Page 92 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจข้าวนาปรัง

3-17

ตารางที่ 3-4 ปริมาณการใชน้ําของขาวเมื่อเปรียบเทียบกับพืชไรอายุสั้นบางชนิดตลอดฤดูปลูก

พืช ปริมาณการใชน้ํา ที่มา

มิลลิเมตร ลูกบาศกเมตรตอไร

ขาว 1,200 1,920 สถาบันวิจัยพืชไร (2536)

ขาวโพด 435-475 695-760 สมชายและคณะ (2541)
ทานตะวัน 180-324 288-518 กนกพรและคณะ (2537)

ถั่วเหลือง 239-338 382-540 วันชัยและคณะ (2540)

ถั่วลิสง 460 736 สถาบันวิจัยพืชไร (2536)

ถั่วเขียว 196-218 314-349 สมชาย (2535)

ที่มา : สมชาย บุญประดับ และศุภชัย แกวมีชัย (2543)

การลดการใชน้ําในเขื่อนและอางเก็บน้ําตางๆ โดยเฉพาะการปรับเปลี่ยนไปปลูกพืชอายุสั้นที่ใช
น้ํานอยแทน ดังนั้นจะเห็นไดวาเปาหมายการปลูกพืชฤดูแลงโดยเฉพาะนาปรัง พื้นที่ปลูกตาม

การจัดสรรของกรมชลประทานกําหนดไวประมาณ 5.4 ลานไร จะสอดคลองมีแนวโนมในทาง

เดียวกันกับคณะอนุกรรมการวางแผนและสงเสริมพืชฤดูแลงที่กําหนดไว
แตอยางไรก็ตาม จากการสํารวจสภาพการผลิตและรายงานผลการเพาะปลูกขาวนาปรัง

จะพบวา พื้นที่ปลูกขาวนาปรังของเกษตรกรในป 2547/48 จะมากกวาเปาหมายกําหนด คือ มีพื้นที่ปลูก

รวมกันในเขตชลประทานประมาณ 7.5 ลานไร ซึ่งสูงกวาเปาหมายประมาณรอยละ 40 ทั้งนี้เนื่องจาก
ราคาขาวในปที่ผานมาเปนแรงจูงใจใหเกษตรกรกลาลงทุนแมจะเสี่ยงก็ตาม จากสถานการณดังกลาว

จึงกอใหเกิดการเสี่ยงตอผลผลิตเสียหายไดอยางมากจากการขาดแคลนน้ําเพาะปลูก โดยเฉพาะนาปรัง

ในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คาดวาจะไดผลผลิตประมาณ 5 ลานตันเทานั้น ซึ่งต่ํากวา

คาเฉลี่ยของปที่ผานมาประมาณ 1 ลานตัน แตอยางไรก็ตาม แมวาพื้นที่ปลูกขาวนาปรังและ
ผลผลิตที่ไดรับจะต่ํากวาปกอนๆ แตก็ทําใหเห็นวา ถึงเวลาแลวที่ควรมีการกําหนดพื้นที่ปลูกให

สอดคลองกับปญหาการขาดแคลนน้ําที่จะมีขึ้นตอไปในอนาคต (ตารางที่ 3-5)

สําหรับในพื้นที่ทํานาปรังในภาคเหนือตอนลางและภาคกลางนั้น จะใชน้ําในอางขนาดใหญ

2 อางเปนหลัก คือ อางเก็บน้ําเขื่อนภูมิพล และอางเก็บน้ําสิริกิติ์ เปนแหลงน้ําตนทุนที่สําคัญ
โดยเฉพาะพื้นที่ปลูกในลุมน้ําเจาพระยาทั้งหมด ซึ่งจากสถิติปริมาณน้ําใชของทั้ง 2 อาง พบวา

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรัง สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน