Page 93 - ผลสำเร็จของการดำเนินงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริโครงการพัฒนาลุ่มน้ำพัฒนาคุณภาพชีวิตในพื้นที่ต้นน้ำน้ำหนาว

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
72

4.2 การเปลี่ยนแปลงสมบัติทางเคมีของดินโครงการอันเนื่องมาจากพระราชด้าริโครงการพัฒนา

ลุ่มน้้าพัฒนาคุณภาพชีวิตในพื้นที่ต้นน้้าน้้าหนาว หมู่ที่ 2 ต้าบลหลักด่าน อ้าเภอน้้าหนาว
จังหวัดเพชรบูรณ์
4.2.1 สมบัติของดินก่อนด าเนินการ
ก่อนการด าเนินงานจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ า ได้มีการตรวจวิเคราะห์ดินโดย

เก็บตัวอย่างดินในพื้นที่โครงการฯ และประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ของดินพบว่า ค่าความเป็นกรด
เป็นด่างของดินเท่ากับ 5.2 ปริมาณอินทรียวัตถุอยู่ในระดับต่ า คือ 1.38 เปอร์เซ็นต์ ปริมาณฟอสฟอรัสที่
เป็นประโยชน์อยู่ในระดับต่ ามาก คือ 1 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์อยู่ใน
ระดับต่ า คือ 27 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ตารางที่ 12) ซึ่งโดยทั่วไปดินในพื้นที่ก่อสร้างระบบอนุรักษ์ดินและ

น้ าจะมีความอุดมสมบูรณ์ต่ า ซึ่งอาจจะเกิดจากปัญหาการชะล้างพังทลายของดิน ท าให้สูญเสียหน้าดินไป
หมดแล้ว การใช้มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าเป็นแนวทางแก้ไขปัญหาอย่างหนึ่ง หลังจากนั้นจึงปรับปรุง
บ ารุงดินด้วยอินทรียวัตถุ เพื่อฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ตารางที่ 12 สมบัติทางเคมีของดินก่อนด าเนินการ

สมบัติของดิน ระดับ ผลการวิเคราะห์
ค่าปฏิกิริยาดิน กรดจัด 5.2
ปริมาณอินทรียวัตถุ (เปอร์เซ็นต์) ต่ า 1.38
ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ (มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม) ต่ ามาก 1
ปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ (มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม) ต่ า 27
ที่มา : กลุ่มวิเคราะห์ดิน ส านักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 (2559)

4.2.2 สมบัติของดินหลังด าเนินการ
ภายหลังการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ า จากการประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ของดิน
พบว่า ระดับความอุดมสมบูรณ์ของดินมีการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้น โดยค่าความเป็นกรดเป็นด่าง
ของดินมีค่าเพิ่มขึ้นเท่ากับ 5.6 ปริมาณอินทรียวัตถุมีค่าเพิ่มขึ้นเท่ากับ 1.75 เปอร์เซ็นต์ ทั้งนี้อาจเกิดจาก

การสับกลบพืชปุ๋ยสดและการใช้น้ าหมักชีวภาพ ส่วนปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ โดยมีค่าเพิ่มขึ้น
เท่ากับ 20 อยู่ในระดับปานกลาง ทั้งนี้อาจเกิดจากปุ๋ยเคมีที่ใส่ตกค้างในดินภายหลังการปลูกพืช
การปรับปรุงดินด้วยปุ๋ยพืชสด และระบบอนุรักษ์ดินและน้ าที่สร้างขึ้นเพื่อลดความยาวของความลาดชันใน
พื้นที่ ส่งผลท าให้ปริมาณการชะล้างพังทลายลดลง ปริมาณธาตุอาหารพืชในดินจึงไม่ถูกชะล้าง

เช่นเดียวกับปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ที่เพิ่มขึ้นอยู่ในระดับปานกลาง โดยมีค่าเพิ่มขึ้นเท่ากับ 70
มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ตารางที่ 13)