความจุทั้งหมด และเขื่อนสิริกิติ์สามารถรับน้ําไดอีก 1,739 ลานลูกบาศกเมตร
หรือประมาณรอยละ 77 ของความจุทั้งหมด (ตารางที่ 2-11)
แตอยางไรก็ตาม ในชวงฤดูฝนป 2548 นี้ ปริมาณน้ําที่ไหลเขาสะสมในอางเก็บน้ําและ
เขื่อนก็ยังอยูในเกณฑนอยมาก โดยเฉพาะอางเก็บน้ําในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ตารางภาคผนวกที่ 3)
ถาสถานการณดังกลาวยังคงเปนอยูอยางตอเนื่อง คาดวาจะสงผลกระทบตอการปลูกพืชฤดูแลงในป
ถัดไปคอนขางแนนอน จากรายงาน พบวา ฝนที่ตกในพื้นที่ลุมรับน้ําตางๆ ทั้ง 25 ลุมน้ํา ในชวงตน
ของฤดูฝนป 2548 ตั้งแตวันที่ 16 มีนาคม-4 พฤษภาคม 2548 รวม 927.73 ลานลูกบาศกเมตร
โดยวันที่ 4 พฤษภาคม 2548 ปริมาตรน้ําใชการไดรวม 12,756 ลานลูกบาศกเมตร หรือคิดเปนรอยละ 29
ของความจุที่ใชการได และมีปริมาณน้ําไหลเขาอาง รวม 8.61 ลานลูกบาศกเมตร ซึ่งอางเก็บน้ําที่มี
ปริมาตรน้ําไหลลงอางมากที่สุด ไดแก อางเก็บน้ําเขื่อนรัชชประภา จังหวัดสุราษฎรธานี มีปริมาตรน้ําไหล
เขาอาง 1.95 ลานลูกบาศกเมตร สําหรับอางเก็บน้ําเขื่อนที่อยูในภาวะวิกฤติ จํานวน 5 อาง ไดแก
อางเก็บน้ําเขื่อนจุฬาภรณ ลําตะคอง ลําพระเพลิง ทับเสลา และกระเสียว อยูในเกณฑรอยละ 5 6 8
8 และ 0 ของความจุใชการไดของอางเก็บน้ําตามลําดับ อางเก็บน้ําที่ตองเฝาระวัง จํานวน 12 อาง
ไดแก ภูมิพล แมกวง ลําปาว อุบลรัตน ลํานางรอง มูลบน ลําแซะ วชิราลงกรณ บางพระ หนองปลาไหล
คลองสียัด และปราณบุรี อยูในเกณฑรอยละ 14-29 อางเก็บน้ําที่มีปริมาตรน้ําเพียงพอ จํานวน 12 อาง
ไดแก สิริกิติ์ แมงัด กิ่วลม น้ําอูน สิรินธร หวยหลวง น้ําพุง ปาสักฯ ศรีนครินทร แกงกระจาน
รัชชประภา และบางลาง อยูในเกณฑรอยละ 30 ขึ้นไป
ดังนั้น อาจกลาวไดวาสถานการณความแหงแลงและการลดลงของปริมาณน้ําชลประทาน
เพื่อการเพาะปลูก อันเกิดจากปรากฏการณเอลนิโญในชวงสองปที่ผานมา ซึ่งทําใหหลายพื้นที่ของ
ประเทศตองประสบปญหาความแหงแลง สรางความเสียหายตอการเพาะปลูกขาวอยางหนัก
โดยเฉพาะขาวนาปรังที่ตองใชปริมาณน้ํามากกวาปกติ นอกจากนี้ วิกฤติการณดังกลาว ยังสราง
ความเสียหายตอการเพาะปลูกฤดูแลงอื่นๆ อีกดวยทั้งนี้ ผลผลิตทางการเกษตรของพืชสําคัญๆ
ของไทยไดรับผลกระทบจากปญหาความแหงแลง สําหรับแนวทางแกปญหานั้น ตัวเกษตรกรเองก็
ตองวางแผนการเพาะปลูกพืช โดยเฉพาะในพื้นที่ขาดแคลนน้ํา จะพบวามาตรการการสงเสริมการ
ปลูกพืชใชน้ํานอยเปนมาตรการหนึ่งชวยลดปญหาดังกลาวได โดยเฉพาะการเพาะปลูกพืชฤดูแลง
เชน พืชตระกูลถั่ว และพืชไรที่ใชน้ํานอยทดแทนการเพาะปลูกขาวนาปรัง
สําหรับการแกไขปญหาความแหงแลง ในป 2547/2548 ทางการไดดําเนินการใน 3 ลักษณะ
คือ การทําฝนหลวง การจัดหาน้ําใหแกพื้นที่ที่ขาดแคลนน้ําโดยตรง และการบริหารการจัดสรรน้ํา
จากแหลงกักเก็บน้ําตางๆ โดยหนวยงานภาครัฐที่เกี่ยวของ สําหรับน้ําเพื่อการเกษตร ไดทําการ
ใชเครื่องสูบน้ํา สรางทํานบ/ฝายเก็บกักน้ํา และขุดลอกแหลงน้ํา การบริหารการจัดสรรน้ํา ไดทําการ
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแลงในเขตชลประทาน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน