Page 35 - แผนบริหารจัดการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำคลองกุย อำเภอกุยบุรี และอำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
P. 35
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
19
ประเภทการใช้ที่ดินมีวิธีการโดยวิเคราะห์ข้อมูลดินร่วมกับข้อมูลสภาพการใช้ที่ดินมาจัดท าหน่วยที่ดิน
หลังจากนั้นถึงด าเนินการเก็บข้อมูลตามเนื้อที่สภาพการใช้ที่ดินที่มีมากที่สุดในลุ่มน้ า
การประเมินคุณภาพที่ดินด้านกายภาพเป็นการวิเคราะห์ศักยภาพของหน่วยที่ดินต่อการใช้
ประโยชน์ที่ดินประเภทต่าง ๆ ในระดับการจัดการที่แตกต่างกัน วิธีการประเมินคุณภาพที่ดินมีหลายวิธี
กลุ่มวางแผนทรัพยากรน้ าเพื่อการพัฒนาที่ดินได้เลือกใช้วิธีการประเมินคุณภาพที่ดินตามหลักการของ
FAO Framework ซึ่งมีจ านวน 2 รูปแบบแต่ในการประเมินคุณภาพที่ดินเบื้องต้นจะท าการประเมินเพียง
ด้านเดียวคือการประเมินทางด้านคุณภาพเป็นการประเมินเชิงกายภาพว่าที่ดินนั้น ๆ มีความเหมาะสมมาก
หรือน้อยเพียงใดต่อการใช้ที่ดินประเภทต่าง ๆ โดยศึกษาการประเมินคุณภาพดินร่วมกับประเภทการใช้
ที่ดินที่ได้ก าหนดเป็นตัวแทนการเกษตรกรรมหลักในลุ่มน้ าสาขา การวิเคราะห์ได้ค านึงถึงปัจจัยที่มีผลต่อ
การเจริญเติบโตของพืชในแต่ละด้านของดินที่แตกต่างกันโดยอาศัยคุณลักษณะดินแตกต่างกันไปตามวัตถุ
ต้นก าเนิดของดินซึ่งคุณลักษณะที่ดินที่ใช้ในการแสดงค่าเพื่อวัดระดับการเจริญเติบโตแตกต่างกัน
คุณภาพที่ดินที่น ามาประเมินส าหรับการปลูกพืชในระบบ FAO Framework ได้ก าหนดไว้ทั้งหมด
25 ชนิด แต่ที่น ามาพิจารณาเพื่อประเมินความเหมาะสมของที่ดินในแต่ละ ประเภทการใช้ที่ดินมีจ านวน 8
คุณภาพที่ดิน ประกอบด้วย
1) ระบอบอุณหภูมิ (Temperature regime: T)
คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ค่าเฉลี่ยอุณหภูมิในฤดูเพาะปลูกเพราะอุณหภูมิมีอิทธิพล
ต่อการงอกของเมล็ด การออกดอกของพืชบางชนิด และมีส่วนสัมพันธ์กับกระบวนการสังเคราะห์แสง ซึ่ง
ส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของพืช
2) ความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (Moisture availability: M)
คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ระยะเวลาการท่วมขังของน้ าในฤดูฝน ปริมาณน้ าฝน
เฉลี่ยในรอบปีหรือความต้องการน้ าในช่วงการเจริญเติบโตของพืช นอกจากนี้ได้พิจารณาถึงลักษณะของ
เนื้อดิน ซึ่งมีผลต่อความสามารถในการอุ้มน้ าที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
3) ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช (Oxygen availability: O)
คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่ สภาพการระบายน้ าของดิน ทั้งนี้เพราะพืชโดยทั่วไปราก
พืชต้องการออกซิเจนในกระบวนการหายใจ
4) ความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหาร (Nutrient availability: S)
คุณลักษณะที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ปริมาณธาตุอาหารพืชในดิน
5) ความเสียหายจากน้ าท่วม (Flood hazard: F)
คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่ จ านวนครั้งที่น้ าท่วมในช่วงรอบปีที่ก าหนดไว้ หมายถึง
พืชได้รับความเสียหายจากการที่น้ าท่วมบนผิวดินชั่วระยะเวลาหนึ่งหรือเป็นน้ าที่มีการไหลบ่าการมีน้ าท่วม
ขังจะท าให้ดินขาดออกซิเจนส่วนน้ าไหลบ่าจะท าให้รากพืชได้รับความกระทบกระเทือนหรือรากอาจหลุด