Page 9 - แนวทางการส่งเสริมการเกษตรที่เหมาะสมตามฐานข้อมูลแผนที่เกษตรเชิงรุก Agri-Map จังหวัดหนองคาย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

2

1.4 ทรัพยากรดิน
ทรัพยากรดินของจังหวัดหนองคาย แบงตามภูมิสัณฐาน ลักษณะทางธรณีวิทยา และวัตถุ
ตนกำเนิดดิน ไดดังนี้

1) ที่ราบน้ำทวมถึง (Flood plain) ที่ราบริมแมน้ำหรือลำธาร หนาฝนหรือหนาน้ำ มักมี
น้ำทวมเปนครั้งคราว เปนสภาพพื้นที่ที่เกิดจาการทับถมของตะกอนน้ำพา และมีตะกอนเพิ่มมากขึ้น

หลังน้ำทวม แบงเปน
(1) สันดินริมน้ำ (Levee) เปนที่ดอน เกิดจากการทับถมของตะกอนน้ำพาบริเวณ
ริมฝงแมน้ำ เปนสันนูนขนานไปกับริมฝงแมน้ำ การระบายน้ำคอนขางดีถึงดี เนื้อดินคอนขางหยาบ
เชน ชุดดินชุมพลบุรี (Chp) ชุดดินธาตุพนม (Tp)

(2) ที่ลุมหลังสันดินริมน้ำ (Back swamp, basin) เปนที่ลุมน้ำขังอยูระหวางสันดิน
ริมน้ำกับตะพักลำน้ำหรือดานขางหุบเขา การระบายน้ำคอนขางเลวถึงเลว ดินลึกมาก เนื้อดินเหนียว
ละเอียด สีเทาและน้ำตาลปนเทา เชน ชุดดินกันทรลักษณวิชัย (Ka)

2) ที่ราบตะกอนน้ำพา (Alluvial plain) เปนบริเวณที่ไดรับอิทธิพลของแมน้ำหรือลำน้ำสาขา
วัตถุตนกำเนิดดินเปนตะกอนน้ำพา (Alluvium) มีสภาพพื้นที่เปนที่ราบขนาดใหญสองฝงแมน้ำ แตละฝง

อาจมีที่ราบแบบขั้นบันไดหรือตะพักไดหลายระดับ แบงเปน
(1) ตะพักลำน้ำระดับต่ำ (Low terrace) เปนที่ลุม มีสภาพพื้นที่ราบเรียบ ดินลึกมาก
เนื้อดินอาจเปนดินเหนียวละเอียดถึงดินทรายแปงละเอียด สีเทา น้ำตาลปนเทา และน้ำตาล มีจุดประ

สีตาง ๆ การระบายน้ำคอนขางเลวถึงเลว เชน ชุดดินโพทะเล (Cpa) ชุดดินนาออ (Nao) ชุดดิน
หนองบุญนาก (Nbn) ชุดดินหนองกุง (Nkg) ชุดดินนครพนม (Nn) ชุดดินศรีขรภูมิ (Sik) ตะกอนน้ำพา
เชิงซอน (AC) และชุดดินธวัชบุรี (Th)
(2) ตะพักลำน้ำระดับกลางและระดับสูง (Middle and High terrace) เปนที่ดอน
มีสภาพพื้นที่คอนขางราบเรียบถึงลูกคลื่นลอนลาด ดินตื้นถึงชั้นกรวดลูกรังถึงดินลึกมาก เนื้อดินเปน

ดินรวนหยาบ ดินรวนละเอียดหรือดินรวนปนชิ้นสวนหยาบมาก สีน้ำตาล เหลือง น้ำตาลปนแดงไป
จนถึงแดง การระบายน้ำดีปานกลางถึงดี เชน ชุดดินชุมพวง (Cpg) ชุดดินจักราช (Ckr)

3) พื้นเกือบราบ (Peneplain) เปนภูมิลักษณของพื้นผิวดินภายหลังการกรอน เกิดจาก
การผุพังดวยกระบวนการกรอนทำลายโดยน้ำ ทำใหพื้นที่สูงเดิมซึ่งขรุขระและสูงต่ำแตกตางกันมาก

มีระดับต่ำลงจนมีลักษณะคลายลูกคลื่นลอนลาดหรือพื้นที่เกือบราบ วัตถุตนกำเนิดดินเกิดจากการผุพัง
สลายตัวอยูกับที่หรือเคลื่อนยายมาในระยะทางไมไกล ดินจึงมีลักษณะเดนตามวัตถุตนกำเนิดหรือหิน
ที่รองรับอยูดานลางและระดับการพัฒนาตัวของดิน แบงเปน
(1) พื้นที่แบบราบเรียบถึงลูกคลื่นลอนลาดเล็กนอย ดินมีการระบายน้ำคอนขางเลวถึงเลว

ในบริเวณที่ราบลุมหรือที่ราบ หรือตามรองระหวางที่ดอนหรือเนิน เนื้อดินสวนใหญมีทรายปน ดินมีสีเทา
หรือน้ำตาลปนเทา และพบจุดสีตางๆ ถัดขึ้นมาบริเวณพื้นที่คอนขางราบเรียบถึงเปนลูกคลื่นลอนลาด
เล็กนอย ดินมีสีน้ำตาล น้ำตาลปนเหลือง เหลือง และมีจุดประสีเทาคอนขางชัดเจน โดยเฉพาะ
ในชวงตอนบนอันเนื่องมาจากการขังน้ำ นอกจากนี้จะพบจุดประสีเหลือง น้ำตาล หรือแดงในหนาตัดดิน

การระบายน้ำคอนขางเลวถึงดีปานกลาง การทำคันนาเพื่อใชปลูกขาวมีลักษณะคอนขางกวางและสูง