Page 68 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

ภาพมุมสูงของพื้นที่ทุงกุลารองไห

แมน้ําที่สําคัญของทุงกุลารองไห มีดังนี้
แมน้ํามูล เปนเสนแนวเขตตลอดความยาวของพื้นที่ อยูทางทิศใตของพื้นที่ทุงกุลารองไห
ลําพังชู เปนเสนแนวเขต อยูทางทิศตะวันตกของพื้นที่ทุงกุลารองไห
ลําพลับพลา อยูตอนกลางของพื้นที่ทุงกุลารองไห

ลําเสียวใหญ มาจากอําเภอบรบือ ผานทางเหนือตอนกลางของชายทุงกุลารองไห
ลําเสียวนอย มาจากทางตอนเหนือของทุงกุลารองไหมาบรรจบกับลําเสียวใหญ
ลําเตา มาจากทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของทุงกุลารองไหมาบรรจบกับลําเสียวใหญ

ปญหาของทุงกุลารองไหกับการทํานา

ทุงกุลารองไหจะมีสภาวะแวดลอมที่ไมเหมาะสมแกการทํานาในยุครวมสมัยปจจุบันเปนอยางยิ่ง
ซึ่งสามารถแสดงใหเห็นเปนภาพรวมในรูปของการที่ที่ดินของทุงกุลารองไห.เปนที่ดินประเภทใหผลตอบแทนต่ํา
ไมคุมคาการลงทุนเมื่อพิจารณาลึกลงไปจะพบวามีเหตุและปจจัยที่ทําใหเกิดเปนปญหาดังกลาวดังนี้

1) ชาวทุงกุลารองไหสวนใหญเปนชาวนา และทํานาเพียงอยางเดียว โดยอาศัยน้ําฝนเปนหลัก
2) บริเวณเขตทุงกุลารองไห มีปริมาณน้ําฝนโดยเฉลี่ยปละ 1,300 มิลลิเมตร และโดยที่
รอยละ 80 ของปริมาณน้ําฝนทั้งป จะตกอยูในระยะเวลาประมาณ 6 เดือน คือ นับตั้งแตเดือนพฤษภาคม ถึง
เดือนตุลาคมของทุกป และจะมีฝนตกหนักตอเนื่องกัน 2 ชวง โดยมีชวงแลงคั่นกลางระหวางฝนตกหนักทั้ง 2 ชวงนั้น

3) ฝนตกหนักชวงแรกคือ.ชวงฤดูกาลเพาะปลูก ในระหวางเดือนพฤษภาคม.ถึง.เดือนมิถุนายน
ในระยะนี้ชาวนาตองเตรียมแปลงตกกลาและแปลงนา บางปฝนชวงนี้มาลาชาแตบางปก็มาเร็วซึ่งไมแนนอนเสมอไป
4) หลังจากฝนชวงแรกนี้ ก็จะเกิดฝนทิ้งชวง โดยจะมีระยะเวลาประมาณ 2 ถึง 4 สัปดาห
คือในระหวางกลางเดือนกรกฎาคม – ตนสิงหาคมซึ่งก็ไมแนนอนเสมอไป เพราะบางปอาจมาลาชาหรือบางปก็

อาจจะมาเร็วกวานี้ และในระยะนี้ชาวนามีความตองการน้ํา เพื่อใชหลอเลี้ยงแปลงตกกลาใหรอดตายจากการ
ขาดน้ํา และเจริญเติบโตพอที่จะใชปกดําได เมื่อฝนตกหนักในชวงที่สอง ความตองการใชน้ําในระยะนี้จะตองมี
เพียงพอสําหรับหลอเลี้ยงแปลงกลา โดยคิดเปนพื้นที่ประมาณ รอยละ 5 ถึง 7 ของพื้นที่ทํานาทั้งหมด
5) โดยทั่วไปแลวในทางปฏิบัติ.ชาวนาจะเริ่มดํานาเมื่อฝนตกหนักในชวงที่สอง.คือระหวาง

ปลายเดือนกรกฎาคม ถึงตนเดือนสิงหาคม หากวาฝนชวงนี้มาเร็วชาวนาก็จะประสบกับปญหาการเตรียมแปลง
เพาะปลูก เนื่องจากมีน้ําอยูในแปลงนาจํานวนมาก และอาจมีระดับน้ําในแปลงนาสูงกวา 50 เซนติเมตร

โครงการพัฒนาทุงกุลารองไห 65