Page 7 - แผนบริหารจัดการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำห้วยท่าแค จังหวัดนครราชสีมา

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

บ้านหนองแต้ว บ้านสระจระเข้ และบ้านโคกพรม บ้านใหม่ ต าบลโนนไทย ซึ่งในแต่ละสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่

มีลักษณะใกล้เคียงกัน อย่างไรก็ตามเพื่อให้การด าเนินงานสอดคล้องกับสภาพปัญหาของพื้นที่และความ
ต้องการของชุมชน สามารถน ามาจัดท าแผนการด าเนินงานแบ่งออกเป็น 3 ระยะ โดยมีเป้าหมายไม่น้อย

กว่า 10,000 ไร่ ได้แก่ ระยะที่ 1 (ปี 2563) ด าเนินการออกแบบผังรวมพร้อมกับจัดท าแผนบริหารโครงการ

ป้องกันการชะล้างพังทลายของดินพร้อมมาตรการด้านการอนุรักษ์ดินและน้ า ระยะที่ 2 (ปี 2564)
ด าเนินการออกแบบระบบอนุรักษ์ดินและน้ าเพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดินพร้อมแบบก่อสร้าง

และการประเมินราคา ระยะที่ 3 (ปี 2565) ด าเนินการจัดท าระบบอนุรักษ์ดินและน้ าตามแบบและพื้นที่
เป้าหมายด าเนินการ โดยก าหนดให้มีแนวทางและมาตรการที่มีความสอดคล้องกับสภาพปัญหา แผนการ

ใช้ที่ดินบนพื้นฐานการมีส่วนร่วม ดังนี้

แบ่งตามระดับ
ความรุนแรงของการชะล้างพังทลายของดิน ในพื้นที่ที่มีระดับปานกลาง ก าหนดมาตรการในการไถพรวน

และปลูกพืชตามแนวระดับ การยกร่องตามแนวระดับ แนวหญ้าแฝก ทางล าเลียง ทางระบายน้ า
ฝายชะลอน้ า และบ่อดักตะกอนดิน ส่วนระดับรุนแรงน้อย มีมาตรการเพิ่มเติมตามลักษณะภูมิประเทศ คือ

การไถพรวนดิน การปรับระดับ และปรับรูปแปลงนา

ส่วนใหญ่มีปัญหาดินเค็มและ
ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ า ก าหนดมาตรการโดยเน้นการเพิ่มอินทรียวัตถุด้วยการปลูกพืชคลุมดิน

ปลูกพืชปุ๋ยสด การใช้ปุ๋ยคอก น้ าหมักและปุ๋ยหมัก

ในพื้นที่ทางการเกษตรซึ่งมีสภาพ
ปัญหาการขาดแคลนน้ า จึงก าหนดมาตรการตามสภาพปัญหาและสอดคล้องตามความต้องการของชุมชน

คือ สระเก็บน้ า ฝายทดน้ า การปรับปรุงล าน้ า คลองส่งน้ า ระบบส่งน้ าด้วยท่อ และระบบให้น้ าแบบ micro
irrigation

ต้นแบบการบริหารจัดการทรัพยากรดินและน้ าเชิงบูรณาการ เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน
เป็นรูปแบบการบริหารจัดการลุ่มน้ าเชิงระบบ ครอบคลุมทุกมิติแบบองค์รวม ได้แก่ มิติทางกายภาพ สังคม

เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม โดยก าหนดทิศทางจากสภาพปัญหาเป็นตัวน า ความรู้ทางวิชาการที่หลากหลาย

สาขาผ่านกระบวนการคิด วิเคราะห์จากงานวิจัย และเทคโนโลยีด้านการพัฒนาที่ดิน การอนุรักษ์
ดินและน้ า ผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน ประกอบด้วย การวิเคราะห์สภาพปัญหาของพื้นที่

คัดเลือกวิธีการประเมินปัญหาการชะล้างพังทลายของดิน และตรวจสอบข้อมูลที่เป็นปัจจุบันครอบคลุม

ประเด็นปัญหาของสภาพพื้นที่อย่างแท้จริง ได้แก่ ข้อมูลการชะล้างพังทลายของดิน ข้อมูลด้านทรัพยากร
ดิน ข้อมูลสภาพการใช้ที่ดิน ระดับการเปลี่ยนแปลงของการใช้ที่ดิน ข้อมูลด้านทรัพยากรน้ า สภาพภูมิ

ประเทศ และสิ่งแวดล้อม ข้อมูลทางเศรษฐกิจและสังคม ซึ่งมีความเชื่อมโยงกันในด้านกายภาพ เศรษฐกิจ