Page 11 - การจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่โครงการพัมนาที่ดินชุมชนบนพื้นที่สูงบ้านห้วยแล้ง ตำบลท่าข้าม อำเภอเวียงแก่น จังหวัดเชียงราย
P. 11
2
ตอนล่าง เนื่องจากการสะสมของตะกอน การเกิดอุทกภัยในฤดูฝนและการขาดแคลนน้ าในฤดูแล้ง เป็นต้น ปัญหา
ต่างๆเหล่าน้ าถ้าไม่มีการป้องกันและแก้ไขจะก่อให้เกิดความเสียหายทั้งทางด้านทรัพยากรธรรมชาติ และ
สิ่งแวดล้อม ตลอดจนความเป็นอยู่ของคนในพื้นที่ราบ การวางแผนการใช้ที่ดินเป็นกิจกรรมที่ด าเนินการโดย
รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลต่างๆ ทั้งทางด้านกายภาพ เช่นลักษณะภูมิอากาศ ลักษณะภูมิประเทศทรัพยากรดิน
ทรัพยากรน้ า ทรัพยากรป่าไม้ การใช้ประโยชน์ที่ดิน เป็นต้นเพื่อก าหนดขอบเขตของการใช้ที่ดินให้เหมาะสมกับ
ศักยภาพของที่ดิน สภาพแวดล้อมต่างๆซึ่งจะเป็นข้อมูลพื้นฐานให้กับเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานด้านการพัฒนาที่ดินเข้า
ไปด าเนินการวางแผนการใช้ที่ดิน วางแผนจัดท าระบบอนุรักษ์ดินและน้ าและการปรับปรุงบ ารุงดินเพื่อให้เกษตรกร
สามารถใช้ประโยชน์จากที่ดินอย่างถูกต้องเหมาะสมเกิดประโยชน์สูงสุดและยั่งยืน
ปัญหาของชุมชนบนพื้นที่สูงเป็นปัญหาที่ส าคัญที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงของชาติประการหนึ่งเนื่องจาก
บุคคลบนพื้นที่สูงส่วนใหญ่เป็นชาวไทยภูเขาพื้นที่ห่างไกลทุรกันดารเข้าถึงได้ยากและหลายแห่งเป็นพื้นที่ชายแดน
ส่งผลให้เกิดปัญหาอื่นๆเกี่ยวเนื่องตามมาได้แก่ปัญหาด้านการเมืองการปกครองการอพยพปัญหายาเสพติดเป็นต้น
รัฐบาลให้ความส าคัญกับปัญหาดังกล่าวโดยก าหนดนโยบายและจัดท าแผนแม่บทเพื่อการพัฒนามาเพื่อแก้ไขปัญหา
ดังกล่าวปัญหาที่ส าคัญเป็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับที่ตั้งชุมชนบนพื้นที่สูงส่วนใหญ่เป็นที่ป่าต้นน้ าการใช้ที่ดินไม่ถูกต้อง
และเหมาะสมท าให้เกิดปัญหาการเสื่อมโทรมของพื้นที่ทรัพยากรดินน้ าและป่าไม้โดยกรมพัฒนาได้ด าเนินการ
พัฒนาพื้นที่จัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ าเพื่อให้ประชาชนที่อาศัยอยู่บนพื้นที่สูงมีการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างมี
ประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์สูงสุดสามารถอาศัยอยู่ร่วมกับธรรมชาติได้อย่างสมดุลและเหมาะสม
ในพื้นที่สูงพบปัญหาการชะล้างพังทลายของดิน เนื่องจากสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่มีความลาดชันสูง และเป็นพื้นที่
ใช้ในการเกษตรแต่ขาดระบบอนุรักษ์ดินและน้ าที่เหมาะสม จึงท าให้มีการสูญเสียดินมากกว่าค่าการยอมรับได้ (มากกว่า
2 ตันต่อไร่ต่อปี) ถึงร้อยละ 70 เปอร์เซ็นต์ ของพื้นที่โครงการ ซึ่งหน้าดินที่ถูกชะล้างออกไปจะมีแร่ธาตุอาหารที่เป็น
ประโยชน์ต่อพืชสูญเสียไปด้วย ท าให้ผลผลิตของพืชลดลง และต้องเพิ่มปริมาณปุ๋ยมากขึ้นทุกปี ดังนั้นจึงควรมีระบบ
อนุรักษ์ดินและน้ า ระบบการปลูกพืชที่เหมาะสม เพื่อช่วยรักษาหน้าดิน นอกจากนี้ตะกอนดินที่ถูกพัดพาไปทับถมหรือ
สะสมตามแหล่งน้ า ท าให้แหล่งน้ าตื้นเขิน ปริมาณเก็บกักน้ าลดลง หรือต้องลงทุนเพิ่มขึ้นในการปรับปรุงแหล่งน้ า จาก
สภาพปัญหาดังกล่าว จึงได้คัดเลือกเป็นพื้นที่ด าเนินงานโครงการพัฒนาที่ดินชุมชนบนพื้นที่สูง เพื่อจัดท าแผนบูรณาการ
การท างานร่วมกันของหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และบูรณาการกิจกรรมต่าง ๆ ของกรมพัฒนาที่ดิน
1.2 วัตถุประสงค์
1.2.1 เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดินในการใช้ประโยชน์ที่ดินบนพื้นที่ลาดชันของเกษตรกรชาวไทย
ภูเขาในโครงการพัฒนาที่ดินชุมชนบนพื้นที่สูง โดยใช้มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ า
1.2.2 เพื่อวิเคราะห์ผลส าเร็จของการใช้มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ า ตลอดจนแนะน าวิธีการปรับปรุงบ ารุง
ดินในโครงการพัฒนาที่ดินชุมชนบนพื้นที่สูง
