Page 98 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจข้าวนาปรัง

3-21

สงน้ําชลประทานและน้ําใชการจริง ปริมาณน้ําตนทุนที่ใชเพื่อการนี้อาจมีปริมาณสูงขึ้นอีกรอยละ 20-30
ซึ่งเทากับตองการปริมาณน้ําใชการรวมประมาณ 16,000-17,000 ลานลูกบาศกเมตร ในขณะที่

ปริมาณน้ําใชการรวมของป 2548 มีประมาณ 25,300 ลานลูกบาศกเมตร ในจํานวนนี้จะนําไปใชใน

การเกษตรฤดูแลงประมาณรอยละ 70-80 จะเห็นวาปริมาณน้ําอาจไมเพียงพอตอการใชอุปโภค-บริโภค
และตกกลาในฤดูถัดไป ดังนั้น จึงเห็นไดวา การใชน้ําเพื่อการเพาะปลูกพืชฤดูแลงซึ่งตองอาศัย

แหลงน้ําตนทุนเปนหลัก จึงตองมีการบริหารการจัดการน้ําใหสอดคลองเหมาะสม และแนวโนม

เนื้อที่การเพาะปลูกพืชในหลายพื้นที่ตองปรับเปลี่ยนลดลงตามสภาวการณความแหงแลงและ
การขาดแคลนน้ําที่เกิดขึ้นในปจจุบัน

ในขณะที่โครงการชลประทานบางโครงการที่มีน้ําตนทุนนอย เนื่องจากน้ําที่สะสมอยูใน

อางหรือเขื่อนมีปริมาณต่ํากวารอยละ 50 ของน้ําใชการสูงสุด การใชน้ําจึงตองจัดสรรไวเพื่อ
บรรเทาความเดือดรอนของประชาชนเพื่อใชอุปโภค-บริโภค และสํารองไวเพื่อใชตกกลาในฤดูตอไป

เทานั้น ดังนั้น จึงทําใหสงน้ําตามคลองชลประทานไมเต็มที่ และบางกรณีจึงตองกําหนดระยะเวลา

ความถี่ของการสงน้ําและรอบหมุนเวียนของการสงน้ํา แตอยางไรก็ตามเกษตรกรก็สามารถนําน้ําไป

ใชในการปลูกพืชอายุสั้นไดแตอาจตองใชปมน้ําสูบหรือดึงน้ําจากคลองชลประทาน เนื่องจาก
ระดับน้ําต่ํากวาปกติ ทําใหตองเสียคาใชจายดานน้ํามันเชื้อเพลิงเพิ่มขึ้น ถาเปนการทํานาปรังซึ่ง

เปนพืชที่ใชน้ํามาก ตองเสียคาใชจายเพิ่มขึ้นอยางแนนอน จะเห็นวา ปจจุบันปริมาณน้ําเพื่อ

การเกษตรมีแนวโนมลดนอยลง เพราะจะตองสํารองและจํากัดการใชเพื่อประโยชนในการอุปโภค-

บริโภค และปลูกพืชที่ใชน้ํานอยโดยเฉพาะพืชไรอายุสั้นและพืชไรพืชผักเทานั้น ดังนั้น การลด
พื้นที่ปลูกนาปรังในฤดูแลง จึงมีความจําเปนอยางยิ่งเพื่อนําปริมาณน้ําที่มีอยูอยางจํากัดปลูกพืช

อื่น ๆ ที่ใชน้ํานอยกวาทดแทนโดยเฉพาะพืชที่ใชผลตอบแทนสูงเชน การปลูกพืชเพื่อผลิตเมล็ด

พันธุ เปนตน จึงนับวาเปนการใชประโยชนจากทรัพยากรน้ําที่มีอยูจํากัดอยางมีประสิทธิภาพ และ
บริหารจัดการน้ําเพื่อการปลูกพืชใหเกิดประโยชนสูงขึ้นกวาในอดีตที่ผานมา

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรัง สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน