Page 31 - มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ำที่เหมาะสมในการปลูกข้าวไร่บนพื้นที่สูงในเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำแม่จันตอนบน ตำบลแม่สลองนอก อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
21

การกร่อนของหน้าดินได้ทั้ง 2 ระบบ ในส่วนวิธีการที่ 5 ปลูกข้าวไร่ มีแถบหญ้าแฝก ที่ระยะห่างคูรับ
น้ าขอบเขาในแนวดิ่ง 8 เมตร (V.I.=8 ม.) จะช่วยชะลอการไหลบ่าของน้ าได้พอสมควร เมื่อมีการตัด
แต่งใบหญ้าแฝกจะน ามาคลุมแปลงไว้ และเกิดการย่อยสลายในที่สุด ส่งผลให้มีปริมาณอินทรียวัตถุใน
ดินเพิ่มสูงขึ้น รองลงมา (ตารางที่ 4)

หลังการทดลองปี พ.ศ.2558 ปริมาณอินทรียวัตถุในดินอยู่ในระดับสูง (high) มีค่าอยู่ระหว่าง
3.98-4.35 เปอร์เซ็นต์ ไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิธีการที่ 5 ปลูกข้าวไร่ มี
แถบหญ้าแฝกที่ระยะห่างคูรับน้ าขอบเขาในแนวดิ่ง 8 เมตร (V.I.=8 ม.) และวิธีการที่ 2 ปลูกข้าวไร่ มี
คูรับน้ าขอบเขาที่มีระยะห่างคูรับน้ าขอบเขาในแนวดิ่ง 4 เมตร (V.I.=4 ม.) มีค่าเพิ่มสูงสุด 4.35

เปอร์เซ็นต์ และ 4.32 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ เมื่อเปรียบเทียบกับก่อนการทดลองส่วนปริมาณ
อินทรียวัตถุในดินที่มีค่าต่ า คือวิธีการที่ 1 ปลูกข้าวไร่ ไม่มีระบบอนุรักษ์ดินและน้ ามีค่าต่ าสุด 4.03
เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ (ตารางที่ 4)
หลังการทดลองปี พ.ศ.2559 ปริมาณอินทรียวัตถุในดินอยู่ในระดับสูง (high) ถึงระดับสูงมาก

(very high) มีค่าอยู่ระหว่าง 3.83-4.55 เปอร์เซ็นต์ ไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ วิธีการที่ 4 ปลูก
ข้าวไร่ มีแถบหญ้าแฝก ที่ระยะห่างคูรับน้ าขอบเขาในแนวดิ่ง 4 เมตร (V.I.=4 ม.) และวิธีการวิธีการที่
5 ปลูกข้าวไร่ มีแถบหญ้าแฝก ที่ระยะห่างคูรับน้ าขอบเขาในแนวดิ่ง 8 เมตร (V.I.=8 ม.) มีค่าเพิ่ม

สูงสุด 4.56 เปอร์เซ็นต์ และ 4.31 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ เมื่อเปรียบเทียบกับก่อนการทดลองส่วน
ปริมาณอินทรียวัตถุในดินที่มีค่าต่ า คือวิธีการที่ 7 ปลูกข้าวไร่ มีคูรับน้ าขอบเขาที่มีระยะห่างคูรับน้ า
ขอบเขาในแนวดิ่ง 8 เมตร (V.I.=8 ม.) ปลูกวิธีการที่ 2 ปลูกข้าวไร่ มีคูรับน้ าขอบเขาที่มีระยะห่างคูรับ
น้ าขอบเขาในแนวดิ่ง 4 เมตร (V.I.=4 ม.) วิธีการที่ 7 ปลูกข้าวไร่ มีแถบชาอัสสัม ที่ระยะห่างคูรับน้ า
ขอบเขาในแนวดิ่ง 8 เมตร (V.I.=8 ม.) มีค่าต่ าสุด 4.00 เปอร์เซ็นต์ และ 4.08 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ

(ตารางที่ 4)
หลังการทดลองปี 2559 อินทรียวัตถุในดินมีค่าเพิ่มขึ้นอยู่ในระดับค่อนข้างสูง การ
สูญเสียอินทรียวัตถุในดินเกิดจากการเตรียมพื้นที่ ส าหรับปลูกข้าวไร่ในช่วงปีแรก ในส่วนปริมาณ

อินทรียวัตถุในดินที่เหลืออยู่ในดิน เกิดจากการไม่เผาตอซังข้าว ปล่อยให้คลุมแปลงและย่อยสลายลง
ไปในแปลงปลูกข้าวไร่