Page 59 - แนวทางการศึกษาดินตัวแทนหลักสำหรับพัฒนาการเกษตรของประเทศไทย

- 52 -

โดยกระบวนการชะละลาย ดินชั้นนี้มักมีสีจาง เนื้อหยาบและปริมาณแร่ธาตุต่ํากว่าชั้นดิน A ที่อยู่ด้านบน
เนื่องจากจะเหลือเฉพาะวัตถุที่คงทนต่อการสลายตัว เช่น อนุภาคทราย ทรายแป้งและแร่เซสควิออกไซด์ เป็นต้น

มักพบในดินที่มีอายุมากหรือดินที่ผ่านการชะล้างอย่างรุนแรง
B horizon ชั้น B: ชั้นสะสม (illuviation horizon) ชั้นดินที่เกิดใต้ชั้น A, E หรือ O เป็นชั้นที่มี
การสะสมสสารและแร่ธาตุที่มาจากชั้นซึมชะ (E) พวกดินเหนียว อินทรียสาร เหล็ก อะลูมินัม ฮิวมัส คาร์บอเนต

ยิปซัม ซิลิกา และอื่นๆ ซึ่งถูกชะล้างมาจากชั้นบน จะมีลักษณะที่แสดงถึงการสะสมอนุภาคดินเหนียว เช่น มีสี
ดําของอินทรียวัตถุ หรือมีเนื้อดินละเอียดกว่าชั้นดินอื่นๆ หรือมีร่องรอยที่แสดงถึงการเคลื่อนย้ายคาร์บอเนต
หรือการสะสมพวกเซสควิออกไซด์ ในดินที่ผ่านการพัฒนาการน้อยจะไม่พบชั้นดินสะสม เช่น ดินบนพื้นที่

ตะกอนใหม่หรือดินบนที่ลาดชันที่มีการชะล้างพังทลายของหน้าดิน
C horizons หรือ layers ชั้น C: ชั้นวัตถุต้นกําเนิดดิน เป็นชั้นของวัตถุเริ่มต้นที่จะพัฒนาต่อไป
เป็นดิน เป็นชั้นที่ไม่รวมชั้นหินแข็ง เป็นชั้นที่ไม่ค่อยได้รับอิทธิพลจากกระบวนการทางดิน (pedogenic

process) ขาดสมบัติของการเป็นชั้น O, A, E และ B จะไม่มีองค์ประกอบและโครงสร้างที่แสดงลักษณะของดิน
องค์ประกอบของชั้น C อาจเหมือนหรือไม่เหมือนกับชั้น A, E หรือ B ก็ได้ ชั้น C ที่พบในหน้าตัดดินใดๆ อาจ
เป็นวัตถุต้นกําเนิดของดินที่วางตัวอยู่ด้านบนหรือไม่ก็ได้ ดินที่เกิดจากวัตถุต้นกําเนิดดินอยู่กับที่ (residuum)
ชั้นดิน C จะเป็นวัตถุต้นกําเนิดที่สัมพันธ์กับชั้นหินที่วางตัวอยู่ด้านล่าง ดินที่เกิดจากตะกอนที่พัดพามาทับถม

โดยแรงโน้มถ่วงของโลก (colluvium) หรือพัดพาโดยลมและน้ํา (alluvium) ชั้น C ที่วางตัวอยู่ด้านล่างอาจไม่
มีความสัมพันธ์กับชั้นหินที่วางตัวอยู่ด้านล่าง นอกจากนี้ชั้น C ยังรวมถึงตะกอนต่างๆ หินผุเนื้อยุ่ย (saprolite)
หินที่เกาะตัวกันหลวมๆ (unconsolidated bedrock) หรือชั้นที่มีการสะสมซิลิกา คาร์บอเนต ยิปซัม หรือ
เกลือที่ละลายได้ง่าย ที่อยู่ในสภาพที่แข็งตัวก็ถือว่าเป็นชั้น C

R layers ชั้น R: ชั้นหินแข็งที่เป็นองค์ประกอบทางธรณีวิทยาของเปลือกโลก ยังไม่มีการผุพัง
สลายตัว เช่น หินแกรนิต หินบะซอลต์ หินควอร์ตไซต์ หินทราย หินปูน ชั้นนี้จะต้องเป็นชั้นที่เชื่อมติดแน่น ใช้

พลั่วขุดไม่ค่อยเข้าถึงแม้ได้รับความชื้น ชั้น R นี้ อาจผุพังสลายตัวและพัฒนาไปเป็นวัตถุต้นกําเนิดดินและเป็น
ดินต่อไป

บริเวณช่วงชั้นที่มีการเปลี่ยนแปลง อาจให้ชั้นที่เป็นช่วงการเปลี่ยนแปลง ดังนี้

AB horizon ชั้น AB: ชั้นดินในช่วงเปลี่ยนแปลง มีลักษณะส่วนใหญ่เหมือนชั้น A มากกว่าชั้น B
เดิมเรียกว่าชั้น A3

BA horizon ชั้น BA: ชั้นดินในช่วงเปลี่ยนแปลง มีลักษณะส่วนใหญ่เหมือนชั้น B มากกว่าชั้น A
เดิมเรียกว่าชั้น B1

EB horizon ชั้น EB: ชั้นดินในช่วงเปลี่ยนแปลง มีลักษณะส่วนใหญ่เหมือนชั้น E มากกว่าชั้น B
BE horizon ชั้น BE: ชั้นดินในช่วงเปลี่ยนแปลง มีลักษณะส่วนใหญ่เหมือนชั้น B มากกว่าชั้น E

BC horizon ชั้น BC: ชั้นดินในช่วงเปลี่ยนแปลง มีลักษณะส่วนใหญ่เหมือนชั้น B มากกว่าชั้น C
เดิมเรียกว่าชั้น B3

CB horizon ชั้น CB: ชั้นดินในช่วงเปลี่ยนแปลง มีลักษณะส่วนใหญ่เหมือนชั้น C มากกว่าชั้น B
เดิมเรียกว่าชั้น C1

E/B horizon ชั้น E/B: ชั้นดินในช่วงเปลี่ยนแปลง ที่แสดงลักษณะทั้งชั้น E และชั้น B อย่างชัดเจน
โดยมีส่วนประกอบของชั้น E ล้อมรอบส่วนประกอบของชั้น B และส่วนประกอบของชั้น E มีปริมาตรมากกว่า