Page 24 - แนวทางการศึกษาดินตัวแทนหลักสำหรับพัฒนาการเกษตรของประเทศไทย

- 17 -

3.2 การตรวจสอบข้อมูลชุดดินเบื้องต้น

การตรวจสอบข้อมูลชุดดินเบื้องต้นมีขั้นตอน ดังนี้

1. รวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลต่างๆ ทั้งในรูปของเอกสารหรือแผนที่ ภายหลังจากการกําหนด

ชุดดินที่จะทําการศึกษาแล้ว สามารถรวบรวมได้จากเอกสารวิชาการและรายงานประเภทต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะ
เป็นเอกสารสํารวจดินในสมัยแรกๆ ได้แก่ Soil Survey Reports ตั้งแต่ฉบับที่ 1-105 เริ่มเผยแพร่ตั้งแต่ปี พ.ศ.
2505 (ภาคผนวกที่ 2) รายงานการสํารวจดินระดับจังหวัด มาตราส่วน 1:100,000 (ภาคผนวกที่ 3) รวมทั้ง
รายงานการสํารวจดินระดับโครงการต่างๆ (ฉบับที่ 1-787 เริ่มเผยแพร่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2508) เอกสารวิชาการ
สํารวจดิน (ฉบับที่ 15-528 เริ่มเผยแพร่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2515) และข้อมูลจากเอกสารงานสํารวจดินอื่นๆ เช่น การ

ประชุมวิชาการ เอกสารวิชาการของนักวิทยาศาสตร์ทางดินต่างประเทศ เป็นต้น (เอกสารต้นฉบับติดตามได้
จากห้องรวบรวมข้อมูลดิน กองสํารวจดินและวิจัยทรัพยากรดิน) ตามตัวอย่างภาพที่ 3-1

ภาพที่ 3-1 ตัวอย่างเอกสารวิชาการและรายงานประเภทต่างๆ

2. ตรวจสอบข้อมูลชุดดินเบื้องต้นจากรายงานและแผนที่ดิน ในที่นี้กําหนดให้ศึกษาและตรวจสอบ
จากข้อมูลรายงานและแผนที่ดินระดับจังหวัดมาตราส่วน 1:100,000 ก่อน เนื่องจากข้อมูลของชุดดินส่วนใหญ่
ถูกจัดตั้งและจัดทํารายละเอียดของข้อมูลต่างๆ อยู่ในช่วงของการจัดทํารายงานและแผนที่ดินระดับจังหวัด การ
ตรวจสอบข้อมูลเบื้องต้นดังกล่าวเป็นการศึกษาร่วมกับแผนที่ธรณีวิทยา แผนที่ภูมิประเทศ เพื่อให้ทราบถึง

ข้อมูลเบื้องต้นที่เป็นปัจจัยควบคุมการเกิดและพัฒนาการของดิน ทั้งทางด้านลักษณะ สมบัติ การแพร่กระจาย
ปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับชุดดินนั้นๆ (นอกจากนี้ยังอาจตรวจสอบร่วมกับแผนที่ดินในขนาดมาตราส่วน
ต่างๆ ทั้ง 1:250,000 1:50,000 และ 1:25,000 ด้วยก็ได้)

ทั้งนี้จากความหมายของ “ชุดดิน” ที่กําหนดการให้ชื่อชุดดิน จะใช้ชื่อสถานที่พบครั้งแรกเป็น
เบื้องต้นก่อน ดังนั้นจึงสามารถกําหนดขอบเขตของชุดดินนั้นๆ ในแผนที่ดินได้ โดยพิจารณาร่วมกับชื่อหมู่บ้าน
ตําบล อําเภอ แม่น้ํา ลําคลอง หรือชื่อของบริเวณที่มีลักษณะเด่นเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย รวมทั้งศึกษา

จากข้อมูลชุดดินที่ได้จัดตั้งไว้แล้ว (established soil series) ที่แนวโน้มส่วนใหญ่จะคัดเลือกมาจากบริเวณที่ชุด
ดินนั้นๆ ได้ถูกจัดตั้งขึ้น และมีค่าพิกัดการเก็บตัวอย่างดินกําหนดไว้ แต่หากไม่ได้เป็นบริเวณเดียวกัน ซึ่งอาจจะ
มีสาเหตุมาจากในการปรับปรุงข้อมูลและรายละเอียดของชุดดินครั้งหลังๆ ได้เปลี่ยนสถานที่เก็บชุดดินตัวแทน

ไปใช้ในบริเวณอื่นแทน เช่น จุดที่ศึกษาครั้งแรกนั้น อาจมีความลึกไม่ได้ตามมาตรฐานที่กําหนด (ตื้นกว่า 200
เซนติเมตร) ข้อมูลไม่สอดคล้องกับการกําหนดลักษณะและสมบัติของดินตามที่มีการกําหนดไว้ หรือมีการ
ดัดแปลงพื้นที่ไปใช้ประโยชน์อย่างอื่น ซึ่งปัจจุบันไม่สามารถเข้าพื้นที่ได้ เช่น พื้นที่ชุมชน พื้นที่วางกับระเบิด
พื้นที่ปนเปื้อน) หรืออาจเป็นพื้นที่ไม่เหมาะสมที่จะเข้าศึกษา ก็สามารถที่จะคัดเลือกจากบริเวณที่ใกล้เคียงจาก