Page 16 - การพัฒนาต้นแบบผลิตภัณฑ์สารสกัดจากหญ้าแฝกหอมเพื่อควบคุมไส้เดือน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

15

฽ฝกซึไงอาจจะส຋งผลต຋อการผลิตสารส้าคัญของหญຌา฽ฝก༛(Martinez et al., 2004; Adams et al., 2008;
Belhassen et al., 2015; Lim, 2016)

ดังนัๅนคณะ฼กษตร༛มหาวิทยาลัย฼กษตรศาสตรຏ༛เดຌ฼ริไมด้า฼นินการศึกษาประสิทธิภาพของหญຌา฽ฝก

ควบคู຋กับการหาองคຏประกอบทาง฼คมีของสารสกัดหญຌา฽ฝก༛฾ดย฼ริไมตຌนจากรากหญຌา฽ฝก༛2༛สายพันธุຏซึไง฼ปຓน
ตัว฽ทนของกลุ຋มพันธุຏหญຌา฽ฝกของประ฼ทศเทย༛คือ༛หญຌา฽ฝกหอม༛(สายพันธุຏสงขลา༛3)༛฽ละ༛หญຌา฽ฝกดอน༛

(สายพันธุຏประจวบคีรีขันธຏ) พบว຋าสารสกัดหยาบ฼อทานอลรากหญຌา฽ฝกหอมมีประสิทธิภาพ฿นการฆ຋าเสຌ฼ดือน

ฝอยรากปมเดຌดีกว຋าหญຌา฽ฝกดอน༛฽ละ฼มืไอท้าทดสอบประสิทธิภาพ฽บบ฽ยกส຋วน༛ตัวท้าละลายทีไ฽ตกต຋างกัน
คือ༛น้ๅา༛฽ละ༛฼อทานอล༛รวมทัๅงอายุของหญຌา฽ฝกทีไ฽ตกต຋างกัน༛พบว຋าสารสกัดน้ๅาของหญຌา฽ฝกหอมทัๅงส຋วน฿บมี

ฤทธิ่ฆ຋าหรืออัมพาตของเสຌ฼ดือนฝอยมากกว຋า༛70༛฼ปอรຏ฼ซในตຏ༛ภาย฿น༛2༛วัน฽ต຋เสຌ฼ดือนฝอยสามารถฟ຅ຕนกลับ฼พียง༛

2༛฼ปอรຏ฼ซในตຏ฼มืไอมีการลຌางสารออกซึไงผลเม຋฽ตกต຋างอย຋างมีนัยส้าคัญ༛฽ละหญຌา฽ฝกหอมอายุ༛2༛฼ดือนมี
ประสิทธิภาพมากกว຋าอายุ༛1༛ป຃༛฽ละ༛4༛ป຃༛฽ละยังพบว຋าสารสกัดน้ๅาของ฿บหญຌา฽ฝกหอมมีฤทธิ่฿นการเล຋เสຌ฼ดือน

ฝอย༛฽ละส຋วนสารสกัดรากของหญຌา฽ฝกหอมมีฤทธิ่฿นการเล຋เสຌ฼ดือนฝอย฼ทียบ฼ท຋ากับสารสกัด฼อทานอลของ

รากดาว฼รืองฝรัไง฼ศส༛(Jindapunnapat et al., 2018)༛฼ปຓนทีไทราบกันดีว຋ามีสารส้าคัญ༛α-terthienyl༛ทีไ
สามารถควบคุมปริมาณเสຌ฼ดือนฝอย฿นดินเดຌ฼ปຓนอย຋างดี༛฽ต຋น้ๅามันหอมระ฼หยหญຌา฽ฝกหอมเม຋มีฤทธิ่฿นการเล຋

฽ละฆ຋าเสຌ฼ดือนฝอย༛ซึไงผลการวิ฼คราะหຏองคຏประกอบพฤกษ฼คมีของสารสกัด฼อทานอลของรากหญຌา฽ฝกหอม

อายุ༛2༛฼ดือนพบสาร༛sesquiterpene acid (รูปทีไ༛1༛A) ฼ปຓนสารหลักทีไมีฤทธิ่ต຋อการเล຋เสຌ฼ดือนฝอยรากปม฽ต຋
สาร༛sesquiterpene alcohol (รูปทีไ༛1༛B) พบมากทีไสุด฿นน้ๅามันหอมระ฼หยหญຌา฽ฝกหอม༛ส຋วนผลการ

วิ฼คราะหຏองคຏประกอบพฤกษ฼คมีของสารสกัดน้ๅาของ฿บหญຌา฽ฝกหอมพบสารส้าคัญหลักคือ polysaccharide

฽ละ༛uronic acid ซึไงมี฼ปอรຏ฼ซในตຏ฼ท຋ากับ༛2.66༛mg/ml ฽ละ༛5.94༛mg/ml ทีไมีฤทธิ่ฆ຋า฽ละเล຋เสຌ฼ดือนฝอยราก
ปม༛ซึไงจากผลการน้าสารสกัดน้ๅาของ฿บหญຌา฽ฝกหอมฉีดพ຋นตຌนขຌาวอายุ༛14༛วันพบว຋าสามารถกระตุຌนยีน༛

OsWRKY45 ฽ละ༛OsPR1a ซึไง฼ปຓนยีนทีไ฼กีไยวขຌองกับการสรຌางสารทุติยภูมิ༛Salicylic acid ทีไมีผลต຋อการสรຌาง

ความตຌานทาน฽ก຋พืช༛฽ละการฉีดพ຋นสารสกัดน้ๅาดังกล຋าวยังผลต຋อการชะลอการพัฒนาตัวของเสຌ฼ดือนฝอยราก
ปม฿นรากขຌาว༛ดังนัๅนสารสกัดน้ๅาของ฿บหญຌา฽ฝกหอมมีประสิทธิภาพทัๅงทางตรง฽ละทางอຌอมต຋อการควบคุม

เสຌ฼ดือนฝอยรากปม༛