Page 240 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแล้งในเขตชลประทาน

ผ-17

2. การสุมตัวอยาง (Sampling)

การสุมตัวอยาง หมายถึง กระบวนการจัดทําใหไดมาซึ่งกลุมตัวอยาง (Sampling) ที่เปน

ตัวแทนประชากร (Population) การสุมตัวอยางที่มีลักษณะเปนตัวแทนของประชากรได จะตอง

เลือกวิธีสุมตัวอยางที่เหมาะสมและกําหนดขนาดของกลุมตัวอยางที่ใหญเพียงพอ
วิธีการสุมตัวอยางที่เหมาะสมเปนการสุมตัวอยางแบบไมลําเอียง โดยอาศัยหลักความนาจะ

เปน (Probability sampling) การกําหนดขนาดกลุมตัวอยางที่ใหญเพียงพอ สามารถดําเนินการได

โดยใชสูตรคํานวณขนาดของกลุมตัวอยางที่เหมาะสมหรือใชตารางสําเร็จรูป

2.1 วิธีการสุมตัวอยางที่เหมาะสมกับงานกําหนดเขตปลูกพืชเศรษฐกิจ

2.1.1 วิธีการสุมตัวอยางประชากรแบบที่มีประชากรที่อยูรวมกันเปนกลุมๆ (Cluster) โดย
แตละกลุมมีลักษณะในกลุมที่หลากหลายหรือมีความแตกตางในทํานองเดียวกัน ระหวางกลุมมี

ความคลายกัน เรียกวา วิธีการสุมตัวอยางแบบกลุม (Cluster sampling) ถาการจัดกลุมของประชากร

เปนกลุมยอย โดยใชสภาพทางภูมิศาสตร (Geographic subdivision) เปนหลัก จะเรียกวา Area

sampling
2.1.2 วิธีการสุมตัวอยางแบบแบงชั้น (Stratified random sampling) เปนการสุมตัวอยาง

ประชากรแบบจัดประชากรเปนพวกหรือชั้น (Stratum) โดยยึดหลักใหพวกของประชากรมีลักษณะ

ภายในคลายกันหรือเปนเอกพันธ (Homogeneous) มากที่สุด แตจะแตกตางกันระหวางชั้นมากที่สุด
จากนั้นจึงทําการสุมจากแตละชั้นมาทําการศึกษา โดยใชสัดสวนของกลุมตัวอยางประชากรที่สุม

ขึ้นมาเทากันหรือไมเทากันก็ไดขึ้นอยูกับความเหมาะสม

2.1.3 วิธีสุมตัวอยางแบบหลายขั้นตอน (Multi-stage sampling) เปนการสุมตัวอยาง

ประชากรโดยแบงประชากรออกเปนลําดับชั้นตางๆ แบบลดหลั่น เชน ภาค จังหวัด อําเภอ ตําบล
หมูบาน เปนตน โดยทําการสุมประชากรจากหนวยลําดับชั้นที่ใหญกอน แลวทําการสุมหนวยที่มี

ลําดับรองลงไปทีละขั้นจนถึงกลุมตัวอยางที่ตองการ

2.2 ขนาดของกลุมตัวอยาง

การหาขนาดของกลุมตัวอยางเปนการกําหนดจํานวนตัวอยางที่จะตองเก็บมาวิเคราะห
เพื่อใหไดคาตัวแทนประชากร การกําหนดจํานวนตัวอยางที่เหมาะสม จะทําใหสามารถวางแผนการ

ดําเนินงานไดอยางเหมาะสมและประหยัดคาใชจาย โดยผลที่ไดจะมีความนาเชื่อถือและยอมรับได

ตามหลักสถิติ วิธีการหาขนาดของกลุมตัวอยางที่นิยมมี 2 วิธีดวยกันคือ

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแลงในเขตชลประทาน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน