Page 4 - เทคโนโลยีการจัดการดินเพื่อการผลิตเมล็ดพันธุ์มันแกวที่มีปริมาณและคุณภาพที่ดีที่เหมาะสมในดินทราย จังหวัดมหาสารคาม

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

2

ทะเบียนวิจัย 61-63-04-12-020000-017-102-01-11
ชื่อโครงการวิจัย เทคโนโลยีการจัดการดินเพื่อการผลิตเมล็ดพันธุมันแกวที่มีปริมาณและคุณภาพที่ดี

ที่เหมาะสมในดินทราย จังหวัดมหาสารคาม
Soil management Technology to Producing High Quantity and Quality
of Yam bean seed for sandy soil in Mahasarakham province
กลุมชุดดินที่ 41 ชุดดินบานไผ (Banphai soil series)
สถานที่ดําเนินการ (หมูบาน ตําบล อําเภอ จังหวัด) ชุดดิน กลุมชุดดิน ชนิดพืช

ม.23 บ.หินลาดพัฒนา ต.ทาสองคอน ชุดดินบานไผ 41 มันแกว
อ.เมือง จ.มหาสารคาม
ผูรวมดําเนินการ

นางสาวศิวพร ศีลเตโช Miss Sriwapon Sintesho
นางสุกัญญา ทวีกิจ Mrs. Sukanya Taweekij

บทคัดยอ

เทคโนโลยีการจัดการดินเพื่อการผลิตเมล็ดพันธุมันแกวที่มีปริมาณและคุณภาพที่ดีที่เหมาะสมในดินทราย
จังหวัดมหาสารคาม เริ่มดําเนินการเดือนตุลาคม 2560-เดือนกันยายน 2563 ระยะเวลาดําเนินการ 3 ป ทดลอง
ปลูก 2 รอบการผลิต ทําการทดลองที่แปลงเกษตรกร บานหินลาดพัฒนา ต.ทาสองคอน อ.เมือง จ.มหาสารคาม
วัตถุประสงคเพื่อศึกษาวิธีการจัดการดิน ปุย และอินทรียวัตถุที่เหมาะสม เพื่อการผลิตเมล็ดพันธุมันแกว ที่มี
ปริมาณและคุณภาพที่ดี ศึกษาการเปลี่ยนแปลงสมบัติทางเคมีของดิน กอนและหลังการจัดการดิน รวมถึงศึกษา

ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของการผลิตเมล็ดพันธุมันแกว วางแผนการทดลองแบบ Factorial 2x4 in RCBD จํานวน
3 ซ้ํา โดย main factors ประกอบดวย Factor A คือ การยกรองและไมยกรองปลูกมันแกว Factor B คือ การ
จัดการปุย 4 วิธี ไดแก วิธีเกษตรกร, ใสปุยเคมีตามคาวิเคราะหดิน, ใสปุยเคมีตามอัตราคําแนะนํา และใสปุยเคมี

ตามอัตราคําแนะนําครึ่งอัตรา โดยทุกตํารับการทดลองใสปุยหมักคลุกเคลาในดิน ฉีดพนน้ําหมักชีวภาพและสารสกัด
ไลแมลงศัตรูพืช ผลการศึกษาพบวาหลังเก็บผลผลิตเมล็ดพันธุมันแกว วิธีการปลูกแบบยกรองรวมกับใสปุยตามอัตรา
คําแนะนํา ใหผลผลิตน้ําหนักเมล็ดมันแกวเฉลี่ยสูงสุด คือ 184.62 กก./ไร รองลงมาคือวิธีการปลูกแบบยกรองรวมกับ
ใสปุยตามคาวิเคราะหดิน ใหผลผลิตน้ําหนักเมล็ดมันแกวเฉลี่ย คือ 155.58 กก./ไร และวิธีการปลูกแบบยกรอง

รวมกับใสปุยเคมีตามอัตราคําแนะนําครึ่งอัตรา ใหผลผลิตน้ําหนักเมล็ดมันแกวเฉลี่ยต่ําสุด คือ 81.10 กก./ไร มี
แนวโนมวาแปลงที่ปลูกแบบยกรองรวมกับวิธีการจัดการปุยแบบตางๆ ใหผลผลิตน้ําหนักเมล็ดมันแกวสูงกวาวิธีการ
ปลูกแบบไมยกรอง แตใหผลผลิตน้ําหนักเมล็ดมันแกวแตกตางกันตามชนิดของปุย สวนคุณภาพเมล็ดมันแกว ในแตละ
ตํารับการทดลองไมแตกตางกัน แตแตกตางกันในแตละป การทดลองพบวาธาตุอาหารในดินไดแก ปริมาณฟอสฟอรัส

โพแทสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียม และคาความจุแลกเปลี่ยนประจุบวกโดยรวมเพิ่มขึ้น คาปฏิกิริยาดินเพิ่มขึ้น เมื่อ
คํานวณผลตอบแทนทางดานเศรษฐกิจแลวปรากฏวา วิธีการปลูกมันแกวแบบยกรองรวมกับใสปุยตามอัตราคําแนะนํา
มีรายไดสุทธิดีที่สุด คือ 14,584 บาท/ไร รองลงมาคือวิธีการปลูกมันแกวแบบไมยกรองรวมกับใสปุยตามอัตรา
คําแนะนํา มีรายไดสุทธิดีที่สุด คือ 13,152 บาท/ไร

คําสําคัญ : มันแกว, เมล็ดพันธุมันแกว, การจัดการดิน, น้ําหมักชีวภาพ, ปุยคอกหมัก, ปุยเคมี, ดินทราย