Page 118 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแล้งในเขตชลประทาน

บทที่ 6

เขตการใชที่ดิน

การกําหนดเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจ นับวาเปนการกําหนดพื้นที่เพาะปลูกพืช

โดยคํานึงถึงศักยภาพของพื้นที่ ทั้งทางดานกายภาพและเศรษฐกิจสังคมเปนหลัก การจะพิจารณาวา

พื้นที่บริเวณใดมีความเหมาะสมจะปลูกพืชฤดูแลงชนิดใด จึงขึ้นอยูกับปจจัยดานสภาพแวดลอมตางๆ
ตลอดจนนโยบายที่เกี่ยวของ โดยเฉพาะการคํานึงถึงปริมาณน้ําเพื่อการเพาะปลูกพืชในแตละป

วามีเพียงพอตลอดฤดูกาลเพาะปลูกหรือไม ถือวาเปนปจจัยสําคัญในการพิจารณา ทั้งนี้ เพื่อลดความเสี่ยง

และความเสียหายทางดานผลผลิตและผลตอบแทนในการปลูกพืชชนิดนั้นๆ ที่อาจเกิดขึ้นได

ในสภาพความไมแนนอนทางดานราคาผลผลิตและปจจัยการผลิตในปจจุบัน

6.1 เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแลงในเขตชลประทาน

การจัดทําเขตการใชที่ดิน ตามยุทธศาสตรพืชหลักของกระทรวงเกษตรและสหกรณนั้น

มีนโยบายและเปาหมายการจัดโครงสรางสินคาเกษตร เพื่อรักษาระดับพื้นที่การผลิต ลดตนทุนการผลิต
ลดการนําเขาบางสวน และตอบสนองความตองการใชบริโภคภายในประเทศใหเพียงพอ โดยการสงเสริม

และขยายพื้นที่เพาะปลูกถั่วเหลืองไปในพื้นที่ที่มีศักยภาพในเขตชลประทาน เชน การปลูกพืชฤดูแลง

ทดแทนการทํานาปรังในเขตชลประทาน ในขณะเดียวกัน ก็เปนการลดการปลูกพืชที่ใชน้ํามาก
ที่เสี่ยงตอการขาดน้ําในฤดูแลง โดยเฉพาะในสภาวะความแหงแลงที่เปนอยูในปจจุบัน

6.2 การคัดเลือกพื้นที่

การพิจารณาคัดเลือกพื้นที่ จะทําการคัดเลือกพื้นที่ใหเพียงพอเพื่อใหไดผลผลิตรวมทั้งประเทศ

ตามยุทธศาสตรถั่วเหลืองป 2547–2551 ซึ่งกําหนดเปาหมายพื้นที่ปลูกและผลผลิตรวมทั้งประเทศ
ในป 2551 เทากับ 1.2 ลานไร และผลผลิตรวม 0.35 ลานตันโดยเปนถั่วเหลืองฤดูแลง 0.84 ลานไร

(ถั่วเหลืองฤดูฝน 0.36 ลานไร) สําหรับการพิจารณาพื้นที่ จะทําการคัดเลือกพื้นที่ที่มีศักยภาพ

ในเขตชลประทานเปนหลักและที่เปนแหลงผลิตถั่วเหลืองที่สําคัญของประเทศ โดยเฉพาะอยูในเขตที่
สามารถควบคุมการใชน้ําในฤดูแลงได โดยการคัดเลือกพื้นที่ปจจุบันเปนขาวนาปรังที่ปลูกในพื้นที่

ที่มีความเหมาะสมเล็กนอยหรือไมเหมาะสม มีสภาพพื้นที่คอนขางสูง อาจมีปญหาในการสงน้ํา

และการขังน้ําเพื่อทํานาปรัง ในขณะที่บางบริเวณอยูไกลจากคลองชลประทาน แตเปนพื้นที่

ที่มีศักยภาพในการปลูกพืชไรอายุสั้นที่ใชน้ํานอยทดแทน พื้นที่ที่คัดเลือกไวดังกลาว จะเปนพื้นที่
ที่มีความเหมาะสมสําหรับการปลูกพืชไรอายุสั้นและพืชตระกูลถั่วในระดับตางๆ ไดเปน