Page 41 - โครงการ 60 พรรษา สยามบรมราชกุมารี 60 เขตปฐพีพัฒนาอย่างยั่งยืน เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำห้วยฝ่าย-ห้วยสะท้อน (ศก.7) ลุ่มน้ำสาขา แม่น้ำมูล ส่วนที่ 3 ลุ่มน้ำหลัก แม่น้ำมูล อำเภอเมือง จังหวัดศรีสะเกษ

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
26

บทที่ 3
การตรวจเอกสาร

3.1 โครงการ 60 พรรษา สยามบรมราชกุมารี 60 เขตปฐพีพัฒนาอย่างยั่งยืน

เป็นโครงการที่กรมพัฒนาที่ดินได้เริ่มปี 2558 เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพ
รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในวโรกาสทรงเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา ในวันที่ 2 เมษายน
2558 โดยด าเนินการส ารวจและจัดท าฐานข้อมูล ทั้งทางด้านทรัพยากรธรรมชาติ สภาพเศรษฐกิจ
และสังคม เพื่อใช้ในการวิเคราะห์วางแผนการใช้ประโยชน์ที่ดิน การใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างถูกต้อง

และเกิดประโยชน์สูงสุด อีกทั้งการก าหนด มาตรการอนุรักษ์ทรัพยากรดินและน้ าไปพร้อมกับการท า
เกษตรกรรมและด้านอื่นๆ ซึ่งจะพัฒนาที่ดินลุ่มน้ า 60 แห่ง จากส านักงานพัฒนาที่ดินทั้ง 12 เขตๆละ
5 แห่ง ให้เป็นพื้นที่ต้นแบบในการจัดท าแผนเขตพัฒนาที่ดินให้กับเกษตรกร และหน่วยงาน ส่วน
ท้องถิ่น น าไปเป็นแบบอย่างในการพัฒนาพื้นที่เกษตรกรรมเพื่อให้เห็นถึง ประโยชน์ของการพัฒนา

ที่ดินได้อย่างมีประสิทธิภาพ และยั่งยืน การด าเนินการในเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ าเฉลิมพระเกียรติ จะ
เน้นหนักไปที่กิจกรรมการอนุรักษ์ดินและน้ า การปรับปรุงคุณภาพดิน การปรับปรุงบ ารุงดิน ฟื้นฟูและ
ปูองกันการชะล้างพังทลายของดิน การพัฒนาแหล่งน้ า ทั้งแหล่งน้ าในไร่นานอกเขตชลประทานและ

แหล่งน้ าเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ ารวมทั้งส่งเสริมการใช้สารอินทรีย์ลดการใช้สารเคมีทางการเกษตร
การพัฒนาหมอดินอาสาและยุวหมอดิน จัดตั้งศูนย์เรียนรู้การพัฒนาที่ดินตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง
รณรงค์งดเผาฟางและตอซังพืชโดยให้หันมาไถกลบแทน ควบคู่กับการส่งเสริมปลูกไม้ยืนต้นโตเร็ว
รองรับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและลดโลกร้อน ที่ส าคัญคือกิจกรรมส่งเสริมการผลิตปุ๋ย
หมักสูตรพระราชทาน ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (กองแผนงาน กรม

พัฒนาที่ดิน. 2558)

3.2 เขตพัฒนาที่ดิน

เขตพัฒนาที่ดิน หมายถึง พื้นที่ลุ่มน้ าย่อยที่ได้รับการคัดเลือกให้พัฒนา โดยการบูรณาการ
กิจกรรมที่เกี่ยวข้องของกรมพัฒนาที่ดิน เช่น การส ารวจและวางแผนการใช้ที่ดิน การจัดท าระบบ
อนุรักษ์ดินและน้ า การพัฒนาแหล่งน้ า การปรับปรุงบ ารุงดิน และฟื้นฟูดินที่มีปัญหาทางการเกษตร

มุ่งหวังให้สามรถใช้ประโยชน์ที่ดินได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน ตลอดจนเป็นพื้นที่สาธิตการ
พัฒนาที่ดินอย่างเป็นระบบ (ส านักนิเทศและถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน, 2551) โดยกรม
พัฒนาที่ดินให้สถานีพัฒนาที่ดินจังหวัดคัดเลือกพื้นที่ท าการเกษตรที่ประสบปัญหาการใช้ประโยชน์
ที่ดินรูปแบบต่างๆ ที่ส่งผลกระทบต่อเกษตรกรในพื้นที่ขึ้นมาอย่างน้อยจังหวัดละ 1 แห่งต่อปี ส าหรับ
ประกาศให้เป็นเขตพัฒนาที่ดิน ซึ่งพื้นที่ที่ได้รับการจัดตั้งเป็นเขตพัฒนาที่ดินแล้วจะมีการจัดตั้ง

คณะกรรมการบริหารเขตพัฒนาที่ดินที่มีผู้อ านวยการส านักงานพัฒนาที่ดินเขต เป็นประธาน
คณะกรรมการพัฒนาที่ดินระดับจังหวัด มีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธาน และคณะท างานพัฒนา
ที่ดินระดับอ าเภอ มีนายอ าเภอเป็นประธาน ซึ่งคณะกรรมการทั้งหมดจะท าหน้าที่ในการประชุมหารือ

ร่วมกับเกษตรกรในพื้นที่ถึงปัญหาที่เกิดขึ้นเพื่อจัดท าแผนงานพัฒนาพื้นที่อย่างเป็นระบบ โดยมี
หน่วยงานพัฒนาอื่นที่เกี่ยวข้องร่วมบูรณาการงาน ตลอดจนมีการติดตามผลการด าเนินงานอย่าง
ต่อเนื่อง