Page 49 - รายงานการสำรวจดินและสภาพการใช้ที่ดิน ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลเขาหินซ้อน อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ 41

7.3 การจ�าแนกความเหมาะสมของดิน

7.3.1 การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับการปลูกพืช

การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจ ใช้วิธีประเมินตามคู่มือการจ�าแนก

ความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจของประเทศไทย (กองส�ารวจและจ�าแนกดิน, 2543) และข้อควรระวัง
พิจารณาเพื่อจ�าแนกความเหมาะสมของดิน คือ สภาพภูมิอากาศและชั้นความสูงไม่ได้น�ามาเป็นข้อพิจารณาใน

การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับการปลูกพืชต่างๆ โดยตรง แต่ผู้จ�าแนกความเหมาะสมของดินควรจะ
น�าสภาพภูมิอากาศมาพิจารณาเป็นอันดับแรก เพื่อแนะน�าหรือเลือกชนิดพืชที่จะน�ามาปลูกว่าจะใช้ปลูกได้หรือไม่

โดยค�านึงถึงเขตความชื้นของดินที่ได้จากระบบการจ�าแนกดินหรือความสูงที่อยู่เหนือระดับน�้าทะเล

การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจ (ตารางที่ 4) โดยมีรายละเอียดดังนี้

1) หลักเกณฑ์การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจ

(1) ศึกษาลักษณะและสมบัติต่างๆ ของดิน ตลอดจนสภาพแวดล้อมที่ได้จากข้อมูล

การส�ารวจและจ�าแนกดินอย่างละเอียด น�ามาจัดหมวดหมู่หรือเป็นชั้นตามความรุนแรงของลักษณะดินและ
สภาพแวดล้อมที่มีผลต่อการเพาะปลูกพืช หรือตามความเสี่ยงต่อความเสียหาย เมื่อน�าดินนั้นมาปลูกพืช พิจารณา

โดยถือหลักว่า พืชที่จะปลูกตามปกติจะต้องปลูกในฤดูฝน ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นจะประกอบด้วย
ชุดดินหลายชุด แต่ไม่ได้หมายความว่าชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นนั้นต้องการการจัดการที่เหมือนกัน

เสมอไป ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นจะมีข้อจ�ากัดปลีกย่อยลงไปอีก เรียกว่า ชั้นความเหมาะสมของดินย่อย
(subclass)

(2) ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นยกเว้นชั้นความเหมาะสมที่ 1 จะต้องระบุลักษณะ
และสมบัติของดินที่มีผลต่อการเจริญเติบโตหรือมีผลกระทบต่อผลผลิตของพืชที่ปลูก ลักษณะของดินที่ระบุไว้ใน

ชั้นความเหมาะสมของดินส�าหรับการปลูกพืชแต่ละชั้น เรียกว่า ข้อจ�ากัด (limitation) การจ�าแนกความเหมาะสม
ของดินแต่ละชั้นจะต้องตรวจสอบว่าดินแต่ละชุดนั้นมีลักษณะอะไรบ้างที่รุนแรงที่สุดที่จะเป็นอุปสรรคต่อการ

เจริญเติบโตหรือมีผลกระทบต่อผลผลิตของพืชก็จะตกอยู่ในชั้นความเหมาะสมนั้น
(3) เมื่อทราบชั้นความเหมาะสมของดินส�าหรับการปลูกพืชแล้วให้ท�าการจ�าแนกชั้นความ

เหมาะสมย่อยลงไป โดยจะระบุชนิดของข้อจ�ากัดที่รุนแรงที่สุดไว้ต่อท้ายชั้นความเหมาะสมของดินหลัก ชนิดของ
ข้อจ�ากัดหรือลักษณะของดินที่เป็นอันตรายหรือท�าความเสียหายให้แก่พืช ได้แก่

t : สภาพพื้นที่ (topography)

s : เนื้อดิน (texture) หรือชั้นขนาดอนุภาคขนาดดิน (particle size class)
d : การระบายน�้าของดิน (drainage)

w : น�้าแช่ขัง (water logging)
n : ความอุดมสมบูรณ์ของดิน (nutrient status)