Page 117 - แนวทางการศึกษาดินตัวแทนหลักสำหรับพัฒนาการเกษตรของประเทศไทย

- 110 -

ขั้นตอนการทําแท่งตัวอย่างหน้าตัดดินในห้องปฏิบัติการ มีดังนี้

1. ขั้นตอนแรกเป็นการเตรียมตัวอย่างดินก่อนผนึกผ้าเข้ากับดิน เพื่อให้ดินมีตัวยึดไม่หลุดร่วง
โดยเปิดฝากล่องตัวอย่างที่เก็บดินมา แล้วใช้แผ่นโฟมหนาประมาณ 1 นิ้ว ขนาดความกว้าง x ยาว เท่ากับกล่อง
คือ 120x20 เซนติเมตร หรือเล็กกว่าเล็กน้อย วางทาบตัวอย่างดินแล้วพลิกกล่องดินกลับหลัง พร้อมทั้งดันแผ่น
โฟมขึ้นมา (ภาพที่ 5-7) ให้ตัวอย่างดินโผล่พ้นขอบกล่องประมาณ 3-5 เซนติเมตร (ขึ้นกับลักษณะและชนิดของ

ดิน หากเป็นดินทรายจะหนาประมาณ 2-3 เซนติเมตร ถ้าเป็นดินปนหิน กรวด ลูกรัง จะหนาประมาณ 3-5
เซนติเมตร) แล้วตกแต่งผิวหน้าดินให้เรียบ เพื่อใช้เป็นด้านที่ใช้ผนึกผ้า

ภาพที่ 5-7 ขั้นตอนการเปิดฝากล่องแล้วพลิกกลับกล่องดินโดยใช้โฟมดันด้านหลัง

2. การฉีดน้ํายา (ใช้กาวลาเท็กซ์ผสมน้ําอัตราส่วนกาวต่อน้ําประมาณ 1:20 และผสมน้ํายา
ผงซักฟอกหรือน้ํายาล้างจาน ประมาณ 0.3 % โดยปริมาตร เพื่อเป็นสารลดแรงตึงผิวและช่วยให้น้ํายาซึมได้ดี
ขึ้น) ฉีดน้ํายาให้ชุ่ม ผึ่งลมไว้ให้แห้งหมาดๆ ฉีดซ้ําวันละ 2-3 ครั้ง ประมาณ 3-4 วัน (หากเป็นดินทราย จะต้อง

ฉีดให้มากกว่าดินเหนียว เนื่องจากตามปกติดินทรายจะไม่ค่อยจับตัวกัน) (ภาพที่ 5-8 ก) การฉีดกาวในขั้นตอน
นี้ เมื่อกาวแห้งจะทําให้ดินจับตัวแข็งคงรูปเป็นแท่งดิน
3. การผนึกผ้ากับดินเพื่อป้องกันไม่ให้ดินแตกหักหลุดลุ่ย ให้ใช้แปรงทาสีทากาวทาหนังประมาณ

300 ลูกบาศก์เซนติเมตร ให้ทั่วบนตัวอย่างดินด้านที่ได้ฉีดน้ํายาจนแข็งแล้ว (ภาพที่ 5-8 ข) เสร็จแล้วเอาผ้าด้าย
ดิบหรือผ้าขาวบางที่ตัดให้มีขนาดเท่าตัวอย่างหน้าตัดดิน ขนาด 120 x 20 เซนติเมตร วางทับลงบนกาว กดผ้า
ให้แนบกับดิน ทิ้งไว้ 2-3 วัน หลังจากกาวแห้ง ผ้าจะติดแน่นกับตัวอย่างดินนั้น (ภาพที่ 5-8 ค)

ภาพที่ 5-8 ขั้นตอนการฉีดน้ํายา (ก) การทากาวหนัง (ข) และการผนึกผ้ากับดิน (ค)

4. การตัดให้เป็นแผ่นบาง เมื่อกาวที่ผนึกผ้ากับดินแห้งดีแล้ว ใช้เลื่อยลันดาค่อยๆ เลื่อยตัวอย่าง
ดินที่โผล่ขึ้นมานี้ ให้ใบเลื่อยแนบกับกรอบไม้ ขณะเลื่อยใช้แผ่นสังกะสีบางๆ สอดตามเลื่อยเข้าไปด้วย เพื่อช่วย

ป้องกันการแตกหักของดินส่วนที่เลื่อยแล้ว และยังช่วยให้เลื่อยดินได้คล่องขึ้น (การเลื่อยดินเหนียวจะใช้เวลา
มากกว่าดินทราย) สําหรับดินที่มีก้อนกรวด หิน หรือมวลสารพอก ก้อนทรงมนปะปนอยู่ จะเป็นอุปสรรคต่อ