Page 21 - ศักยภาพการให้ผลผลิตพืชเศรษฐกิจของชุดดินในประเทศไทย ข้าว ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ อ้อย มันสำปะหลัง สับปะรด Productivity of Soil Series for Economic Crops in Thailand Rice Maize Sugarcane Cassava Pineapple
P. 21
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
ตารางที่ 2 ลักษณะต่างๆ ของพันธุ์ข้าวในกลุ่มอินดิคา จาปอนิคา และจาวานิคา
ลักษณะ อินดิคา จาปอนิคา จาวานิคา
รูปร่างเมล็ด เรียวยาว ค่อนข้างแบน สั้นและค่อนข้างกลม ใหญ่ กว้างหนา
การมีหางของเมล็ด สั้น สั้นมาก-ยาว สั้นมาก-ยาว
การมีขนของเปลือกเมล็ด สั้นมาก ขนมากและยาว ขนยาว
การร่วงของเมล็ด ร่วงง่าย ร่วงยาก ร่วงยาก
ใบ ใบสีเขียวอ่อน ใบสีเขียวเข้ม ใบสีเขียวอ่อน
กว้าง-แคบ และตก แคบ และตั้ง กว้าง และตั้ง
การแตกกอ มาก ค่อนข้างมาก น้อย
ทรงกอ กอค่อนข้างแผ่ กอตั้ง กอตั้ง
ความสูง สูง เตี้ย สูง
การทนทานต่ออุณหภูมิต่ำ ไม่ทนทาน ทนทาน ทนทาน
การทนทานต่อความแห้งแล้ง ทนทาน ไม่ทนทาน ไม่ทนทาน
ที่มา : รำพึง (2534)
สำหรับประเทศไทยพันธุ์ข้าวที่ปลูกจะเป็นชนิด indica โดยแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ข้าวเจ้าและ
ข้าวเหนียว ยกเว้นข้าวไร่บางพันธุ์ทางภาคเหนือ ซึ่งมีลักษณะบางอย่างของข้าวจาปอนิคารวมอยู่ด้วย (รำพึง,
2534) โดยมีพื้นที่เพาะปลูกข้าวทั้งประเทศประมาณ 64 ล้านไร่ คิดเป็นพื้นที่ร้อยละ 19.9 ของพื้นที่ทั้ง
ประเทศ (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2560) พื้นที่ภาคกลางของประเทศไทยเป็นพื้นที่หลักในการปลูกข้าว
เพื่อการส่งออก มีพื้นที่ประมาณ 8.2 ล้านไร่ ได้ผลผลิตข้าวเปลือกรวมประมาณ 6.3 ล้านตัน คิดเป็นร้อยละ
21.5 ของผลผลิตรวมทั้งประเทศ ผลผลิตข้าวเฉลี่ยในพื้นที่ภาคกลางเท่ากับ 638 กิโลกรัมต่อไร่ ผลผลิต
ดังกล่าวต่ำกว่าผลผลิตเฉลี่ยของโลก (712 กิโลกรัมต่อไร่) (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2559) และมีต้นทุน
การผลิตเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 3,722- 5,842 บาทต่อไร่ (นิตยา และคณะ, 2554)
ในปี 2563/64 มีเนื้อที่เพาะปลูกข้าวนาปี 62.44 ล้านไร่ ผลผลิต 26.42 ล้านตันข้าวเปลือก และ
ผลผลิต 423 กิโลกรัมต่อไร่ เพิ่มขึ้นจากปี 2562/63 ที่มีเนื้อที่เพาะปลูก 61.20 ล้านไร่ ผลผลิต 24.06 ล้านตัน
ข้าวเปลือก และผลผลิตต่อไร่เท่ากับ 393 กิโลกรัม หรือเพิ่มขึ้นร้อยละ 2.03 ร้อยละ 9.81 และร้อยละ 7.63
ตามลำดับ โดยเนื้อที่เพาะปลูกข้าวเพิ่มขึ้น เนื่องจากราคาข้าวเปลือกที่เกษตรกรขายได้อยู่ในเกณฑ์ดี จึงจูงใจ
ให้เกษตรกรขยายเนื้อที่เพาะปลูกจากนาที่ปล่อยว่างเมื่อปีที่ผ่านมา และบางส่วนปลูกทดแทนอ้อยโรงงานที่
ครบอายุ สำหรับผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้นจากปริมาณน้ำฝนที่มีเพียงพอต่อการเจริญเติบโตของต้นข้าว ส่งผลให้ใน
ภาพรวมผลผลิตทั้งประเทศเพิ่มขึ้น และในปี 2564 มีเนื้อที่เพาะปลูกข้าวนาปรัง 8.63 ล้านไร่ ผลผลิต 5.44
ล้านตันข้าวเปลือก และผลผลิตต่อไร่เท่ากับ 630 กิโลกรัม เพิ่มขึ้นจากปี 2563 ที่มีเนื้อที่เพาะปลูก 7.34 ล้านไร่
ศักยภาพการให้ผลผลิตพืชเศรษฐกิจของชุดดินในประเทศไทย
Productivity of Soil Series for Economic Crops in Thailand | 17
