Page 53 - แผนบริหารจัดการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำคลองกุย อำเภอกุยบุรี และอำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
37

สภาพปัญหาและข้อจ ากัดของดิน

สภาพปัญหาและข้อจ ากัดของดินในพื้นที่ลุ่มน้ าคลองกุย ส่วนใหญ่เป็นดินตื้นและเนื้อดินปนเศษหิน

ความอุดมสมบูรณ์ของดินต่ า เสี่ยงต่อการขาดแคลนน้ าและการชะล้างพังทลายของดิน เนื่องจากพื้นที่มี

ความลาดชันสูง โดยแยกเป็น 3 ประเภทหลัก (กรมพัฒนาที่ดิน, 2561) ซึ่งพบการกระจายตัวในพื้นที่
ต่าง ๆ (ตารางที่ 3-4 ภาพที่ 3-5) โดยมีรายละเอียด พอสังเขป ดังนี้

1) ปัญหาดินตื้น

เป็นดินที่เป็นชั้นดินหนาประมาณ 50 เซนติเมตร ส่วนใหญ่มีเนื้อดินเป็นดินร่วน ดินร่วนปนทราย
และดินร่วนปนดินเหนียว ชั้นถัดไปเป็นชั้นดินมีเนื้อดินเป็นดินร่วนปนทราย ดินร่วนปนดินเหนียวและดิน

เหนียวที่มีปริมาณกรวด หรือเศษหินปะปนมากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 35 โดยปริมาตร หรือพบหินพื้น
ภายในความลึก 50 เซนติเมตร จากผิวดิน จากลักษณะของดินดังกล่าวถือเป็นอุปสรรคต่อการเจริญเติบโต

ของพืชด้านการชอนไชของรากพืช ท าให้การเกาะยึดตัวของดินไม่ดียากแก่ การไถพรวน เกิดการชะล้าง
พังทลายได้ง่าย สภาพปัญหานี้พบครอบคลุมเนื้อที่รวม 62,438 ไร่ หรือคิดเป็นร้อยละ 18.89 ของเนื้อที่

ลุ่มน้ า

2) ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ า
เมื่อพิจารณาหลักเกณฑ์การประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินในประเทศไทยนั้น กรมพัฒนาที่ดิน

ใช้เกณฑ์การประเมินจากค่าวิเคราะห์ดิน 5 รายการ คือ ร้อยละปริมาณอินทรียวัตถุปริมาณฟอสฟอรัสที่

เป็นประโยชน์ ปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ ความจุแลกเปลี่ยน แคตไอออน และอัตราร้อยละ
ความอิ่มตัวเบส ซึ่งแต่ละรายการจะมีเกณฑ์ประเมินเป็นค่าสูง ปานกลาง ต่ า เนื่องจากสภาพทาง

ธรรมชาติ โดยดินมีวัตถุต้นก าเนิดดินที่มีแร่ธาตุอาหารตามธรรมชาติต่ า ประกอบกับมีการใช้ประโยชน์

ที่ดินอย่างต่อเนื่องติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยไม่ได้มีการปรับปรุงบ ารุงดินเท่าที่ควร ท าให้ดินเสื่อมโทรม
ความอุดมสมบูรณ์ลดลงอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้พืชเจริญเติบโตช้า ผลผลิตตกต่ า คุณภาพไม่ดีสภาพปัญหา

นี้พบกระจายครอบคลุมเนื้อที่รวม 45,347 ไร่ หรือร้อยละ 13.72 ของเนื้อที่ลุ่มน้ า นอกจากนี้ยังพบปัญหา
ดินมีความอุดมสมบูรณ์ปานกลาง ครอบคลุมเนื้อที่รวม 839 ไร่ หรือร้อยละ 0.25 ของเนื้อที่ลุ่มน้ า

3) ปัญหาพื้นที่มีความลาดชันสูง

พื้นที่ที่มีความลาดชันสูง ส่วนใหญ่มีสภาพการใช้ที่ดินเป็นป่าไม้ พื้นที่นี้ไม่เหมาะที่จะน ามาใช้
ประโยชน์ด้านการเกษตร และมีความเสี่ยงต่อการชะล้างพังทลายของดินสูง ส่วนใหญ่พบกระจายตัวอยู่ใน

พื้นที่ต าบลหาดขาม อ าเภอกุยบุรี มีเนื้อที่ 211,610 ไร่ หรือร้อยละ 64.01 ของเนื้อที่ลุ่มน้ า