Page 113 - แผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาภาคใต้ฝั่งตะวันออกตอนล่าง
P. 113
3-45
โดยการวิธีกลนี้เปนการปองกันการชะลางพังทลายไดทันที แตเสียคาใชจายสูง และในระหวางกอสราง
ตองพิถีพิถันทําใหดี มิฉะนั้นจะกอใหเกิดความเสียหายมากขึ้นไปอีก ซึ่งสามารถทําไดหลายวิธีคือ
(2.1) การปลูกพืชตามแนวระดับ (Control cultivation) ไดแก การไถพรวน
ปลูกและเก็บเกี่ยวพืชขนานไปตามแนวระดับ ขวางความลาดชันของพื้นที่ เหมาะที่จะใชในพื้นที่ที่มี
ความลาดชัน 2-7 เปอรเซ็นต
(2.2) การสรางคันดินกั้นน้ํา (Terracing) เปนการสรางคันดินหรือรองน้ํา
ขวางความลาดชันของพื้นที่เพื่อลดความยาวของพื้นที่ที่รับน้ําฝนใหสั้นลง อยางไรก็ตามการที่จะให
คันดินกั้นน้ํามีประสิทธิภาพสูงในการปองกันการชะลางพังทลายของดินนั้นจะตองทําการปลูกพืช
ตามแนวระดับ และใชมาตรการอื่นๆ ผสมผสานไปดวย ชนิดของคันดินแบงเปน 2 แบบ คือ
(ก) คันดินขั้นบันได (Bench Terrace) ทําโดยการปรับพื้นที่ลาดชันให
เปนขั้นบันไดซึ่งนอกจากจะลดความยาวของความลาดชันของพื้นที่แลว ยังเปนลดการลาดชันของ
พื้นที่ลงอีกดวย ขั้นบันไดดินนี้สวนใหญใชกับพื้นที่ที่มีความลาดชันเกินกวา 18 เปอรเซ็นต ขึ้นไป
และดินตองเปนดินลึกไมนอยกวา 1 เมตร
(ข) คันดินกั้นน้ํา (Field Terrace) เปนการสรางคันดินและรองน้ําขวาง
ความลาดชันของพื้นที่เปนชวงๆ ซึ่งอาจจะเปนคันดินแบบลดระดับ (Graded Terrace) เพื่อชวยระบายน้ํา
หรือเปนแบบระดับ (Level) เพื่อชวยกักเก็บน้ําไว
(2.3) การปรับพื้นที่เฉพาะหลุม (Individual Basin) เปนการปรับพื้นที่
เปนชวงๆ เฉพาะบริเวณหลุมปลูกตนไม เหมาะที่จะใชกับไมผล และไมยืนตนตางๆ ขนาดของหลุมยิ่ง
กวางมากก็ยิ่งมีประสิทธิภาพในการปองกันการชะลางของดินไดสูง
(2.4) คูรับน้ํารอบเขา (Hillside Ditch) เปนคูรับน้ําที่จัดทําขึ้นขวางความ
ลาดชันของพื้นที่เปนชวงๆโดยมีระดับของรองน้ําลาดไปยังทางน้ําที่จัดทําขึ้นหรือบริเวณที่รับน้ําได
เชน ทุงหญาเลี้ยงสัตว หรือแปลงพืชคลุมหนาๆ
(2.5) คันดินเบนน้ํา (Diversion) เปนคันดินขนาดใหญที่สรางขึ้นเพื่อเบนน้ํา
เหนือพื้นที่ไมใหเขาไปรบกวนในไรนา ที่พักอาศัย ฯลฯ หรืออาจจะเบนน้ําไปลงอางเก็บน้ําก็ได
(2.6) เขื่อนกั้นรองน้ํา (Check Dam) เปนสิ่งกอสรางขึ้นเพื่อปองกันการชะลาง
พังทลายแบบรองลึกโดยสรางขวางทางน้ําเปนชวงๆ ในรองน้ําที่เกิดการกัดเซาะ เพื่อชะลอความเร็ว
ของน้ํา ชวยใหเกิดการตกตะกอนทับถมในรองน้ํา ทําใหรองน้ําตื้นเขินสามารถนํามาใชประโยชน
ไดตอไป เขื่อนกั้นรองน้ํานี้อาจสรางดวยเศษไม ทอนไม หิน ดิน หรือคอนกรีตก็ได
(2.7) ทางระบายน้ํา (Waterway) สรางขึ้นเพื่อรับน้ําจากคันดินกั้นน้ํา คูรับน้ํา
รอบเขาหรือบริเวณระบายน้ําของอางเก็บน้ํา เพื่อควบคุมการไหลของน้ําไปยังที่กําหนดไว โดยไมให
แผนการใชที่ดินลุมน้ําสาขาภาคใตฝงตะวันออกตอนลาง